حکوومەت: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
Aza (لێدوان | بەشدارییەکان) No edit summary |
Aza (لێدوان | بەشدارییەکان) بNo edit summary |
||
| ھێڵی ٣: | ھێڵی ٣: | ||
'''حکوومەت''' (لە عەرەبییەوە: ''{{نووسەی عەرەبی|حكومة}}''؛ بە واتای ''فەرمانڕەوایی'' دێتەوە<ref>فەرھەنگی فارسی بە کوردیی زانستگای کوردستان لە بەرامبەر وشەی ''حکومت''دا وای نووسیوە: فەرمانڕەوایی، دەزگایەکی دەوڵەتی کە بەسەر وڵات یان ناوچەیەکدا فەرمان دەدا.</ref><ref name="ehmed_sebanî"/>) بە [[ڕێکخراوە]] یان بنکەیەک دەوترێ کە لە ڕێگەی ئەوەوە یەکەی سیاسی بتوانێ دەسەڵاتی خۆی بخاتە کار و دەست بگرێ بەسەر [[ |
'''حکوومەت''' (لە عەرەبییەوە: ''{{نووسەی عەرەبی|حكومة}}''؛ بە واتای ''فەرمانڕەوایی'' دێتەوە<ref>فەرھەنگی فارسی بە کوردیی زانستگای کوردستان لە بەرامبەر وشەی ''حکومت''دا وای نووسیوە: فەرمانڕەوایی، دەزگایەکی دەوڵەتی کە بەسەر وڵات یان ناوچەیەکدا فەرمان دەدا.</ref><ref name="ehmed_sebanî"/>) بە [[ڕێکخراوە]] یان بنکەیەک دەوترێ کە لە ڕێگەی ئەوەوە یەکەی سیاسی بتوانێ دەسەڵاتی خۆی بخاتە کار و دەست بگرێ بەسەر [[سیاسەتڕێژیی گشتی|سیاسەتڕێژیی گشتیدا]] و زاڵ بێ بەسەر کردەوەی ئەندامان یان گوێڕایەڵان و بەرفەرمانانی خۆیدا.<ref>واتاکانی وشەی government (= حکوومەت) لە چەندین فەرھەنگی زمانی ئینگلیزیدا: [http://dictionary.reference.com/browse/government dictionary.reference.com]</ref><ref>[http://ku.wiktionary.org/wiki/hikûmet سەروشەی "hikûmet" لە ویکیفەرھەنگی کوردیدا]</ref> وشەکانی حکوومەت و [[دەوڵەت]] زۆر بە یەکترین نزیکن، بەڵام چەمکی حکوومەت لە حاندی دەوڵەتدا بەرھەستتر و بەرچاوترە. لە کۆمەڵگە سەرەتایییەکاندا، ڕێکخراوە حکوومەتییەکان بەدی ناکرێن، بەڵام دەبینرێ کە لە دنیای ئەمڕۆدا حکوومەت جیاوازە و ڕۆژبەڕۆژ بەرەو ئاڵۆزبوونی زیاتر دەچێ.<ref name="ehmed_sebanî">ئەحمەد شەبانی، فەرھەنگی زانستی سیاسی، بڵاوگەی زانستگای کوردستان، ٢٠١٠، لاپەڕەکانی ١٠٩ و ١١٠</ref> |
||
== ئەرکەکانی حکوومەت == |
== ئەرکەکانی حکوومەت == |
||
وەک پێداچوونەوەی ١٤:٥٨، ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠
- "فەرمانڕەوایی" ڕەوانەی ئەگرە کراوە. بۆ فەرمانڕەوایی بە واتای ھەبوونی دەسەڵات و دەسڕۆیی وتاری سەروەری ببینە.
- بۆ حکوومەت بە واتای دەوڵەت، دەوڵەتی حاکم ببینە.
حکوومەت (لە عەرەبییەوە: حكومة؛ بە واتای فەرمانڕەوایی دێتەوە[١][٢]) بە ڕێکخراوە یان بنکەیەک دەوترێ کە لە ڕێگەی ئەوەوە یەکەی سیاسی بتوانێ دەسەڵاتی خۆی بخاتە کار و دەست بگرێ بەسەر سیاسەتڕێژیی گشتیدا و زاڵ بێ بەسەر کردەوەی ئەندامان یان گوێڕایەڵان و بەرفەرمانانی خۆیدا.[٣][٤] وشەکانی حکوومەت و دەوڵەت زۆر بە یەکترین نزیکن، بەڵام چەمکی حکوومەت لە حاندی دەوڵەتدا بەرھەستتر و بەرچاوترە. لە کۆمەڵگە سەرەتایییەکاندا، ڕێکخراوە حکوومەتییەکان بەدی ناکرێن، بەڵام دەبینرێ کە لە دنیای ئەمڕۆدا حکوومەت جیاوازە و ڕۆژبەڕۆژ بەرەو ئاڵۆزبوونی زیاتر دەچێ.[٢]
ئەرکەکانی حکوومەت
بەگشتی، لە حکوومەتەکان چاوەڕوان دەکرێ ئەم ئەرکانە بەجێ بھێنن:
- دانانی یاسا و پیادەکردنی،
- پاراستنی سامانی کۆمەڵگە،
- وە دابینکردنی ئاسوودەیی و خۆشکردنی باری ژیان بۆ ئەندامانی کۆمەڵگە.[٢]
شێوەکانی حکوومەت
سەرچاوەکان
- ^ فەرھەنگی فارسی بە کوردیی زانستگای کوردستان لە بەرامبەر وشەی حکومت‌دا وای نووسیوە: فەرمانڕەوایی، دەزگایەکی دەوڵەتی کە بەسەر وڵات یان ناوچەیەکدا فەرمان دەدا.
- ^ ئ ا ب ئەحمەد شەبانی، فەرھەنگی زانستی سیاسی، بڵاوگەی زانستگای کوردستان، ٢٠١٠، لاپەڕەکانی ١٠٩ و ١١٠
- ^ واتاکانی وشەی government (= حکوومەت) لە چەندین فەرھەنگی زمانی ئینگلیزیدا: dictionary.reference.com
- ^ سەروشەی "hikûmet" لە ویکیفەرھەنگی کوردیدا