ئەفلاتوون: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
No edit summary
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
{{زانیاریدانی فەیلەسووف
{{زانیاریدانی فەیلەسووف
| ناو = پلاتۆن <br /> Πλάτων <br /> Plato
| ناو = پلاتۆن یان ئەفلاتوون <br /> Πλάτων <br /> Plato
| وێنە = Plato_Silanion_Musei_Capitolini_MC1377.jpg
| وێنە = Plato_Silanion_Musei_Capitolini_MC1377.jpg
| قەبارەی وێنە =
| قەبارەی وێنە =
ھێڵی ٢٧: ھێڵی ٢٧:
| ماڵپەڕ =
| ماڵپەڕ =
}}
}}
'''پلاتۆن''' (بە [[زمانی یۆنانی|یۆنانی]]: Πλάτων پلاتۆن؛ ٤٢٨-٤٢٧ پ.ز - ٣٤٨-٣٤٧ پ.ز) یەکێکە لە ناودارترین [[فەیلەسووف|فەیلەسوفان]] و [[بیرکار|بیرکارانی]] ھەموو سەردەمان. ئەو خەڵکی [[یۆنانی کۆن|یۆنانی دێرین]] و لەدایکبووی [[ئەسینا]] بوو. ھەر لەو شارەدا بوو کە [[ئاکادیمیای پلاتۆنی|ئاکادیمیاکەی خۆی]] دامەزراند، واتە یەکەم دامەزراوەی خوێندنی باڵا لە [[جیھانی ڕۆژاوایی|جیھانی ڕۆژاوادا]]. پلاتۆن ھاوڕێ لەگەڵ [[سوکرات]] کە مامۆستای بوو وە [[ئەرستۆ]] کە قوتابیی بوو، بناغەکانی [[فەلسەفەی ڕۆژاوایی]] و [[زانست|زانستیان]] دامه‌زراند. پلاتۆن قوتابیی سوکرات بوو و بیرەکانی سوکرات ھەمان کاریگەرییان دانا لەسەری کە کوشتنە نادادپەروەرانەکەی داینا.
'''پلاتۆن''' یان '''ئەفلاتوون''' (بە [[زمانی یۆنانی|یۆنانی]]: Πλάτων پلاتۆن؛ ٤٢٨-٤٢٧ پ.ز - ٣٤٨-٣٤٧ پ.ز) یەکێکە لە ناودارترین [[فەیلەسووف|فەیلەسوفان]] و [[بیرکار|بیرکارانی]] ھەموو سەردەمان. ئەو خەڵکی [[یۆنانی کۆن|یۆنانی دێرین]] و لەدایکبووی [[ئەسینا]] بوو. ھەر لەو شارەدا بوو کە [[ئاکادیمیای پلاتۆنی|ئاکادیمیاکەی خۆی]] دامەزراند، واتە یەکەم دامەزراوەی خوێندنی باڵا لە [[جیھانی ڕۆژاوایی|جیھانی ڕۆژاوادا]]. پلاتۆن ھاوڕێ لەگەڵ [[سوکرات]] کە مامۆستای بوو وە [[ئەرستۆ]] کە قوتابیی بوو، بناغەکانی [[فەلسەفەی ڕۆژاوایی]] و [[زانست|زانستیان]] دامه‌زراند. پلاتۆن قوتابیی سوکرات بوو و بیرەکانی سوکرات ھەمان کاریگەرییان دانا لەسەری کە کوشتنە نادادپەروەرانەکەی داینا.


لێھاتووییی پلاتۆن وەکوو نووسەر لە [[وتوووێژەکانی سوکرات|دیالۆگە سوکراتییەکان]]یدادەردەکەوێ؛ سی و شەش دیالۆگ و سێزدە نامە ماون کە ھەموویان لەپاڵ ئەو دەدرێن.
لێھاتووییی پلاتۆن وەکوو نووسەر لە [[وتوووێژەکانی سوکرات|دیالۆگە سوکراتییەکان]]یدادەردەکەوێ؛ سی و شەش دیالۆگ و سێزدە نامە ماون کە ھەموویان لەپاڵ ئەو دەدرێن.

وەک پێداچوونەوەی ‏١٠:٣٤، ١٠ی ئابی ٢٠١٤

پلاتۆن یان ئەفلاتوون
Πλάτων
Plato
پەیکەری سەری پلاتۆن لەلایەن سیلانیۆن.
لەدایکبوون٤٢٧-٤٢٨ پ.ز [١]
یۆنان
مردن٣٤٧-٣٤٨ پ.ز (نزیکەی ٨٠ ساڵ)
یۆنان
نەتەوەیۆنانی
سەردەمفەلسەفەی کۆن
قوتابخانەپلاتۆنیزم
بایەخی داوە بەفەلسەفە، ڕەوانبێژی، ھونەر، وێژە، دادپەروەری، فەزیلەت، تیۆریی زانین، پەروەردە، خێزان، سیاسەت و سیاسەتی سەربازی
بیرۆکە گرنگەکانڕیالیزمی پلاتۆنی

پلاتۆن یان ئەفلاتوون (بە یۆنانی: Πλάτων پلاتۆن؛ ٤٢٨-٤٢٧ پ.ز - ٣٤٨-٣٤٧ پ.ز) یەکێکە لە ناودارترین فەیلەسوفان و بیرکارانی ھەموو سەردەمان. ئەو خەڵکی یۆنانی دێرین و لەدایکبووی ئەسینا بوو. ھەر لەو شارەدا بوو کە ئاکادیمیاکەی خۆی دامەزراند، واتە یەکەم دامەزراوەی خوێندنی باڵا لە جیھانی ڕۆژاوادا. پلاتۆن ھاوڕێ لەگەڵ سوکرات کە مامۆستای بوو وە ئەرستۆ کە قوتابیی بوو، بناغەکانی فەلسەفەی ڕۆژاوایی و زانستیان دامه‌زراند. پلاتۆن قوتابیی سوکرات بوو و بیرەکانی سوکرات ھەمان کاریگەرییان دانا لەسەری کە کوشتنە نادادپەروەرانەکەی داینا.

لێھاتووییی پلاتۆن وەکوو نووسەر لە دیالۆگە سوکراتییەکانیدادەردەکەوێ؛ سی و شەش دیالۆگ و سێزدە نامە ماون کە ھەموویان لەپاڵ ئەو دەدرێن.



سەرچاوە

ویکیپیدیای ئینگلیزی - ئەفلاتوون

پەراوێز

داڕێژە:Link FA داڕێژە:Link FA داڕێژە:Link GA