دووانە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
پەڕەی دروستکرد بە «thumb|Bebes12 008 '''دووانه''' یان '''هاوزاد''' بەو دوو مناڵە دەوترێت کە لە یەک دەو...»ەوە
 
چاکسازی، + وشەناسی
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[پەڕگە:TwinGirls.jpg|2000px|چەپ|وێنۆک]]
[[File:Bebes12 008.jpg|thumb|Bebes12 008]]
'''دووانه''' یان '''هاوزاد''' بەو دوو مناڵە دەوترێت کە لە یەک دەورەی [[دووگیانی]] ئافرەت دا لە دایک دەبن،
'''دووانە''' یان '''جمک''' یان '''جووتە''' بە دوو [[مناڵ]] دەوترێت کە لە یەک دەورەی [[دووگیانی]] [[ژن]]دا لە دایک دەبن.
دەکرێ دووانەکان بە دوو گرووپ دابەش بکرێن. [[مۆنۆزایگۆتیک]] ([[دووانه هاوشێوەکان|هاوشێوە]]) که بەو دووانانه دەوترێ کە لە یەک [[خانەی تووخم|تووخمی گەشەسەندوو]] کە دوای دابەش بوون بووەتە دوو تووخم و [[دیزایگۆتیک]] ([[نا هاوشێوه]]) که به مانای ئەو د دووانانەیە کە لە دوو تووخمی جیا و لە ڕیگەی دوو [[سپێرم]]ی جیا وەدی هاتوون،
دەکرێ دووانەکان بە دوو گرووپ دابەش بکرێن؛ مۆنۆزایگۆتیک (دووانە ھاوشێوەکان) کە بەو دووانانە دەوترێ کە لە یەک [[خانەی تووخم|تووخمی گەشەسەندوو]] کە دوای دابەشبوون بووەتە دوو تووخم و دیزایگۆتیک (دووانە ناھاوشێوەکان) کە بە مانای ئەو دووانانەیە کە لە دوو تووخمی جیا و لە ڕیگەی دوو [[سپێرم]]ی جیا بەدی ھاتوون.
== وشە ناسی ==
لە [[رۆژهەڵات]] بۆ دووانه [[دوقلو]] بەکار دێت کە وشەیەکی تورکیە و مانای دووانه دەدا، پیتەکانی سەرەتای ئەو وشەیە ''دو'' بە مانای ٢ نیه بەڵام بە هەڵەتێگەیشتن وا هەژمار کراوە و دوای ئەو سێ قلو و چوار قلوش هاتۆته ناو ڕیزمانی کوردی و تەنانەت فارسیش.
[[File:FraternalTwins.jpg|thumb|FraternalTwins]]
<ref>https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%82%D9%84%D9%88</ref>
<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Twin</ref>


== وشەناسی ==
وشەی «دووانە» لە وشەی dōganagی [[زمانی پاڵەوی|پاڵەوی]] کەوتۆتەوە کە ھەر بەم مانایە بووە، وشەی «جمک»یش لە وشەی jamakی [[زمانی پاڵەوی|پاڵەوی]] وەرگیراوە کە ناوی خوشک و ھەروەھا ژنی [[جەمشید|جەم]] بووە کە لەگەڵ یەک ئاواڵ دووانە بوون. لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان|ڕۆژھەڵات]] بۆ دووانە «دوقلو» بەکار دێت کە وشەیەکی تورکیە: لە ''دوق''، ھاو + ''لو''، زاد؛ بە تێکڕایی یانی «ھاوزاد»؛ کەوابوو «دو»ی سەرەتای ئەو وشەیە بە مانای دووی کوردی نییە بەڵام بەھەڵە وا ھەژمار کراوە و دوای ئەو سێ قلو و چوارقلوش ھاتۆتە ناو ڕیزمانی کوردی.


[[پۆل:دووانەکان| ]]

[[پۆل:زاوزێ لە گوانداران]]

[[پۆل:زاوزێ]]
[[پۆل:گیانلەبەرناسی]]
[[پۆل:زاوزێ لە شیردەرەکان]]
[[پۆل:گیانلەبەر ناسی]]
[[پۆل:دووانەکان]]
--DEIOCES MEDES--دیاکـــۆ مــــــــــاد ‏٢١:٣٢، ١١ی نیسانی ٢٠١٤ (UTC)

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٨:٢٩، ١٢ی نیسانی ٢٠١٤

دووانە یان جمک یان جووتە بە دوو مناڵ دەوترێت کە لە یەک دەورەی دووگیانی ژندا لە دایک دەبن. دەکرێ دووانەکان بە دوو گرووپ دابەش بکرێن؛ مۆنۆزایگۆتیک (دووانە ھاوشێوەکان) کە بەو دووانانە دەوترێ کە لە یەک تووخمی گەشەسەندوو کە دوای دابەشبوون بووەتە دوو تووخم و دیزایگۆتیک (دووانە ناھاوشێوەکان) کە بە مانای ئەو دووانانەیە کە لە دوو تووخمی جیا و لە ڕیگەی دوو سپێرمی جیا بەدی ھاتوون.

وشەناسی

وشەی «دووانە» لە وشەی dōganagی پاڵەوی کەوتۆتەوە کە ھەر بەم مانایە بووە، وشەی «جمک»یش لە وشەی jamakی پاڵەوی وەرگیراوە کە ناوی خوشک و ھەروەھا ژنی جەم بووە کە لەگەڵ یەک ئاواڵ دووانە بوون. لە ڕۆژھەڵات بۆ دووانە «دوقلو» بەکار دێت کە وشەیەکی تورکیە: لە دوق، ھاو + لو، زاد؛ بە تێکڕایی یانی «ھاوزاد»؛ کەوابوو «دو»ی سەرەتای ئەو وشەیە بە مانای دووی کوردی نییە بەڵام بەھەڵە وا ھەژمار کراوە و دوای ئەو سێ قلو و چوارقلوش ھاتۆتە ناو ڕیزمانی کوردی.