چەندێتی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٨:٠١، ١٥ی شوباتی ٢٠١٠

چەندێتی (ھەروەھا: چەندایەتی) ھەر شتێکە کە بۆی ھەبێت ئەندازەی بگیردرێت. دەکرێت بگوترێت چەندێتی جۆرێک تایبەتمەندییە کە بە شێوەی گەورەیی یان زۆری بوونی ھەیە. چەندێتی یەکێکە لە دەستە بنەڕەتییەکانی شتان؛ ئەوانی تر: چۆنێتی، ماک، گۆڕان، وە پێوەندی.

گەورەیی یان مەزناییی چەندێتییەک بە دوو شێوە بەدەستدێت: لە ڕێگەی پێواندن یان ژماردنەوە.

لە فیزیکدا

لە فیزیکدا، دوو جۆر چەندێتی ھەیە: چەندێتیی پێوانەیی و چەندێتیی نوانەیی. چەندێتیی پێوانەیی ئەوەیە کە مەزنایییەکەی تەنیا بە ھۆی ژمارەیەکەوە نیشاندەدرێت. بۆ نموونە: کات، ، درێژایی، بارستایی. چەندێتیی نوانەیی جگە لە مەزنایی، باریشی ھەیە، واتە بارێکیش دەنوێنێت^[١]، بۆ نموونە: ھێز، لەز، ڕاوەش.

چەندێتییە سەرەکییەکان

لە فیزیکدا، سێ چەندێتی ھەن کە پێیان دەگوترێت چەندێتییە سەرەکییەکان. چەندێتییە سەرەکییەکان بریتین لە: کات، بارست و درێژایی.

پەراوێزەکان

^ بۆیە ناوی نوانەیییە

[1] بۆیە ناوی نوانەیییە

[١]

@@ ھێڵی ٤: / ھێڵی ٤: @@
 == لە فیزیکدا ==
-لە [[فیزیک]]دا، دوو جۆر چەندێتی ھەیە: [[پێوانەیی (فیزیک)|چەندێتیی پێوانەیی]] و [[چەندێتیی نوانەیی]]. چەندێتیی پێوانەیی ئەوەیە کە مەزنایییەکەی تەنیا بە ھۆی [[ژمارە]]یەکەوە نیشاندەدرێت. بۆ نموونە: [[کات]]، ، [[درێژایی]]، [[بارستایی]]. چەندێتیی نوانەیی جگە لە مەزنایی، باریشی ھەیە، واتە بارێکیش دەنوێنێت<ref>بۆیە ناوی ''نوانەیی''یە</ref>، بۆ نموونە: [[هێز (فیزیک)|هێز]]، [[لەز]]، [[ڕاوەش]].
+لە [[فیزیک]]دا، دوو جۆر چەندێتی ھەیە: [[پێوانەیی (فیزیک)|چەندێتیی پێوانەیی]] و [[چەندێتیی نوانەیی]]. چەندێتیی پێوانەیی ئەوەیە کە مەزنایییەکەی تەنیا بە ھۆی [[ژمارە]]یەکەوە نیشاندەدرێت. بۆ نموونە: [[کات]]، ، [[درێژایی]]، [[بارستایی]]. چەندێتیی نوانەیی جگە لە مەزنایی، باریشی ھەیە، واتە بارێکیش دەنوێنێت<ref>بۆیە ناوی ''نوانەیی''یە</ref>، بۆ نموونە: [[ھێز (فیزیک)|ھێز]]، [[لەز]]، [[ڕاوەش]].
 === چەندێتییە سەرەکییەکان ===