پرەنسیپە بیرکارییەکانی فەلسەفەی سروشتی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
Calak (لێدوان | بەشدارییەکان) کۆماپۆل: سڕینەوە لە پۆل:کتێبەکان |
Addbot (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ١١: | ھێڵی ١١: | ||
{{reflist}} |
{{reflist}} |
||
[[en:Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[af:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[bn:ফিলোসফিয়া ন্যাচারালিস প্রিন্সিপিয়া ম্যাথামেটিকা]] |
|||
[[ca:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[de:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[en:Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[es:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
[[es:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
||
[[fa:اصول ریاضی فلسفه طبیعی]] |
|||
[[fi:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[fr:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[ga:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[gl:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[gv:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[he:עקרונות מתמטיים של פילוסופיית הטבע]] |
|||
[[hi:प्रिंसिपिया]] |
|||
[[hr:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[hu:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[id:Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[it:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[ja:自然哲学の数学的諸原理]] |
|||
[[ka:ნატურალური ფილოსოფიის მათემატიკური საწყისები]] |
|||
[[ko:자연철학의 수학적 원리]] |
|||
[[nl:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[no:Philosophiæ naturalis principia mathematica]] |
|||
[[pl:Philosophiae naturalis principia mathematica]] |
|||
[[pt:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[ro:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[ru:Математические начала натуральной философии]] |
|||
[[simple:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[sl:Philosophiae naturalis principia mathematica]] |
|||
[[sv:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]] |
|||
[[tr:Principia Mathematica]] |
[[tr:Principia Mathematica]] |
||
[[vi:Các nguyên lý cơ bản của toán học]] |
|||
[[zh:自然哲学的数学原理]] |
|||
وەک پێداچوونەوەی ٠٤:٥٣، ١٤ی ئازاری ٢٠١٣
پرەنسیپە بیرکارییەکانی فەلسەفەی سروشتی (بە لاتین: Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica؛ بە ئینگلیسی: Mathematical Principles of Natural Philosophy) یان بە کورتی پرینسیپیا ماتماتیکا (Principia Mathematica)، یان ھەر پرینسیپیا، پەڕتووکێکی سێ بەرگییە نووسینی ئیساک نیوتن کە بۆ جاری یەکەم لە ٥ی جولای ١٦٨٧ بڵاەبووەوە [١]. نیوتن ھەروەھا دوو نویسی دیکەشی بڵاوکردەوە، دوھەمگین لە ١٧١٣، و سێھەمگین لە ١٧٢٦دا.
ناوەڕۆکی پرینسیپیا بریتییە لە یاساکانی جووڵەی نیوتن کە پێکھێنەری بناغەی میکانیکی کلاسیکن، وە ھەروەھا یاسای ڕاکێشانی گەردوونییەکەی و وەرگیرانێک لە یاساکەی کیپلەر بۆ جووڵەی ھەسارەکان (کە سەرەتا بە شێوەی ئەزموونی بەرھەم ھاتبوو).
پرینسیپیا بە یەکێک لە گرنگترین کارەکانی مێژووی زانست دێتە ئەژمار. پێشتر، فیزیکزان و بیرکاری فەڕانسەیی ئالێکسیس کلۆرۆ بەمەی زانیبوو، ئەو دەڵێ: "پەڕتووکی بەناوبانگی پرەنسیپە بیرکارییەکانی فەلسەفەی سروشتی سەرەتای ڕاپەڕینێکی گەورەی لە فیزیکدا نیشاندارکرد. ئەو ڕێگایە کە نووسەرە ناودارەکەی، ئاغەی نیوتن، گرتیەبەر، تیشکی بیرکاریی خستە سەر زانستێک کە تا ئەو ڕۆژە لە تاریکاییی گومان و گریمانەدا مابوەوە".
سەرچاوەکان
- ^ دەتوانی لێرە پەڕتووکەکە دابگری: Internet Archive