ئاشوور: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب ڕۆبۆت: زێدەکردنی fa:آشور
ب بۆت: گواستنەوەی 40 پەیوەندیی نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر ویکیدراوە لە d:q200200
ھێڵی ٧: ھێڵی ٧:
{{Link FA|fr}}
{{Link FA|fr}}
{{Link FA|hr}}
{{Link FA|hr}}

[[als:Assur]]
[[am:አሹር (ከተማ)]]
[[ar:آشور (مدينة)]]
[[az:Aşşur]]
[[bg:Ашур]]
[[ca:Assur]]
[[cs:Aššúr]]
[[de:Aššur (Stadt)]]
[[en:Assur]]
[[eo:Aŝuro]]
[[es:Assur]]
[[eu:Assur]]
[[fa:آشور]]
[[fi:Assur]]
[[fr:Assur (ville)]]
[[fy:Assur]]
[[he:אשור (עיר)]]
[[hr:Ašur]]
[[hu:Assur (település)]]
[[it:Assur (sito archeologico)]]
[[ja:アッシュール]]
[[ka:აშური (ქალაქი)]]
[[ko:아슈르]]
[[ku:Asûr]]
[[lt:Ašūras]]
[[mn:Ашур]]
[[nl:Aššur (stad)]]
[[no:Assur (by)]]
[[pl:Aszur (miasto)]]
[[pt:Assur (Qal'at Sherqat)]]
[[ro:Assur]]
[[ru:Ашшур (город)]]
[[sh:Asur]]
[[sk:Aššur]]
[[sr:Асур]]
[[sv:Ashur]]
[[tr:Asur]]
[[uk:Ашшур (місто)]]
[[vi:Assur]]
[[zh:亚述古城]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٨:٢٥، ٨ی ئازاری ٢٠١٣

ئاشوور ئیمپراتۆرییەتێکی کۆنە ، ئاشوورییەکان لقێکن لە نەتەوەی سامی ،کەلە نیوە دوورگەی عەرەبەوە کۆچیان کردووە بۆ باکووری عێڕاق و لە باشووری کوردستان دا پێش ٦٠٠٠ ساڵ لەمەوبەر لە نێوان موصڵ و شەرقات ئەو ئیمپڕاتۆرییەتەیان دامەزراند ، لە پێشا شارێکیان درووست کرد بە ناوی (ئاشوور)ەوە ، وە ئەونەتەوەیە بە ئاشوورەوە ناسرا دوایی پایتەختەکەیان گواستەوە بۆ نەینەوا .مێژووی وڵاتی ئاشوور بە سێ دەوردا تێپەڕیوە : دەوری یەکەم :ئاشووری کۆن ٤٠٠٠ بۆ ١٥٩٥ پێش زاین دەوری دووەم :ئاشووری دووەم ١٥٩٥ بۆ ٩١١ پێش زاین دەوری سێیەم :ئاشووری سێیەم ٩١١ بۆ ٦١٢ پێش زاین گرنگترین دەور لەو ئیمپڕاتۆرییەدا دەوری سێیەمە ، کە سووپایەکی بەهێزی بووە ، ئەو بە یەکەم سووپا دادەنرا لە بەهێزیدا لە جیهاندا وە ئاشوورییەکان بۆ یەکەم جار پێچکە(عەرەبانە) و ئەسپ یان بەکارهێناوە ،١٦ شا فەرمانڕەوایی کردووە ، وە هەموو دەنگوباسی شەڕو جەنگەکانیان بە خەتی بزماری لەسەر پارچە قوڕ نووسیوەتەوە و دوایی سووریان کردۆتەوە ، لە کتێبخانەیەکدا نزیکەی ٢٥ هەزار دانەی بەزمانی ئاشووری تێدا بووە و دۆزراوەتەوە، بایەخێکی زۆریان دابوو بە خوێندەواری و ڕۆشنبیری .لەم دەوری سێیەمەدا گەورەترین ئیمپراتۆرییەتی دامەزرێنراوە ،کە دەستی بەسەر هەموو خۆرهەڵاتی ناوەڕاست و ئاسیای بچووک و ئیلام و کەنداوی فارس و ناوچە شاخاوییەکانی خۆرهەڵات و لە باکوورەوە تاکو ئەرمینیاو کوردستانی گرتۆتەوە .وە لەسەردەمی شا سن شاد ئەسکن کەدوا شای ئاشوورییەکان بوو مادەکان هێرشیان کردە سەریان و بەتایبەتی دەسەڵاتیان لەناو بردن لەساڵی ٦١٢ پێش زایین .

داڕێژە:Link FA داڕێژە:Link FA