شۆڕشی ڕووسیا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب r2.7.3) (ڕۆبۆت: زێدەکردنی pa:ਰੂਸੀ ਇਨਕਲਾਬ
ھێڵی ٥٩: ھێڵی ٥٩:
[[no:Den russiske revolusjon]]
[[no:Den russiske revolusjon]]
[[oc:Revolucion Russa]]
[[oc:Revolucion Russa]]
[[pa:ਰੂਸੀ ਇਨਕਲਾਬ]]
[[pl:Rewolucje w Rosji 1917 roku]]
[[pl:Rewolucje w Rosji 1917 roku]]
[[pnb:انقلاب روس]]
[[pnb:انقلاب روس]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٨:٠٨، ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣

خۆپشاندان لە فێبرێوەری ١٩١٧
وێنەی جووڵاوی لێنین لەکاتی ووتاردان لەشۆڕشێ ئۆکتۆبەری ١٩١٧

شۆڕشی ڕووسیا یان شۆڕشی ئۆکتۆبەر یان شۆڕشی بەلشەڤیک یان شۆڕشی لێنین و ترۆتسکی ئەو زنجیرە شۆڕشە بوو دژی قەیسەرەکانی ڕووسیا کە لەئەنجامدا سیستەمی ووڵاتەکەی گۆڕی و بۆ سیستەمێکی کۆمۆنیزم و لە ئەنجامدا سنوورەکانی ڕووسیا گۆڕانکاری بەسەرهات و فراوان بوو و دەوڵەتی یەکێتیی سۆڤیەت ی لەسەر بنیادنرا یەکەم زنجیرەی شۆڕشەکە لە شووبات یان فێبرێوەری ١٩١٧ بوو وە دووەمیش لە تشرینی یەکەم یان ئۆکتۆبەر بوو لەهەمان ساڵدا

ڕۆژی ١٧ی ئۆکتۆبەری ١٩١٧

لە ١٧ەی ئۆکتۆبەر ساڵی ١٩١٧ بە بە بڕیارو پلانێکی نەخشە بۆداڕێژراوی پێشوەختی ڤلادیمیر لێنین و زۆرایەتی مەکتەبی سیاسی و کۆمیتەی ناوەندی حزبی سۆسیال دیموکراتی کرێکاری ڕووسیابەلشەڤی و بە فەرماندەیی لیۆن ترۆتسکی ،کرێکاران و سەربازان و جوتیاران و ژنان و لاوانی ڕێکخراو لە حزبی بەلشەفی و شوراکاندا لە ھەموو لایەکەوە ھێرشیان بردە سەر حکومەتی کرنیسکی کادیت و ھاوکارەکانی لە سۆسیال شۆڕشگێڕەکان و مەنشەفی یەکان و لە ماوەیەکی کەمدا و بە کەمترین زیانی گیانی، کە لە ژمارەی پەنجەکانی مرۆڤێک تێپەڕی نەدەکرد ،دەستیان بەسەر کۆشکی زستانەی حکومەت لە پێترۆسبورگدا گرت و زۆربەی سەرانی حکومەتیان دەست بەسەر کرد . ئەمەش بووە سەرەتای چەخماخەیەک بۆ ھیرَش بردنە سەر زۆربەی ھەرە زۆری دامو دەزگاکانی حکومەتی کرنیسکی لە سەراسەری روسیا بەم شێوە لە کەمترین ماوەدا حزبی بۆلشەڤی بۆ یەکجاری کۆتایی بەدەسەڵاتی چەند سەدەی ئیمپراتۆری تزاری و ھەشت مانگەی حکومەتی بۆرژوایی کرنیسکی ھێناو لە جێگای دا دەسەڵات و حکومەتی کۆماری شورایی کرێکاران و جوتیان و سەربازان، کە ڕێکخراو بوون لە شوراکان و ئەرتەشی سوردا، ڕاگەیاند.