گەرمی

گەرمی
لقی	physical quantity، وزە
بەشێکە لە	thermodynamic process
لێکۆڵینەوە لەلایەن	تێرمۆدینامیک
ڕەھەند	${\mathsf {L}}^{2}{\mathsf {M}}{\mathsf {T}}^{-2}$
ھێمای چەندایەتی	$Q$
یەکەی پێوانەکردن	جووڵ، kilogram square metre per square second
بەرامبەر	کار
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

لە تێرمۆدینامیک، گەرمی وزەی گوازراوەیە لە شتێکەوە بۆ شتێک یان لە شوێنێکەوە بۆ شوێنێکی تر، لە درێژەی کارلێکردنە گەرمییەکان. گواستنەوەی گەرمی لە ڕێگای جۆراوجۆر وەکوو: توانای گەیاندنی گرمی، تیشکدان، دیاریدە، لێکخشان، ڕوو دەدا. گەرمی یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی سیستم یان شتێک نییە، بەڵکوو زۆرتر پەیوەندی بە جۆرێک کردەوە ھەیە، و لەگەڵ سووڕی گەرمی و گواستنەوەی گەرمی ھاو مانایە.

نیوەی یەکەمی سەدەی نۆزدەیەم، پێشکەوتێکی زۆری لەبارەی چۆنییەتی و ناوەڕۆکی بابەتی گەرمی دەستکەوت، لەبەروەی کۆتایی سەدەی ھەژدەیەم شۆڕشی پیشەسازی لە ئەمریکا و ئەورووپا زیادی کرد.

جەیمز کلێرک ماکسۆل یەکێک لەو زانایانە بوو کە لە کتێبەکەی (تیۆری گەرمی) لە ساڵی ١٨٧١ نووسیویەتی گەرمی پەیوەندی بە جوولەی شتەکان ھەیە و پێڕستی بۆ دانا.

سیمبۆل و یەکەی گەرمی

• یەکەی گەرمی لە دەزگای SI، ژوولە.
• گەرمی بە سیمبۆلی Q نیشان دەدرێ.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Heat»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٢٣.