گۆڕەپانی شەڕی فرەیاریزانی ئۆنلاین
ئەم وتارە ھەتیوە، چونکە ھیچ وتارێکی تر بەستەری پێی نەداوە. تکایە لە وتارە پەیوەندیدارەکانەوە بەستەرەکان بەم پەڕە ئاشنا بکە؛ بۆ پێشنیارەکان ئامرازی دۆزینەوەی بەستەر تاقی بکەرەوە. (تشرینی دووەمی ٢٠٢٥) |
| گۆڕەپانی شەڕی فرەیاریزانی ئۆنلاین | |
|---|---|
| لقی | ستراتیژی کاتی ڕاستەقینە |
| پێڕست | list of multiplayer online battle arena games |
گۆڕەپانی شەڕی فرەیاریزانی ئۆنلاین (MOBA) ژێرچەشنێکە لە کایە ڤیدیۆیییە ستراتیژییەکان کە تێیدا دوو تیمی یاریزانان لەسەر گۆڕەپانێکی شەڕی داڕێژراو کێبڕکێ دەکەن، و ھەریەکەیان کارەکتەرێکی تاک کۆنترۆڵ دەکەن کە توانای جیاوازی ھەیە و لەگەڵ پێشکەوتنی یارییەکەدا بەھێزتر دەبێت.[١] ئامانج لێی تێکشکاندنی پێکھاتەی سەرەکیی تیمی دوژمنە لە ھەمان کاتدا بەرگریکردن لە ھیی خۆت. لە ھەندێک کایەی مۆبادا، ئامانج دەکرێت بەزاندنی ھەموو یاریزانێکی تیمی دوژمن بێت. یارییەکان جەخت لەسەر ھەماھەنگیی تیم، ھەڵبژاردنی تاکتیکی، و شەڕی کاتی-ڕاستەقینە دەکەنەوە. یاریزانان لەلایەن یەکە کۆمپیوتەر-کۆنترۆڵکراوەکانەوە یارمەتی دەدرێن کە بە شێوەیەکی خولی لە گرووپدا دەردەکەون و بە درێژاییی ڕێڕەوی دیاریکراو بەرەو بنکەی دوژمنەکەیان دەڕۆن، کە بە توندی لەلایەن پێکھاتەی بەرگرییەوە پاسەوانی دەکرێت. یاریزانان دەتوانن کاریگەرییان لەسەر ئەم یەکانە ھەبێت بە لەناوبردنی شەپۆلەکانی دوژمن یان پاڵپشتیکردنی ھیی خۆیان، کە کاریگەریی لەسەر کۆنترۆڵی لەین و فشاری نەخشەکە ھەیە. ئەم جۆرە کایە ڤیدیۆیییە ئۆنلاینانەی فرەیاریزان وەک ژێرچەشنێک لە ستراتیژیی کاتی-ڕاستەقینە (RTS) سەریھەڵدا؛ بەڵام، زۆربەی توخمە تەقلیدییەکانی RTS، وەک دروستکردنی باڵەخانە و بەرھەمھێنانی یەکە، لابران لە بەرژەوەندیی ئەزموونێکی زیاتر تیشکخراوە سەر یاریزان-بەرامبەر-یاریزان. چەشنەکە توخمەکانی ستراتیژیی کاتی-ڕاستەقینە، کایەی ڕۆڵگێڕان، و کایەی ئاکشن تێکەڵ دەکات، و قووڵاییی ستراتیژی لەگەڵ پێشکەوتنی کارەکتەری تاکەکەسی و شەڕی خێرادا کۆدەکاتەوە.
یەکەم کایەی بە شێوەیەکی بەرفراوان پەسەندکراو لە چەشنەکەدا ئیۆن ئۆڤ سترایف (AoS) بوو، کە نەخشەیەکی تایبەتی دروستکراوی ھەواداران بوو لە ساڵی ٢٠٠٢ بۆ ستارکرافت بڵاوکرایەوە، کە تێیدا چوار یاریزان ھەریەکەیان یەکەیەکی بەھێزی تاک کۆنترۆڵ دەکەن و، بە یارمەتیی یەکە لاوازە کۆمپیوتەر-کۆنترۆڵکراوەکان، کێبڕکێ لەگەڵ کۆمپیوتەرێکی بەھێزتردا دەکەن.[٢][٣] دیفێنس ئۆڤ زە ئەینشنتس (DotA) لە ساڵی ٢٠٠٣ لەلایەن کۆمەڵگەی مۆدکردنی وارکرافت ٣و بۆ وارکرافت ٣: ڕەین ئۆڤ کەیئۆس و فراوانکردنەکەی، زە فرۆزن سرۆن، دروست کرا، بە نەخشەیەک کە لەسەر بنەمای AoS بوو. دۆتا یەکێک بوو لە یەکەم ناونیشانە سەرەکییەکان کە میکانیکە بنەڕەتییەکانی چەشنی مۆبای دامەزراند، و وەک ئیلھامێکی ڕاستەوخۆ بۆ ناونیشانەکانی دواتر خزمەتی کرد، و یەکەم مۆبا بوو کە پاڵەوانێتیی سپۆنسەرکراوی بۆ بەڕێوەچوو.[٤] دوای ئەو دوو جێگرەوەی ڕۆحی ھاتن، لیگ ئۆڤ لێجندس (٢٠٠٩) و ھیرۆز ئۆڤ نیوێرس (٢٠١٠)، پاشکۆیەکی سەربەخۆ، دۆتا ٢ (٢٠١٣)، و کایەکانی تری ناو چەشنەکە، لەوانە سمایت (٢٠١٤) و ھیرۆز ئۆڤ زە ستۆرم (٢٠١٥).[٥][٦]
بەدرێژاییی ساڵان، چەشنی مۆبا ڕۆڵێکی بەرچاوی لە سەرھەڵدانی وەرزشە ئەلیکترۆنییە کێبڕکێکارەکاندا گێڕاوە. تا سەرەتاکانی دەیەی ٢٠١٠، چەشنەکە خۆی وەک پێکھاتەیەکی سەرەکیی دیمەنی وەرزشی ئەلیکترۆنی جێگیر کردبوو، و خەڵاتە داراییەکان لە ساڵی ٢٠١٨دا گەیشتنە زیاتر لە ٦٠ ملیۆن دۆلاری ئەمریکی، کە ٤٠٪ی کۆی خەڵاتە داراییەکانی وەرزشی ئەلیکترۆنیی ئەو ساڵەی پێکدەھێنا. پاڵەوانێتییە پیشەگەرە گەورەکانی وەرزشی ئەلیکترۆنی لە شوێنەکانێکدا بەڕێوەدەچن کە دەتوانن دەیان ھەزار بینەر لەخۆبگرن و بە شێوەی ئۆنلاین پەخش دەکرێن. بنکەیەکی جەماوەریی بەھێز دەرفەتی بۆ سپۆنسەرشیپ و ڕیکلامکردن ڕەخساندووە، و لە کۆتاییدا بووە ھۆی ئەوەی چەشنەکە ببێتە دیاردەیەکی کولتووریی جیھانی.[٧]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ↑ Cannizzo، Alejandro؛ Ramírez، Esmitt (٢٠١٥). «Towards Procedural Map and Character Generation for the MOBA Game Genre». Ingeniería y Ciencia. ١١ (22): ٩٥–١١٩. doi:١٠.١٧٢٣٠/ingciencia.١١.٢٢.٥. ISSN ١٧٩٤-٩١٦٥.
{{cite journal}}:|hdl-access=پێویستی بە|hdl=ھەیە (یارمەتی) - ↑ «Official DotA : Frequently Asked Questions». لە ڕەسەنەکە لە ١١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە.
- ↑ Funk، John (٢ی ئەیلوولی ٢٠١٣). «MOBA, DOTA, ARTS: A brief introduction to gaming's biggest, most impenetrable genre». Polygon (بە ئینگلیزی). لە ٢٤ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ↑ Walbridge، Michael (١٢ی حوزەیرانی ٢٠٠٨). «news». www.gamasutra.com (بە ئینگلیزی). لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی ئایاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ↑ «How Warcraft 3's modding community paved the way for League of Legends and Dota 2». PCGamesN (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). ٢٦ی ئازاری ٢٠١٨. لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ↑ Amstrup، Johannes؛ ersen (١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٧). «وەشانی ئەرشیڤکراو». Pro Gamer Reviews (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ↑ Huda، Irfan Nabil؛ Salehudin، Imam (٢٦ی ئازاری ٢٠٢٤). «Escapism, family and friends, and social interactions: How watching esports increases gaming and in-game purchase intentions». Jurnal Manajemen Dan Pemasaran Jasa. ١٧ (1): ١–٢٢. doi:١٠.٢٥١٠٥/jmpj.v١٧i١.١٨٤٦٣.