چیاکانی باکۆسی

چیاکانی باکۆسی
چیاکانی باکۆسی
زنجیرەچیا	Cameroon line
وڵات	کامیروون
دابەشکاریی کارگێڕی	Littoral، Southwest
پۆتانی شوێن	٤°٥٨′٠″N ٩°٤٠′٠″E
بەرزترین خاڵ	Mount Kupe
بەرزی لە ئاستی دەریا	٢٬٠٦٤ مەتر
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

چیاکانی باکۆسی زنجیرە چیایەکی گڕکانین لە وڵاتی کامیرۆن. گڕکانەکانی چالاکن و بەشێکیشیان سەردەمێکە لەناوچوون، کە نزیکەی ٢٣٠ ھەزار کیلۆمەتری چوارگۆشەیی داپۆشیوە چیایەکان لە ھەرێمەکانی لیتتۆرال و باشووری ڕۆژاوادا ھەڵکەوتوون. بەرزترین لووتکە لەم زنجیرەیە لووتکەی کوپییە بە بەرزی ٢٬٠٦٤ مەتر، ڕووبەرێکی گەورەی دارستانی باراناوی لەخۆ دەگرن، و کاریگەری ئەرێنی ژینگەیی بەرچاویان ھەیە. چیاکان ماڵن بۆ خەڵکانی باکۆسی.^[١]

چیایەکە خاوەن کەش و ھەوایەکی گەرموێرە، بە درێژایی ساڵ بارانی لێ دەبارێت. وەرزی وشکی لە مانگی تشرینی دووەمەوە تا مانگی ئازار دەخایەنێت، لەگەڵ شەوانی سارد و ڕۆژانی گەرم. وەرزی بارانبارین لە مانگی نیسانەوە دەست پێ دەکات و لە نێوان کۆتایی مانگی ئاب و کۆتایی مانگی تشرینی یەکەمدا بەرزتر دەبێتەوە. خاکەکەی زۆر بەپیتە، ناوچەیەکی گرنگی بەرھەمھێنانی قاوە و کۆکایە.^[٢]

چیاکان دارستانی باکۆسی لەباوەش دەگرن، کە ٥٥١٧ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە، کە لە ساڵی ١٩٥٦ دروست کراوە لە ساڵی ٢٠٠٠ بەشی سەرەکی دارستانەکە بە دارستانی پاراستن دیاری کرا ھەموو چوونە ژوورەوەکان قەدەغە کرا و کوپی بوو بە «یەدەگی سروشتی توند». خەڵکی باکۆسی ناوخۆیی بەشداریان کرد لە دیاریکردنی سنوورەکان دارستانی یەدەگ بە نۆرەی پارکی نەتەوەیی باکۆسی تێدایە، کە لە سەرەتای ساڵی ٢٠٠٨ بە بڕیارێکی دروست کراوە. پارکەکە ٢٩٬٣٢٠ ھێکتار دەگرێتەوە، و لەسەر بنەمای پاراستنی ھەمەجۆری ڕوەکەکان پاساوھێنرایەوە.^[٣]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ "Geography of Bakossiland". web.archive.org. 2011-07-25. Retrieved 2021-11-10.
^ https://web.archive.org/web/20111118053803/http://www.kew.org/ucm/groups/public/documents/document/kppcont_027008.pdf
^ Lambi, Cornelius Mbifung; Ndenecho, Emmanuel Neba (2010). Ecology and Natural Resource Development in the Western Highlands of Cameroon. Issues in Natural Resource Management: Issues in Natural Resource Management (بە ئینگلیزی). African Books Collective. ISBN 978-9956-615-48-3.

[1] "Geography of Bakossiland". web.archive.org. 2011-07-25. Retrieved 2021-11-10.

[2] ttps://web.archive.org/web/20111118053803/http://www.kew.org/ucm/groups/public/documents/document/kppcont_027008.pdf

[3] Lambi, Cornelius Mbifung; Ndenecho, Emmanuel Neba (2010). Ecology and Natural Resource Development in the Western Highlands of Cameroon. Issues in Natural Resource Management: Issues in Natural Resource Management (بە ئینگلیزی). African Books Collective. ISBN 978-9956-615-48-3.

[١]

[٢]

[٣]