پێشەکی (لۆژیک)

لە ئاکامگریدا، پێشەکی قسەیەکی ڕاست یان درۆیە کە لە دەسپێکی بەڵگەیەکی لۆژیکیدا ھاتووە بۆ ئەوە پێشەنگایەتیی زەین بکات بەرەو ئاکامی ڕاست یان درۆی بەڵگەکە.^[١] ئەرەستوو دەیگوت لە لۆژیکدا بچووکترین بەڵگە دەبێ خاوەنی دوو پێشەکی و یەک ئاکام بێ. مرۆڤ ھەندێکات پێشەکییەکان بەبێ دەربڕین و ڤەگۆتن دەھێڵێتەوە کە لەو حاڵەتەدا پێیان دەوترێ پێشەکیگەلی ونبوو، بۆ نموونە:

سوقرات بمرە (= نەمێنە، فانییە)، چونکە ھەموو مرۆڤەکان بمرن.

ئاشکرایە کە ڕستەیەک بەڕاشکاوی نەتراوە ئەوەش ئەمەیە: سوقرات مرۆڤێکە. ئەمە پێشەکییە ونبووکەیە. ئەگەر بەتەواوی بگوترێ ئەوە دەبێتە:

لەبەر ئەوەی کە ھەموو مرۆڤەکان بمر و فانین و سوقراتیش مرۆڤێکە، ئەمە وای لێ دەکەوێتەوە کە سوقرات بمرە.

لەم نموونەیەدا، ڕستەکانی «ھەموو مرۆڤەکان بمرن» و «سوقرات مرۆڤێکە» پێشەکییەکانن، لەگەڵ ئەوەدا «سوقرات بمرە» کۆتایییەکە یان ئاکامەکەیە.

سەلماندنی کۆتایییەک بەستراوەتەوە بە: ١) ڕاستیی پێشەکییەکان و ٢) ئەوەی کە بیانووکە جێگای متمانە بێ.

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ Audi, Robert, ed. (1999). The Cambridge Dictionary of Philosophy (2nd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. p. 43. ISBN 0-521-63136-X. Argument: a sequence of statements such that some of them (the premises) purport to give reasons to accept another of them, the conclusion

دەروازەی فەلسەفە

ئەم «فەلسەفە» وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[1] Audi, Robert, ed. (1999). The Cambridge Dictionary of Philosophy (2nd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. p. 43. ISBN 0-521-63136-X. Argument: a sequence of statements such that some of them (the premises) purport to give reasons to accept another of them, the conclusion

[١]