بۆ ناوەڕۆک بازبدە

پردی بریتانیا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
پردی بریتانیا
Britannia Bridge
پردی بریتانیای نوێکراوە، وێڵز، ٢٠٢٣.
ھەڵگرتنھێڵی شەمەندەفەری کەناری باکووری وێڵز (خوارەوە)
ڕێگای A55 (سەرەوە)
دەپەڕێتەوە بەسەرگەرووی مێنای
شوێنئانگڵسی و گوینێد، وێڵز
تایبەتمەندییەکان
نەخشەسازییپردی کەوانەیی פלדהیی دوو نھۆمی
مێژوو
ئەندازیاری نەخشەسازییڕۆبێرت ستیڤنسن (پردی ڕەسەن)
Husband & Co. (نۆژەنکردنەوە)
کرایەوە١٨٥٠ (پردی ڕەسەن)
١٩٧٢ (ھێڵی شەمەندەفەری نوێکراوە)
١٩٨٠ (ڕێگای ئۆتۆمبێل)
ئامار

پردی بریتانیا (بە ئینگلیزی: Britannia Bridge) پردێکە لە وێڵز کە بەسەر گەرووی مێنایدا لە نێوان دوورگەی ئانگڵسی و خاکی سەرەکیی وێڵزدا پەڕینەوە دەکات. پردەکە لە دوو نھۆم پێکدێت؛ نھۆمی خوارەوە ھێڵی شەمەندەفەر ھەڵدەگرێت و نھۆمی سەرەوەش ڕێگای ئۆتۆمبێلی A55 ھەڵدەگرێت. ئەم پردە لە سەرەتایدا وەک شاکارێکی ئەندازیاریی سەردەمی ڤیکتۆریا لەلایەن ڕۆبێرت ستیڤنسنەوە نەخشێنرابوو، بەڵام دوای ئاگرکەوتنەوەیەکی وێرانکەر لە ساڵی ١٩٧٠، بە شێوەیەکی بنەڕەتی دووبارە دروست کرایەوە.[١][٢]

پردی ڕەسەن (١٨٥٠)

[دەستکاری]

پێویستیی دروستکردنی پردەکە لە چوارچێوەی پڕۆژەی ھێڵی شەمەندەفەری چێستەر و ھۆلیھێددا ھاتە کایەوە، کە ئامانجی بەستنەوەی لەندەن بە بەندەری ھۆلیھێد بوو بۆ گەیاندنی پۆستە بە ئایرلەند. گەورەترین ئاستەنگ دروستکردنی پردێک بوو بەسەر گەرووی مێنایدا کە ڕێگە بە کەشتییە بەرزەکان بدات بە سەلامەتی تێپەڕن. ئەمەش وای کرد کە ئەندازیاری سەرەکی، ڕۆبێرت ستیڤنسن، بیر لە نەخشەیەکی شۆڕشگێڕانە بکاتەوە.[٣]

نەخشەسازیی و دروستکردن

[دەستکاری]

نەخشە ناوازەکەی ستیڤنسن بریتی بوو لە "پردی بۆری" (tubular bridge)، کە لە دوو بۆریی گەورەی ئاسنی چوارگۆشەیی پێکھاتبوو. شەمەندەفەرەکان لەناو ئەم بۆریانەدا ھاتوچۆیان دەکرد. بۆ دڵنیابوون لە پتەویی ئەم نەخشەیە، ستیڤنسن بە ھاوکاریی ئەندازیاران ویلیام فەیربێرن و ئیتن ھۆدجکینسن، زنجیرەیەک تاقیکردنەوەی وردی ئەنجام دا. بۆرییەکان لەسەر کەنار دروست کران، پاشان بە کەڵەکی تایبەت بۆ شوێنی خۆیان گواسترانەوە و بە شێوەیەکی ورد بەرز کرانەوە بۆ سەر تاوەرە بەردینەکان. پردەکە لەسەر سێ تاوەری بەردی مەزن ڕاگیرابوو، و لە ھەر چوار لای پردەکەوە دوو پەیکەری شێری گەورە دانران کە لەلایەن پەیکەرتاش جۆن تۆماسەوە نەخشێنرابوون. پردی ڕەسەنی بریتانیا لە ٥ی ئازاری ١٨٥٠ بە فەرمی کرایەوە و وەک سەرکەوتنێکی گەورەی ئەندازیاریی سەردەمی خۆی ناسرا.[١][٤]

پردی بریتانیای ڕەسەن، نزیکەی ١٨٥٢، کە دیزاینی بۆرییەکەی تێدا دیارە.

ئاگرکەوتنەوە و نۆژەنکردنەوە

[دەستکاری]

لە شەوی ٢٣ی ئایاری ١٩٧٠، دوو گەنج بە ھەڵە ئاگرێکیان لەناو یەکێک لە بۆرییەکاندا کردەوە کە بە خێرایی تەشەنەی سەند و بووە ھۆی کارەساتێکی گەورە. گەرمیی زۆری ئاگرەکە بووە ھۆی ئەوەی کە بۆرییە ئاسنینەکان شل ببنەوە و بچەمێنەوە، بەجۆرێک کە پردەکە توانای ھەڵگرتنی ھیچ قورساییەکی نەمێنێت و بە تەواوی لەکارکەوت. ئەم ڕووداوە ھێڵی شەمەندەفەری سەرەکیی بۆ دوورگەی ئانگڵسی پچڕاند.[٣]

پردی نوێ

[دەستکاری]

بڕیار درا کە پردەکە بە بەکارھێنانی تاوەرە بەردینە ڕەسەنەکان دووبارە دروست بکرێتەوە. نەخشەی نوێ، کە لەلایەن کۆمپانیای Husband & Co. دانرا، بریتی بوو لە دروستکردنی کەوانەی پتەو لە نێوان تاوەرەکاندا بۆ ڕاگرتنی دوو نھۆمی نوێ: نھۆمی خوارەوە بۆ ھێڵی شەمەندەفەر و نھۆمی سەرەوە بۆ ڕێگایەکی فراوانی ئۆتۆمبێل (A55). بۆرییە سووتاوەکانی ستیڤنسن پارچە پارچە کران و لابران. ھێڵی شەمەندەفەر لە ساڵی ١٩٧٢دا دووبارە کرایەوە و نھۆمی سەرەوەی ڕێگای ئۆتۆمبێلیش لە ساڵی ١٩٨٠دا بەڕووی ھاتوچۆدا کرایەوە. ئەمڕۆ، پردی بریتانیا وەک ھێمایەکی زیندووی تێکەڵکردنی میراتی ئەندازیاریی سەدەی نۆزدەھەم و تەکنەلۆژیای سەدەی بیستەم خزمەت دەکات.[١][٤]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. 1 2 3 «Britannia Bridge». لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٥ ھێنراوە.
  2. «Britannia Bridge». لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٥ ھێنراوە.
  3. 1 2 «The history of the Britannia Bridge, North Wales». لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٥ ھێنراوە.
  4. 1 2 «Britannia Bridge History». لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٥ ھێنراوە.