پارکی میڵێنیەم

پارکی میڵێنیەم
پارکی میڵێنییەم
نەخشەی پارکی میڵێنیەم
جۆر	سەیرانگای شاری
ناونیشان	گرانت پارک، شیکاگۆ، ئیلینۆی
پۆتانەکان	41°52′57″N 87°37′21″W
ناوچە	٢٤٫٥ acre (٩٫٩ hectare)
بەرزایی	٥٧٤ پێ (١٧٥ مەتر)
کرایەوە لە	١٦ی تەممووزی ٢٠٠٤ (٢٠٠٤-٠٧-16)
بەڕێوەدەبردرێت لەلایەن	بەشی کاروباری کولتوری شیکاگۆ
سەردانیکەران	٢٥ ملیۆن (in ٢٠١٧)
بار	کراوەیە ھەموو ساڵ (ڕۆژانە ٦ بەیانی تا ١١ شەو)
شوێنی وەستان	٢٢١٨ شوێنی وەستان
وێبگە	ماڵپەڕی فەرمی

پارکی میڵێنیەم (بە ئینگلیزی: Millennium Park) پارکێکی گشتییە کە دەکەوێتە ناوچەی لووپی شیکاگۆ و لەلایەن بەڕێوەبەرایەتی کاروباری کولتووری شیکاگۆوە بەڕێوە دەبرێت. ئەم پارکە، کە لە مانگی تەممووزی ٢٠٠٤ کرایەوە، سەنتەرێکی شارستانی گرنگە لە نزیک کەناری دەریاچەی میشیگان و ڕووبەرەکەی ٩٫٩ ھێکتارە لە بەشی باکووری ڕۆژاوای پارکی گرانت. پارکەکە کە کۆمەڵێک ھونەری گشتی، شوێنی دەرەکی و شوێنی چالاکی تێدایە، لە چوار لاوە سنووردارە بە شەقامی میشیگان، شەقامی ڕاندۆڵف، شەقامی کۆڵەمبەس و شەقامی مۆنرۆی ڕۆژھەڵات. لە ساڵی ٢٠١٧، پارکی میلێنییەم بووە سەرنجڕاکێشترین شوێنی گەشتیاری لە شیکاگۆ و لە ناوچەی ناوەڕاستی ئەمریکا، ھەروەھا لە نێو دە شوێنە سەرەکییەکەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بوو بە ٢٥ ملیۆن سەردانکەری ساڵانە.

پلانی دروستکردنی پارکەکە، کە لە ناوچەیەکی پارک و وێستگەی شەمەندەفەری ئیلینۆی ناوەندی، و شوێنی وەستانی ئۆتۆمبێل پێکھاتبوو، لە مانگی تشرینی یەکەمی ١٩٩٧ دەستی پێکرد. کاری دروستکردن لە تشرینی یەکەمی ١٩٩٨ دەستی پێکرد، و پارکی میلێنییەم لە ڕێوڕەسمێکدا لە ١٦ی تەممووزی ٢٠٠٤ کرایەوە، چوار ساڵ دواتر لە کاتی دیاریکراو. ئاھەنگەکانی کردنەوە کە سێ ڕۆژی خایاند، نزیکەی ٣٠٠٬٠٠٠ کەس بەشداریان تێدا کرد و یەکەم کۆنسێرتی ئۆرکێسترا و کۆڕاڵی پارکی گرانتی تێدا پێشکەشکرا. پارکەکە چەندین خەڵاتی بەدەستھێناوە بۆ گونجاوی و دیزاینی سەوزی.

پارکی میلێنییەم بەخۆڕایییە بۆ سەردانکردن، و چەندین شوێنی سەرنجڕاکێشی تێدایە وەک ھۆڵی جەی پریتزکەر، دەروازەی ھەور، فوارەی تاج، باخچەی لوری، و چەندین سەرنجڕاکێشی تر. پارکەکە لە ڕێگەی پردی پیادەڕەوی بی پی و پردی نیکۆڵسەوە بەستراوەتەوە بە بەشەکانی تری پارکی گرانت. لەبەر ئەوەی پارکەکە لەسەر گەراجی ئۆتۆمبێل، وێستگەی شەمەندەفەری میلێنییەم و ھێڵی شەمەندەفەر دروست کراوە، بە گەورەترین باخچەی سەربان لە جیھاندا دادەنرێت. لە ساڵی ٢٠١٥، پارکەکە بوو بە شوێنی ڕووناککردنەوەی درەختی کریسمسی ساڵانەی شار.

ھەندێک چاودێر پارکی میلێنییەم بە گرنگترین پڕۆژەی شارەکە دادەنێن لە دوای پیشانگای جیھانی کۆڵۆمبی لە ساڵی ١٨٩٣. تێچووی پارکەکە زۆر زیاتر بوو لە بوودجەی پێشنیارکراوی سەرەتایی کە ١٥٠ ملیۆن دۆلار بوو. کۆی تێچووی کۆتایی ٤٧٥ ملیۆن دۆلار بوو کە لەلایەن باجدەرانی شیکاگۆ و بەخشەرە تایبەتەکانەوە دابین کرا. شارەکە ٢٧٠ ملیۆن دۆلاری دا؛ بەخشەرە تایبەتەکان پارەی ماوەکەیان دا و نزیکەی نیوەی بەرپرسیارێتی داراییان لە زیادەی تێچووەکان گرتە ئەستۆ. دواکەوتنی دروستکردن و زیادەی تێچووەکان دەگەڕێتەوە بۆ پلاندانانی خراپ، زۆری گۆڕانکاری لە دیزاین، و خزمخزمێنە. زۆرێک لە ڕەخنەگران ستایشی پارکە تەواوکراوەکەیان کردووە.

پێشینە

بەشی چەپ: گۆڕەپانی یەکێتی بەیسبۆڵ (کە بە پارکی کەناری دەریاچەش ناسراوە) لە ساڵی ١٨٨٣؛ بەشی ڕاست: وێنەیەکی ھونەری پەیمانگای ھونەری شیکاگۆ لە ساڵی ١٨٩٣، کە پیشانی بینایەک دەدات لە شوێنی پارکی میلەنییەم (گۆشەی خوارەوەی چەپ)، ھێڵی شەمەندەفەر، پردێکی شارەوانی، و دەریاچەی میشیگان کە زۆربەی پارکی گرانتی داپۆشیوە (زەوی دەستکرد کە لە دەیەی دواتردا پارکەکەی لێ دروست کرا لە پشت ھێڵی شەمەندەفەرەکەوە).

دیمەنەکانی ئەو شوێنەی کە دواتر بوو بە پارکی میلەنییەم لە ساڵی ١٩٨١: (بەشی چەپ) شەمەندەفەرێک لەسەر ھێڵەکان، کە ئێستا لەژێر ئەو شوێنەدایە کە بوو بە پیاسەگای چەیس باشوور؛ (بەشی ڕاست) دیمەنێک لە قوللەی سیرزەوە بۆ گۆڕەپانی شەمەندەفەر و شوێنی وەستانی ئۆتۆمبێل، لەگەڵ گۆڕەپانی ڕیچارد جەی دەیلی دووسەد ساڵەی لە دوورەوە.

لە ساڵی ١٨٥٢ ھەتا ١٨٩٧، شەمەندەفەری ئیلینۆی ناوەندی خاوەنی مافی ڕێگایەک بوو لە نێوان ناوەندی شاری شیکاگۆ و دەریاچەی میشیگان، لەو ناوچەیەی کە دواتر بوو بە پارکی گرانت و بۆ ھێڵی شەمەندەفەر بەکارھێنرا. لە ساڵی ١٨٧١، یاریگای بێیسبۆڵی یەکێتی لەسەر بەشێک لەو شوێنە دروست کرا کە دواتر بوو بە پارکی میلێنییەم؛ تیپی وایت ستۆکینگسی شیکاگۆ یارییە ماڵەوەی خۆی لەوێ ئەنجام دەدا ھەتا یاریگاکە لە ئاگرە گەورەکەی شیکاگۆدا وێران بوو. پارکی لەیک فرۆنت، یاریگا نوێیەکەی وایت ستۆکینگس، لە ساڵی ١٨٧٨ بە لایەنێکی ڕاستی کورت دروست کرا بەھۆی ھێڵی شەمەندەفەرەکەوە. یاریگاکە باشتر کرا و توانای دانیشتنی دووقات کرا لە ساڵی ١٨٨٣، بەڵام تیپەکە دەبوایە دوای کۆتایی وەرزی ساڵی دواتر بڕۆن، چونکە حکوومەتی فیدراڵی زەوییەکەی دابوو بە شارەکە «بەو مەرجەی کە ھیچ پڕۆژەیەکی بازرگانی نەتوانێت بەکاری بھێنێت».

دانییەڵ بێرنھام پارکی گرانتی لە دەوری موڵکی شەمەندەفەری ئیلینۆی ناوەندی لە پلانی شیکاگۆی ١٩٠٩ی پلان کرد. لە نێوان ساڵانی ١٩١٧ و ١٩٥٣، نیو بازنەیەکی بەرچاوی کۆڵۆنی دۆریکی یۆنانی جووت (کە پێی دەوترا پێریستایل) لەم ناوچەیەی پارکی گرانت دانرا (کە بەشێکی لە پارکی میلێنییەمی نوێدا دووبارە دروستکرایەوە). لە ساڵی ١٩٩٧، کاتێک شارەکە مافی بۆشایی ھەوای سەرووی ھێڵەکانی بەدەستھێنا، بڕیاری دا شوێنی وەستانی ئۆتۆمبێل لەسەریان دروست بکات لە گۆشەی باکووری ڕۆژاوای پارکی گرانت. دواجار، شارەکە تێگەیشت کە شوێنێکی شارستانی مەزن لەوانەیە پارەی تایبەت ڕابکێشێت بە شێوەیەک کە باشترکردنێکی شارەوانی وەک شوێنی ئاسایی وەستانی ئۆتۆمبێل نەیتوانیبا، و بەمجۆرە ھەوڵی دروستکردنی پارکی میلێنییەم دەستی پێکرد. پارکەکە سەرەتا بە ناوی پارکی میلێنییەمی کەناری دەریاچە پلان کرابوو.

پارکەکە وەک پردێکی ١٦ ئەیکەری (٦٫٥ ھێکتار) داپۆشراو بە باخچە لەسەر بینایییەکی ژێرزەمینی بۆ وەستانی ئۆتۆمبێل بیری لێکرایەوە کە لەسەر ھێڵەکانی شەمەندەفەری میترا/ئیلینۆی ناوەندی لە پارکی گرانت دروست بکرێت. دیزاینی گشتی پارکەکە لەلایەن سکیدمۆر، ئۆوینگس و مێریل بوو، و بەرەبەرە ئەندازیار و ھونەرمەندی زیاتر وەک فرانک گێھری و تۆماس بیبی خرانە نێو پلانەکەوە. پشتگیریکەران تەنھا بە بانگھێشت داوا کران.

لە شوباتی ١٩٩٩، شارەکە ڕای گەیاند کە دانوستان دەکات لەگەڵ فرانک گێری بۆ دیزاینکردنی کەوانێکی پرۆسینییەم و داخستنی ئۆرکێسترایەک بۆ شوێنی میوزیک، ھەروەھا پردێکی پیادەڕەو بۆ پەڕینەوە لە شەقامی کۆڵەمبەس، و ڕای گەیاند کە بەدوای بەخشەردا دەگەڕێت بۆ داپۆشینی کارەکەی. لەو کاتەدا، شیکاگۆ تریبیون گێری بە «گەرمترین ئەندازیار لە گەردووندا» ناوزەد کرد بە ئاماژە بۆ پێزانینە بۆ مۆزەخانەی گوگنھایمی بیلباوی، و ئاماژەیان بەوە کرد کە دیزاینەکان نیشانە تایبەتەکانی شارەوانی ڕیچارد ئێم دەیلی تێدا نابێت، وەک ئاسنی داتاشراو و سندوقی گوڵی وەرزی.

بەڕێوەبەری پڕۆژەی پارکی میلێنییەم ئێدوارد ئوھلیر وتی «فرانک تەنھا لووتکەی سەدەی داھاتووی تەلارسازییە» و ئاماژەی بەوە کرد کە داوا لە ھیچ ئەندازیارێکی تر نەکراوە. چەند جارێک لەلایەن ئەندازیاری سکیدمۆر ئەدریان سمیسەوە لەسەر ناوی شارەکە پەیوەندی بە گێرییەوە کرا. دوودڵی و ڕەتکردنەوەی بۆ وەرگرتنی ڕاسپاردەکە لەلایەن سیندی پریتزکەر، خێرخوازەکەوە چارەسەر کرا، کە پەیوەندییەکی لەگەڵ ئەندازیارەکە دروست کردبوو کاتێک خەڵاتی پریتزکەری لە ساڵی ١٩٨٩ بردەوە. بەپێی قسەی جۆن ئێچ برایان، کە سەرکردایەتی کۆکردنەوەی پارەی بۆ پارکەکەی دەکرد، پریتزکەر لە دانیشتنی ڕووبەڕوودا گێری ڕازی کرد، بە بەکارھێنانی بەڵێنی پارەدانی ١٥ ملیۆن دۆلار بۆ دروستکردنی شوێنی میوزیکەکە. بەشداربوونی گێری یارمەتی شارەکەی دا بۆ بەدیھێنانی دیدی بوونی بابەتە مۆدێرنەکان لە پارکەکەدا؛ لەگەڵ دەنگۆی بەشداربوونی شیکاگۆ سەن-تایمز ڕای گەیاند «لەوانەیە داھاتوو گەیشتبێت»، لەکاتێکدا شیکاگۆ تریبیون ئاماژەی بەوە کرد کە «ناودارترین ئەندازیار لە جیھاندا لەوانەیە بەم زووانە دەرفەتی ئەوەی ھەبێت شیکاگۆ بباتە سەدەی بیست و یەکەمەوە».

پلانەکانی پارکەکە بە فەرمی لە ئازاری ١٩٩٨ ڕاگەیەندرا و دروستکردن لە ئەیلوولی ھەمان ساڵ دەستی پێکرد. دروستکردنی سەرەتایی لەژێر چاودێری بەڕێوەبەرایەتی گواستنەوەی شیکاگۆ بوو، چونکە پڕۆژەکە پرد بوو بەسەر ھێڵی شەمەندەفەرەکاندا. ھەرچەندە، کاتێک پڕۆژەکە گەورە بوو و فراوان بوو، جۆرە فراوانەکانی تایبەتمەندی و ئاسانکارییەکانی دەرەوەی بواری گواستنەوە خستیانە ژێر دەسەڵاتی کۆمسیۆنی بینا گشتییەکانی شار.

لە نیسانی ١٩٩٩، شارەکە ڕای گەیاند کە بنەماڵەی پریتزکەر ١٥ ملیۆن دۆلاریان بەخشیوە بۆ پارەدانی شوێنی میوزیکەکەی گێری و نۆ بەخشەری زیاتر بەڵێنی ١٠ ملیۆن دۆلاریان دا. ڕۆژی ئەم ڕاگەیاندنە، گێری ڕازی بوو بە داواکارییەکەی دیزاین. لە تشرینی دووەم، کاتێک دیزاینەکەی ئاشکرا کرا، گێری وتی دیزاینی پردەکە سەرەتایی بوو و باش داڕێژراو نەبوو چونکە پارەدانی بۆی پابەند نەکرابوو. پێویستی پارەدان بۆ پردێک بۆ پەڕینەوە لە شەقامی ھەشت-لاینی کۆڵەمبەس ئاشکرا بوو، بەڵام ھەندێک پلاندانان بۆ پارکەکە دواخرا لە چاوەڕوانی وردەکارییەکانی دووبارە دیزاینکردنی سۆڵجەر فیڵد. لە کانوونی دووەمی ٢٠٠٠، شارەکە پلانەکانی ڕاگەیاند بۆ فراوانکردنی پارکەکە بۆ زیادکردنی تایبەتمەندییەکان کە بوون بە دەروازەی ھەور، فوارەی تاج، سەنتەری پاسکیلی ماکدۆناڵدس، و پردی پیادەڕەوی بی پی. دواتر لەو مانگەدا، گێری دیزاینە نوێ پێچاوپێچەکەی بۆ پردەکە ئاشکرا کرد.

کاریگەری شارەوان دەیلی کلیل بوو لە ڕازیکردنی کۆمپانیا و تاکەکان بۆ پارەدان بۆ بەشێکی زۆری پارکەکە. برایان، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری پێشووی کۆمپانیای سارا لی کە سەرکردایەتی کۆکردنەوەی پارەی دەکرد، دەڵێت پشتگیری بە بانگھێشت بوو و کەس دەرفەتی بوون بە پشتگیریکەری ڕەت نەکردەوە. نووسەرێکی گۆڤاری تایم پارکەکە وەک گەورەترین دەستکەوتی شارەوان دەیلی وەسف دەکات، لەکاتێکدا یەکێکی تر پێشنیار دەکات کە زیادەی تێچوو و کاتی پارکەکە نموونەی بەڕێوەبردنی خراپی شارەکە بوون. ڕێوڕەسمی کردنەوە لە ١٦–١٨ی تەممووزی ٢٠٠٤، لەلایەن جەی پی مۆرگان چەیس و کۆمپانیاوە پشتگیری کرا.

کۆمەڵگای دەوروبەری پارکی میلێنییەم بووەتە یەکێک لە ناونیشانە نیشتەجێبوونە ھەرە مۆدێرن و خوازراوەکانی شیکاگۆ. لە ساڵی ٢٠٠٦، فۆربس کۆدی پۆستی ٦٠٦٠٢ی پارکەکەی وەک گەرمترین کۆد ناوزەد کرد لە ڕووی بەرزبوونەوەی نرخ لە وڵات، لەگەڵ بینا پێشکەوتووەکان وەک میراتی پارکی میلێنییەم (١٣٠ ن. گارلاند) کە ڕێگای بۆ بیناکانی تر خۆش کرد، وەک تاوەری واتەرڤیو، لێگەسی و تاوەری جۆفری. نرخی ناوەندی فرۆشتن بۆ خانووبەرەی نیشتەجێبوون ٧١٠٬٠٠٠ دۆلار بوو لە ساڵی ٢٠٠٥ بەپێی فۆربس، ھەروەھا لەسەر لیستی گرانترین کۆدی پۆستی دای ناوە. پارکەکە باوەڕ وایە بەھای خانووبەرەی نیشتەجێبوونی بە ١٠٠ دۆلار بۆ ھەر پێی چوارگۆشە (١٬٠٧٦ دۆلار بۆ ھەر مەتر دووجا) بەرز کردووەتەوە.

تایبەتمەندییەکان

پاڤیلیۆنی پریتزکەر و پردی بی پی لە پارکی میلەنییەم، لەگەڵ گۆڕەپانی دووسەد ساڵەی دەیلی لە پشتەوە، لە قوللەی ویلیسەوە وێنەگیراوە لە ساڵی ٢٠٠٧.

پارکی میلێنییەم بەشێکە لە پارکی گرانت کە ڕووبەرەکەی ١٢٩٫١ ھێکتارە و وەک «باخچەی پێشەوەی» ناوەندی شیکاگۆ ناسراوە. چوار سەرنجڕاکێشی ھونەری سەرەکی ھەیە: شانۆی جەی پریتزکەر، دەروازەی ھەور، فوارەی تاج و باخچەی لوری. پارکی میلێنییەم وەک شوێنێکی ھونەری گشتی سەرکەوتووە بەھۆی قەبارەی گەورەی ھەر پارچەیەک و بۆشایییە کراوەکان بۆ پیشاندان. پێشانگایەک بۆ تەلارسازی پۆست-مۆدێرن، ھەروەھا گۆڕەپانی سەھۆڵەمەلەی مەککۆرمیک تریبیون، پردی پیادەڕۆی بی پی، شانۆی ھاریس بۆ مۆسیقا و سەما، گۆڕەپانی ڕیگلی، سەنتەری پاسکیلسواری ماکدۆناڵدز، شانۆی ئێکسیلۆن، گۆڕەپانی ئەی تی ئەند تی، گەلەرییەکانی بۆینگ، پیاسەگای چەیس و پردی نیکۆڵس لەخۆدەگرێت.

پارکی میلێنییەم بە یەکێک لە گەورەترین سەوزایی سەربان لە جیھاندا دادەنرێت، کە لەسەر وێستگەیەکی شەمەندەفەر و گەراجی ئۆتۆمبێلی گەورە دروست کراوە. پارکەکە، کە بە دۆستی بەکارھێنەر ناسراوە، خشتەیەکی پاککردنەوەی زۆر توندی ھەیە و زۆربەی ناوچەکان چەندین جار لە ڕۆژێکدا گسک دەدرێن و پاک دەکرێنەوە. ھەرچەندە پارکەکە لە مانگی تەممووزی ٢٠٠٤ کرایەوە، ھەندێک لە تایبەتمەندییەکان پێشتر کرانەوە و پەرەپێدانەکان بۆ ماوەیەکی دواتریش بەردەوام بوون. لەگەڵ تایبەتمەندییە کلتورییەکانی سەرەوەی زەوی (کە لە خوارەوە باسکراون) پارکەکە گەراجێکی تایبەتی ھەیە کە ٢٢١٨ شوێنی تێدایە.

شانۆی جەی پریتزکەر

گوێگران گوێ لە سیمفۆنیای نۆیەمی بێتھۆڤن دەگرن لە پاڤیلیۆنی جەی پریتزکەر، کە بەشی سەرەکی و ناوەندی پارکی میلەنییەمە.

ناوەندی پارکی میلێنییەم شانۆی جەی پریتزکەرە، شانۆیەکە کە لەلایەن فرانک گێری دیزاینکراوە. شانۆکە ٤٠٠٠ کورسی جێگیری ھەیە، لەگەڵ شوێنی زیادەی چیمەن بۆ ٧٠٠٠ کەس. شانۆکە بە پلێتی خواروخێچی پۆڵای نەزەنگ دەورە دراوە کە تایبەتمەندی گێرییە. بەناوی جەی پریتزکەرەوە ناونراوە، کە خێزانەکەی بە خاوەندارییەتی ھوتێلەکانی ھایەت ناسراون و بەخشەرێکی گەورە بوون. شانۆی پریتزکەر شوێنی ھونەری دەرەکی پارکی گرانتە بۆ بۆنە بچووکەکان و تەواوکەری شانۆی مۆسیقای پێتریلۆیە کە شانۆی کۆنتر و گەورەتری پارکەکەیە. شانۆکە بەشێکی لەسەر شانۆی ھاریس بۆ مۆسیقا و سەما دروست کراوە کە شوێنی ھونەری ناوخۆی پارکەکەیە و پێکەوە شوێنی بارکردن و ئامرازەکانی پشت شانۆ بەکاردەھێنن. شانۆکە وەک پێشکەوتنێکی گەورە دەبینرێت لە شانۆی مۆسیقای پێتریلۆوە بۆ ئەو بۆنانەی کە تێیدا بەڕێوەدەچن. سەرەتا، کورسییەکانی چیمەنی شانۆکە بۆ ھەموو کۆنسێرتەکان بەخۆڕایی بوون، بەڵام ئەمە گۆڕا کاتێک تۆری ئەمۆس یەکەم کۆنسێرتی ڕۆکی لەوێ پێشکەشکرد لە ٣١ی ئابی ٢٠٠٥.

شانۆی پریتزکەر ماڵی ئۆرکێسترا و کۆرسی سیمفۆنی پارکی گرانت و فێستیڤاڵی مۆسیقای پارکی گرانتە، کە تاکە زنجیرە مۆسیقای کلاسیکی بەخۆڕایی، پشتگیریکراو لەلایەن شارەوانی، دەرەکی ماوە لە وڵاتدا. فێستیڤاڵەکە لەلایەن ناوچەی پارکی شیکاگۆ و بەشی کاروباری کلتوری شیکاگۆوە پێشکەش دەکرێت. شانۆکە کۆمەڵێک زنجیرە مۆسیقای تر و ڕووداوی ھونەری ساڵانە لەخۆدەگرێت. ھونەرمەندانی جۆراوجۆر لە گرووپی ڕۆکەوە تا مۆسیقارە کلاسیکییەکان و گۆرانیبێژانی ئۆپێرا لە شانۆکەدا دەرکەوتوون، کە ھەروەھا چالاکی جەستەیی وەک یۆگاش لەخۆدەگرێت. ھەموو پرۆڤەکان لە شانۆکەدا کراوەن بۆ خەڵکی گشتی؛ ڕێبەری ڕاھێنراو بەردەستە بۆ پرۆڤەکانی فێستیڤاڵی مۆسیقا، کە بەباشی سەردانی دەکرێت.

دروستکردنی شانۆکە ناکۆکییەکی یاسایی دروست کرد، لەبەر ئەوەی سنووردارکردنی مێژوویی ھەیە لەسەر بەرزی بیناکان لە پارکی گرانت. بۆ خۆلادان لەم سنووردارکردنە یاساییانە، شارەکە شانۆکە وەک کارێکی ھونەری پۆلێن دەکات نەک وەک بینایەک. لەگەڵ چەندین کێشەی دیزاین و دروستکردن، پلانەکانی دروستکردن بە تێپەڕبوونی کات پێداچوونەوەیان بۆ کرا، تایبەتمەندی لابران و ھی تر زیادکران کاتێک کۆکردنەوەی پارەی سەرکەوتوو ڕێگەی دا بە گەورەبوونی بوودجەکە. لە کۆتاییدا، شوێنی نمایشەکە بە ناوچەیەکی گەورەی کورسی جێگیر، چیمەنێکی گەورە، تۆڕێکی داربەست بۆ پشتگیری سیستەمی دەنگ و سەرپۆشێک کە لە پۆڵای نەزەنگی تایبەتی گێری دروست کراوە، دیزاین کرا. سیستەمێکی دەنگی تێدایە بە دیزاینێکی ئەکۆستیکی کە ئەزموونی دەنگی ھۆڵی کۆنسێرتی ناوخۆیی دووبارە دەکاتەوە. شانۆکە و پارکی میلێنییەم دانپێدانانی ئەرێنی لەلایەن ڕەخنەگرانەوە وەرگرتووە، بەتایبەتی بۆ دەستگەیشتنیان؛ ڕێوڕەسمی خەڵاتی دەستگەیشتن کە لە شانۆکە لە ساڵی ٢٠٠٥ بەڕێوەچوو وەسفی کرد وەک «یەکێک لە دەستگەیشتووترین پارکەکان - نەک تەنھا لە ویلایەتە یەکگرتووەکان بەڵکو لەوانەیە لە جیھاندا».

گۆڕەپانی گرەینجەر و دەروازەی ھەور

گۆڕەپانی گرەینجەر (پێشتر گۆڕەپانی ئەی تی ئەند تی) شوێنێکی گشتییە کە پەیکەری دەروازەی ھەور لە خۆدەگرێت. گۆڕەپانەکە لە مانگی تەممووزی ٢٠٠٤ لەگەڵ پەردەلادانی پەیکەرەکە لە کۆتا ھەفتەی کردنەوەی پارکەکەدا کرایەوە. ئەمەریتێک ٣ ملیۆن دۆلاری بەخشی بۆ مافی ناونانی گۆڕەپانەکە، بەڵام کاتێک پارکەکە کرایەوە گۆڕەپانی ئێس بی سی بوو، چونکە یەکگرتنێک ناوی کۆمپانیاکەی گۆڕی بۆ ئێس بی سی کۆمیونیکەیشنز. یەکگرتنی ساڵی ٢٠٠٥ی ئێس بی سی و کۆمپانیای ئەی تی ئەند تی بووە ھۆی ناونانی بە گۆڕەپانی ئەی تی ئەند تی. لە ساڵی ٢٠٢١، دامەزراوەی گرەینجەر بڕی ٥ ملیۆن دۆلاری تەرخانکرد بۆ پشتگیریکردنی پەرەپێدانی بەردەوامی گۆڕەپانەکە (کە ئێستا پێی دەوترێت گۆڕەپانی گرەینجەر) و دەروازەی ھەور.

پەیکەرەکە و گۆڕەپانی گرەینجەر لەسەر پارک گریل، لە نێوان پیاسەگای چەیس و گۆڕەپان و سەھۆڵەمەلەی مەککۆرمیک تریبیون ھەڵکەوتووە. گۆڕەپانەکە بووەتە شوێنێک بۆ سەیرکردنی گۆڕەپان و سەھۆڵەمەلەی مەککۆرمیک تریبیون. لە وەرزی پشوودا، گۆڕەپانەکە گۆرانی کریسمس لە خۆدەگرێت.

دەروازەی ھەور، کە لەلایەن دانیشتووانی شیکاگۆوە بە «پاقلە» ناسراوە بەھۆی شێوە پاقلەیییەکەیەوە، پەیکەرێکی ئاوێنەیی سێ نھۆمییە لە پۆڵا. یەکەم کاری ھونەری گشتی لە ویلایەتە یەکگرتووەکان لەلایەن ھونەرمەندی ناوداری جیھانی ئەنیش کەپوور، پارچە تایبەت پارەدارکراوەکە ٢٣ ملیۆن دۆلاری تێچوو، کە زۆر زیاترە لە خەمڵاندنی سەرەتایی ٦ ملیۆن دۆلار. لە ١٦٨ پلێتی پۆڵای نەزەنگ پێکھاتووە کە پێکەوە لکێنراون، دەرەوەی زۆر سەیقەلکراوی ھیچ درزێکی بەرچاوی نییە. ٣٣ پێ پان و ٦٦ پێ درێژ و ٤٢ پێ بەرزە و کێشی ١١٠ تەنی کورتە. شێوە لووسەکەی و ڕووە ئاوێنەیییەکەی لە جیوەی شلەوە ئیلھامی وەرگرتووە. ڕەنگدانەوەی ئاسۆی شار، بەتایبەتی "دیواری شەقام"ی مێژوویی شەقامی میشیگان و ئاسمان پیشان دەدات. ڕەنگدانەوەی سەرنجڕاکێش بۆ سەردانکەران دەڕەخسێنێت، کە دەتوانن بەدەوری و لەژێر کەوانەکەیدا بڕۆن کە ١٢ پێ بەرزە. لە ژێرەوەی "ئۆمفالۆس" (یۆنانی بۆ "ناوک") ھەیە، ژوورێکی قووڵ کە ڕەنگدانەوەکان چەواشە و زۆر دەکات.

پەیکەرەکە لەسەر چەندین بابەتی ھونەری کەپوور بنیات نراوە و بابەتێکی بەناوبانگی وێنەگرتنە لەلایەن گەشتیارانەوە. دوای ئەوەی دیزاینی کەپوور بۆ پەیکەرەکە لە کێبڕکێی دیزایندا ھەڵبژێردرا، چەندین نیگەرانی تەکنەلۆجی سەبارەت بە دروستکردن و کۆکردنەوەی سەریھەڵدا، سەرەڕای نیگەرانییەکان دەربارەی چاودێری و پاراستنی پەیکەرەکە. پسپۆران ڕاوێژیان پێکرا، کە ھەندێکیان پێیان وابوو دیزاینەکە ناتوانرێت جێبەجێ بکرێت. دواجار، ڕێگایەکی گونجاو دۆزرایەوە، بەڵام دروستکردنی پەیکەرەکە دواکەوت. دەروازەی ھەور لە شێوەیەکی ناتەواودا لە ئاھەنگی کردنەوەی پارکی میلێنییەم پەردەی لەسەر لادرا، چونکە تۆڕی لکاندنەکان لە دەوری ھەر پانێڵێکی کانزایی ھێشتا دیار بوو. پەیکەرەکە دووبارە شاردرایەوە تا تەواو کرا؛ لە سەرەتای ٢٠٠٥، کرێکاران درزەکانیان سەیقەل کرد. دەروازەی ھەور بە فەرمی لە ١٥ی ئایاری ٢٠٠٦ تەرخان کرا، و لەو کاتەوە ناوبانگێکی بەرچاوی لە ناوخۆ و نێودەوڵەتیدا بەدەستھێناوە.

فواری تاجی

وێنەی ڤیدیۆیی لەسەر فوارەی کراون (فوارەی تاجی) پیشان دەدرێن. لە نێوان ڤیدیۆکاندا ئاو لە سەرەوە دەڕژێتە خوارەوە.

فواری تاجی کارێکی ھونەری گشتی و پەیکەری ڤیدیۆیی کارلێکەرە، کە لە ڕێزی بنەماڵەی تاجی شیکاگۆ ناونراوە و لە مانگی تەممووزی ٢٠٠٤ کرایەوە. لەلایەن ھونەرمەندی بیرۆکەیی کەتەلۆنی جاومی پلێنسا دیزاین کراوە و لەلایەن تەلارسازانی کروێک و سێکستۆن جێبەجێ کراوە. فوارەکە لە حەوزێکی ڕەنگدانەوەی گرانێتی ڕەش پێکھاتووە کە لە نێوان دوو قولەی خشتی شووشەیی ڕوون دانراوە. قولەکان ٥٠ پێ (١٥ مەتر) بەرزن، و دیۆدی ڕووناکیدەر لە پشت خشتەکانەوە بەکاردێنن بۆ پیشاندانی ڤیدیۆی دیجیتاڵی لەسەر ڕووە ناوەکییەکانیان. دروستکردن و دیزاینی فواری تاجی ١٧ ملیۆن دۆلاری تێچوو.

بەپێی کەشوھەوا، ئاوەکە لە مانگی ئایارەوە تا تشرینی یەکەم کاردەکات، بە شێوەیەکی ناڕێکوپێک بەسەر ھەردوو قولەکەدا دادەڕژێت و لە لوولەیەکەوە لە ڕووی پێشەوەی ھەر قولەیەک دەڕژێت. بۆ بەدەستھێنانی ئەو کاریگەرییەی کە وا دەردەکەوێت ئاو لە دەمی کەسەکانەوە دەڕژێت، ھەر ڤیدیۆیەک بەشێکی تێدایە کە لێوی بابەتەکە قوچاوە، کە پاشان کاتی بۆ دادەنرێت بۆ ئەوەی لەگەڵ ئاوی فوارەکە بگونجێت، وەک فوارە گارگۆیلەکان وایە؛ ئەمەش نزیکەی ھەر پێنج خولەک جارێک ڕوودەدات. پارک و فوارەکە ڕۆژانە لە کاتژمێر ٦ی بەیانییەوە تا ١١ی شەو بۆ گشت کراوەیە.

دانیشتووان و ڕەخنەگران ستایشی فوارەکەیان کردووە بۆ تایبەتمەندییە ھونەری و خۆشییەکانی. تیشک دەخاتە سەر بابەتەکانی پلێنسا سەبارەت بە دووالیزم، ڕووناکی و ئاو، و بەکارھێنانی تەکنەلۆژیای ڤیدیۆ لە کارە پێشووەکانییەوە درێژ دەکاتەوە. فوارەکە کارلێکی جەستەیی نێوان خەڵک و ئاو لە ژینگەیەکی ھونەریدا پەرە پێدەدات. ھەردوو فوارەکە و پارکی ھەزارە زۆر دەستگەیشتوون بەھۆی دیزاینی گشتگیریانەوە.

فواری تاجی جەنجاڵترین بووە لە ھەموو تایبەتمەندییەکانی پارکی ھەزارە. پێش دروستکردنی، ھەندێک نیگەران بوون لەوەی کە بەرزی پەیکەرەکە پێشێلی نەریتی جوانناسی پارکەکە دەکات. دوای دروستکردنەکە نیگەرانی نوێ سەریان ھەڵدا کاتێک کامێرای چاودێری لەسەرەوەی فوارەکە دانرا، کە بووە ھۆی ناڕەزایی گشتی (و لابردنیان بە خێرایی). ھەرچۆنێک بێت، فوارەکە لە سەرەتا کێشەدارەکەی دەرباز بووە و ڕێگای خۆی دۆزیوەتەوە بۆ ناو کلتووری گشتی شیکاگۆ. شوێنێکی باوە بۆ وێنەگران و شوێنێکی باوە بۆ کۆبوونەوە. لەکاتێکدا ھەندێک لەو ڤیدیۆیانەی کە پیشان دەدرێن دیمەنی سروشتین، زۆربەی سەرنجەکان خراونەتە سەر کلیپە ڤیدیۆیییەکانی دانیشتووانی ناوچەکە، کە تێیدا نزیکەی ھەزار دانیشتووی شیکاگۆ بە ھەڕەمەکی لەسەر دوو شاشەکە دەردەکەون. فوارەکە ناوچەیەکی یاریکردنی گشتییە و دەرفەت دەداتە خەڵک لە گەرمای ھاوین دەرباز ببن، ڕێگە بە منداڵان دەدات لە ئاوی فوارەکەدا یاری بکەن.

باخچەی لوری

باخچەی لوری لەگەڵ پاڤیلیۆنی پریتزکەر و ناتەبانە بەرزەکانی شەقامی ڕاندۆڵف لە پشتەوە.

باخچەی لوری باخچەیەکی گشتییە بە ڕووبەری ٢٫٥ ئەیکەر (١٫٠ ھێکتار) کە لە کۆتایی باشووری پارکی ھەزارە ھەڵکەوتووە؛ لەلایەن کۆمپانیای تەلارسازی سروشتی جی جی ئێن (گوستافسۆن گوثری نیکۆڵ)، پیێت ئۆدۆڵف، و ڕۆبەرت ئیسرائیل دیزاین کراوە، لە ١٦ی تەممووزی ٢٠٠٤ کرایەوە. باخچەکە تێکەڵەیەکە لە گوڵی ھەمیشەیی، گوڵەپیاز، گژوگیای پرێری خۆماڵی، دەوەن و درەخت. تایبەتمەندی سروشتی گەورەترین سەوزایی سەربانە لە جیھاندا. باخچەکە ١٣٫٢ ملیۆن دۆلاری تێچوو و ١٠ ملیۆن دۆلار بەخشینی دارایییە بۆ چاککردنەوە و پاراستن. لەسەر ناوی خێرخواز ئان لوری ناونراوە، کە ١٠ ملیۆن دۆلار بەخشینەکەی بەخشی. باخچەکە ڕێزلێنانە لە شارەکە، کە دروشمەکەی «شار لە باخچەدا»یە بە لاتینی. باخچەی لوری لە دوو «پلەیت» پێکھاتووە. پلەیتی تاریک مێژووی شیکاگۆ دەردەخات بە پیشاندانی ئەو ڕوەکانەی حەز لە سێبەر دەکەن، و تێکەڵەیەک لە درەختی تێدایە کە چەترێکی سێبەر دابین دەکات بۆ ئەم ڕوەکانە کاتێک پڕ دەبنەوە. پلەیتی ڕووناک، کە ھیچ درەختێکی تێدا نییە، داھاتووی شارەکە نیشان دەدات بە گوڵی ھەمیشەیی کە لە گەرما و ڕووناکیدا گەشە دەکەن.

گۆڕەپانی ماککۆرمیک تریبیون و گۆڕەپانی سەھۆڵ و چێشتخانەی پارک

گۆڕەپانی سەھۆڵ لێخوڕینی مەککۆرمیک تریبیون شوێنێکی ناسراو و خۆشەویستە بۆ سەیرکردنی خەڵک و چاودێریکردنی ڕێبواران.

گۆڕەپانی ماککۆرمیک تریبیون و گۆڕەپانی سەھۆڵ شوێنێکی فرەمەبەستە کە لە کەناری ڕۆژاوای پارکی ھەزارە ھەڵکەوتووە، بەرامبەر دیواری شەقامی ناوچەی مێژوویی میشیگان بولیڤارد. لە ٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠١، بوو بە یەکەم سەرنجڕاکێشی پارکی ھەزارە کە کرایەوە، چەند ھەفتەیەک پێش گەراجی ژێرزەمینی پارکی ھەزارە. گۆڕەپانی ٣٫٢ ملیۆن دۆلاری لەلایەن دەزگای ماککۆرمیک تریبیونەوە پارەی بۆ دابین کرا. بۆ ماوەی چوار مانگ لە ساڵدا، وەک گۆڕەپانی سەھۆڵی ماککۆرمیک تریبیون کاردەکات، گۆڕەپانێکی سەھۆڵی کراوەی گشتی بەخۆڕایییە. بەگشتی لە ناوەڕاستی تشرینی دووەمەوە تا ناوەڕاستی ئازار کراوەیە بۆ خلیسکێنە و سااڵنە زیاتر لە ١٠٠٬٠٠٠ خلیسکێنەباز میوانداری دەکات. لە مانگە زستانەکاندا بە یەکێک لە باشترین شوێنەکانی دەرەوە دادەنرێت بۆ سەیرکردنی خەڵک لە شیکاگۆ. گۆڕەپانەکە لەلایەن بەڕێوەبەرایەتی کاروباری کلتووری شیکاگۆوە بەڕێوە دەبرێت نەک لەلایەن ناوچەی پارکی شیکاگۆ، کە زۆربەی گۆڕەپانە گشتییە گەورەکانی سەھۆڵی خلیسکێنە لە شیکاگۆ بەڕێوە دەبات.

بۆ ماوەی ساڵەکەی تر، وەک گۆڕەپانی پارک گریل یان گۆڕەپانی گریلی پارک خزمەت دەکات، کە گەورەترین شوێنی نانخواردنی دەرەوەی شیکاگۆیە. چێشتخانە دەرەکییەکە کە ١٥٠ کورسی ھەیە دیمەنی جوانی پارکەکە دەخاتە ڕوو، و چەندین بۆنەی خواردن و پێشکەشکردنی مۆسیقا لە ماوەی مانگەکانی کارکردنیدا ئەنجام دەدات. لە ٢١ی حوزەیرانەوە تا ١٥ی ئەیلوولی ٢٠٠٢، گۆڕەپانەکە وەک شوێنی پیشانگای کراوە خزمەتی کرد و یەکەم پیشانگای لە پارکی ھەزارە میوانداری کرد، ئێکسیلۆن زەوی لە سەرەوە پێشکەش دەکات لەلایەن یان ئارتوس-بێرتراند، وێنەگرێکی ئاسمانی فەڕەنسی.

گۆڕەپانی پارک گریل پەیوەندی بە چێشتخانەی پارک گریلی ناوەوە ھەیە کە ٣٠٠ کورسی ھەیە، لەژێر گۆڕەپانی گرەینجەر و دەروازەی ھەور ھەڵکەوتووە. پارک گریل تاکە چێشتخانەی تەواو خزمەتگوزارە لە پارکی ھەزارە و لە ٢٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٣ کرایەوە. بەڕێکوپێکی لە نێو پێشەنگەکانی پێشبڕکێی باشترینی شارەکەدایە بۆ باشترین بەرگەر، و بە فراوانی ستایش کراوە بۆ دیمەنەکانی. چێشتخانەکە بووە جێی مشتومڕ دەربارەی چەندین ھاوکاری شارەوانی دەیلی کە وەبەرھێنن، شوێنە تایبەتەکەی و مەرجەکانی گرێبەستی قازانجبەخش. یەکێک لە سەرکەوتووترین چێشتخانەکانی شیکاگۆ لە ڕووی دارایییەوە، پارک گریل دوای چەندین ساڵ دادگایی کە گەیشتە دادگاکانی پێداچوونەوە لە ئیلینۆی، ھێشتا لە باجی موڵک بەخشراوە.

پردی پیادەی بی پی

پردی پەیادەی بی پی کە بە شێوەی مار دروست کراوە، یەکەم پردە کە لەلایەن تەلارساز فرانک گێھری دیزاین کراوە.

پردی پیادەی بی پی پردێکی پیادەڕەوی شاکێشەیییە بەسەر شەقامی کۆڵۆمبەس کە پارکی ھەزارە بە پارکی ماگی دەیلی (پێشتر، گۆڕەپانی دووسەد ساڵەی دەیلی) دەبەستێتەوە، کە ھەردووکیان بەشێکن لە پارکی گرانتی گەورەتر. پردی پیادەڕەو یەکەم پردە کە گێری دیزاینی کردووە بۆ دروستکردن، و ناونرا بە بی پی پی ئێڵ سی، کە ٥ ملیۆن دۆلاری بەخشی بۆ دروستکردنی پارکەکە. لە ١٦ی تەممووزی ٢٠٠٤، لەگەڵ پاشماوەی پارکی ھەزارە کرایەوە. لەلایەن شارەوە داوا لە گێری کرابوو کە پردەکە و ھۆڵی جەی پریتزکەری دراوسێی دیزاین بکات، و دواجار ڕازی بوو دوای ئەوەی بنەماڵەی پریتزکەر پارەی ھۆڵەکەیان دابین کرد.

پردی پیادەڕەو وەک بەربەستی دەنگ بۆ ھۆڵەکە خزمەت دەکات، دەنگی ھاتوچۆ لە شەقامی کۆڵۆمبەسەوە دەبەستێت. پەیوەندییەکی بەستنەوەیە لە نێوان پارکی ھەزارە و شوێنەکانی ڕۆژھەڵات، وەک کەناری دەریاچەی نزیک، بەشەکانی تری پارکی گرانت و گەراجێکی پارککردن. پردی بی پی دیزاینی شاکێشەی سندوقی شاردراوە بەکاردێنێت لەگەڵ بنکەیەکی کۆنکرێت، و بانەکەی بە تەختەی دار داپۆشراوە. بەبێ شوێن دەستگرتن دیزاین کراوە، لە بری ئەوە دیواری ستیلی نەزەنگ بەکاردێنێت. درێژی گشتی ٩٣٥ پێیە (٢٨٥ مەتر)، لەگەڵ لێژی پێنج لەسەد لەسەر ڕووە لاربووەکانی کە دەیکات بە بێ بەربەست و دەستگەیشتوو. خەڵاتی بردووەتەوە بۆ بەکارھێنانی تەنەکەی کانزایی. ھەرچەندە پردەکە لە زستاندا داخراوە چونکە سەھۆڵ ناتوانرێت بە سەلامەتی لە ڕێڕەوە دارینەکەی لابربێت، بەڵام ھەڵسەنگاندنی ئەرێنی وەرگرتووە بۆ دیزاین و جوانناسییەکەی.

شانۆی ھاریس

شانۆی ھاریس لە شەقامی ڕاندۆڵفەوە

شانۆی جۆن دەبلیو و ئێرڤینگ بی ھاریس بۆ مۆسیقا و سەما شانۆیەکی ١٥٢٥ کورسییە بۆ ھونەرە نمایشییەکان کە لە کەناری باکووری پارکی ھەزارە ھەڵکەوتووە. لە ساڵانی ٢٠٠٢–٢٠٠٣ دروست کرا، شوێنی سەرەکی نمایشی شارە بۆ گرووپە نمایشییە بچووک و مامناوەندەکان، کە پێشتر شوێنی ھەمیشەییان نەبوو و لەلایەن بژاردەکانی شوێنی نمایشی شارەوە خزمەتیان پێ نەدەکرا. شانۆکە، کە بەشێکی زۆری لەژێر زەوییە بەھۆی سنووردارکردنی بەرزی پەیوەست بە پارکی گرانت، لەسەر ناوی بەخشەرە سەرەکییەکانی، جۆن و ئێرڤینگ ھاریس ناونرا. وەک شوێنی نمایشی ناوەوەی پارکەکە خزمەت دەکات، تەواوکەری ھۆڵی جەی پریتزکەرە، کە میوانداری نمایشە دەرەکییەکانی پارکەکە دەکات. لە نێو گرووپە خۆجێیییە بەردەوامەکان بالێی جۆفری، سەمای شەقامی ھوبارد شیکاگۆ و شانۆی ئۆپێرای شیکاگۆ ھەن. کرێی یارمەتیدراو، شارەزایی تەکنیکی، و پشتگیری بازاڕکردن بۆ کۆمپانیاکان دابین دەکات کە بەکاری دەھێنن، و لە چوارەمین ساڵی داراییدا قازانجی کرد.

شانۆی ھاریس میوانداری نمایشکارە ناسراوە نیشتمانی و نێودەوڵەتییەکانی کردووە، وەک بالێی شاری نیویۆرک، کە یەکەم سەردانی بوو بۆ شیکاگۆ لە زیاتر لە ٢٥ ساڵدا (لە ٢٠٠٦). شانۆکە لە وەرزی پێنجەمین ساڵیادی ٢٠٠٨–٢٠٠٩ دەستی کرد بە پێشکەشکردنی زنجیرەی بەشداریکردنی نمایشکارە گەشتیارەکان. نمایشەکان لە ڕێگەی ئەم زنجیرەیەوە بالێی سان فرانسیسکۆ، میخائیل باریشنیکۆڤ، و ستیڤن سۆندھایمی لەخۆ گرتووە.

شانۆکە بە بەشداریکردن لە ڕێنیسانسی ھونەرە نمایشییەکان لە شیکاگۆ ستایش کراوە، و ھەڵسەنگاندنی باشی وەرگرتووە بۆ دەنگدانەوەی، ھێڵەکانی بینین، پرۆسینیۆم و دابینکردنی بنکەیەک بۆ چەندین ڕێکخراوی نمایشی. ھەرچەندە وەک شوێنێکی پلەبەرز دەبینرێت بۆ بینەرانی مۆسیقاکەی، شانۆکە وەک شوێنێکی کەمتر لە نموونەیی دادەنرێت بۆ گرووپەکانی جاز، چونکە گرانترە و گەورەترە لە زۆربەی ئەو شوێنانەی کە جازی تێدا پێشکەش دەکرێت. دیزاینەکە ڕەخنەی لێگیراوە بۆ کێشەکانی ڕێڕەوی ھاتوچۆ، لەگەڵ تەنگەبەری ئەسانسێر. ھەرچۆنێک بێت، شوێنە دیارەکەی شانۆکە و دیزاینە ژێرزەمینییەکەی بۆ پاراستنی پارکی ھەزارە ستایش کراوە. ھەرچەندە لە ساڵەکانی سەرەتایدا سکاڵا ھەبوو دەربارەی ڕووداوە گرانبەھاکان، بەرنامەکانی بلیتی داشکێنراو لە وەرزی ٢٠٠٩–٢٠١٠ دانران.

گۆڕەپانی ڕیگلی

مۆنۆمێنتی میڵێنییەم لە گۆڕەپانی ڕیگلی

گۆڕەپانی ڕیگلی گۆڕەپانێکی گشتییە کە لە گۆشەی باکووری ڕۆژاوای پارکی ھەزارە ھەڵکەوتووە، نزیک لێکتربڕینی شەقامی ڕۆژھەڵاتی ڕاندۆڵف و میشیگانی باکوور، بەرامبەر ناوچەی مێژوویی میشیگان بولیڤارد. یادگاری ھەزارەی تێدایە، کە نزیکەی وێنەیەکی تەواوی نیوبازنەی کۆڵۆنە جووتەکانی شێوازی دۆریکی یۆنانییە (کە پێی دەوترێت پەریستایل) کە لە سەرەتادا لەم ناوچەیەی پارکی گرانت لە نێوان ١٩١٧ و ١٩٥٣ دانرابوو. گۆڕەپانەکە ھەروەھا لەوەڕگەیەکی گەورە و فوارەیەکی گشتی لەخۆ دەگرێت. دەزگای ویلیام ڕیگلی جونییەر ٥ ملیۆن دۆلاری بەخشی بۆ یادگار و گۆڕەپانەکە، کە لەسەر ڕێزی ئەو ناونرا. بنکەی پەریستایلی یادگاری ھەزارە ناوی ١١٥ بەخشەری دارایی تێدا ھەڵکەندراوە کە ٩١ بەخشینی لانیکەم ١ ملیۆن دۆلاریان کردووە بۆ یارمەتیدانی پارەدانی پارکی ھەزارە.

ناوەندی پاسکیلی ماکدۆناڵدز

ناوەندی پاسکیلی ماکدۆناڵدز دوای کردنەوەی پارکەکە لەلایەن کۆمپانیای مەکدۆناڵدزەوە سپۆنسەر کرا.

ناوەندی پاسکیلی ماکدۆناڵدز وێستگەیەکی پاسکیلی ناوەوەی گەرمکراو و ساردکراوە کە ٣٠٠ شوێنی ھەیە و لە گۆشەی باکووری ڕۆژھەڵاتی پارکی ھەزارە ھەڵکەوتووە. شوێنەکە دۆڵاب، حەمام، بارێکی خواردنی سووک لەگەڵ شوێنی دانیشتنی ھاوینەی دەرەوە، چاککردنەوەی پاسکیل، بەکرێدانی پاسکیل و خزمەتگوزاری تر بۆ گەشتیارانی پاسکیلی ناوەندی شار و پاسکیلسوارانی ئاسایی دابین دەکات. وێستگەی پاسکیل ھەروەھا شوێن بۆ ڕاکەران و خلیسکێنەرانی ناوخۆیی دابین دەکات، و شوێن بۆ گرووپی گەشتی پاسکیلی بەشی پۆلیسی شیکاگۆ دابین دەکات. سەنتەرەکە کە لەلایەن شارەوە دروست کراوە لە تەممووزی ٢٠٠٤ وەک وێستگەی پاسکیلی پارکی ھەزارە کرایەوە؛ لە حوزەیرانی ٢٠٠٦ەوە، لەلایەن مەکدۆناڵدز و چەندین ھاوبەشی ترەوە سپۆنسەر کراوە، لەوانە بەشەکانی شارەوانی و ڕێکخراوەکانی داکۆکیکردن لە پاسکیل. سپۆنسەری ماکدۆناڵدزی شیکاگۆی دەرەوەی شار بۆ سەنتەری پاسکیل بە باشی لەگەڵ ھەوڵەکانی گونجا بۆ یارمەتیدانی کڕیارەکانی کە تەندروستتر بن بە ھاندانی «شێوازی ژیانی چالاک و ھاوسەنگ». سەنتەری پاسکیل بە ئەندامێتی و پاسی ڕۆژانە دەستی پێ دەگەیەنرێت.

پلاندانان بۆ سەنتەری پاسکیل بەشێک بوو لە "پلانی پاسکیل ٢٠١٠"ی گەورەتر، کە تێیدا شارەکە ئامانجی بوو خۆی زیاتر گونجاو بکات بۆ گەشتیارانی پاسکیل. ئەم پلانە (کە دواتر لەلایەن "پلانی پاسکیل ٢٠١٥" جێگەی گیرایەوە) مەرجی ھەڵگری دوو-پاسکیلی پێشەوە لەسەر پاسەکانی دەستەی گواستنەوەی شیکاگۆ (سی تی ئەی)، ڕێگەدان بە ھەڵگرتنی پاسکیل لەسەر شەمەندەفەری ئێڵی شیکاگۆ، دانانی چەندین ڕاگری پاسکیل و دروستکردنی شەقامی تایبەت بە پاسکیل لە شەقامەکانی سەرتاسەری شار لەخۆ دەگرت. زیاد لەوەش، دابینکەرانی تری گواستنەوەی گشتی ناوچەی میترۆی شیکاگۆ، مێترا و پەیس، دەستگەیشتنی زیاتری پاسکیلیان پەرەپێداوە. شارەوان دەیلی لایەنگری پلانەکە بوو، ئاماژەی بەوە دا کە ھەروەھا ھەوڵێکی دۆستانەی ژینگەیە بۆ کەمکردنەوەی ھاتوچۆ. ژینگەپارێزان، پلاندانەرانی شار و پاسکیلسوارە حەزلێکەرەکان لە سەرتاسەری جیھان سەرنجیان لەسەر سەنتەری پاسکیل دەربڕیوە، و دەیانەوێت لاسایی ئەوە بکەنەوە کە وەک چیرۆکێکی سەرکەوتوو دەیبینن لە پلاندانانی شار و گەشەپێدانی پەیوەست بە گواستنەوە. ڕۆژنامەنووسانی لایەنگری پاسکیلسواری و ژینگەپارێز لە بڵاوکراوەکانی دەرەوەی شیکاگۆ سەنتەری پاسکیلیان وەک نموونەیی، سەرنجڕاکێش، تاقانە و پێشڕەو وەسف کردووە. تۆرۆنتۆ ستار تێبینی دەکات کە وەک «جۆرێک لە شانگری-لا» ڕێزی لێ دەگیرێت، و وەسفی دەکات وەک «بینایەکی شووشەیی وەک جەوھەر لەسەر کەناری ئاوی شیکاگۆ، [کە] زۆربەی خزمەتگوزارییەکانی یانەیەکی تەندروستی پلەبەرزی ھەیە… نزیک لە دڵی شارەکە»، لەگەڵ دەربڕینی زیادەی «بەھەشت نییە، بەڵام نزیکە لێی». بەرپرسێکی ڤانکۆڤەر بە ئۆریگۆنیانی وت کە «لووتکەی وێستگەکانی پاسکیل» بوو، و سروشتی دەبێت بۆ شارە دۆستی پاسکیل لاسایی بکەنەوە.

پەڤیلیۆنەکانی ئەکسیلیۆن

ناوەندی پێشوازی پارکی میلێنییەم لە پاڤیلیۆنی ئێکسیلۆنی باکووری ڕۆژاوا دەکەوێتە.

پەڤیلیۆنەکانی ئەکسیلیۆن کۆمەڵێک لە چوار دامەزراوەی بەرھەمھێنانی وزەی خۆریین لە پارکی میلینیۆم. ئەم پەڤیلیۆنانە ئەوەندە وزە بەرھەم دەھێنن کە دەتوانن یەکسانبن بە بەکارھێنانی وزەی ١٤ ماڵی پڕ کارایی لە شاری شیکاگۆ. پلانی پەڤیلیۆنەکان لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠٠١ دانران و دروستکردنیان دەستی پێکرد لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠٠٤. پەڤیلیۆنەکانی باشووری ڕۆژھەڵات و باشووری ڕۆژاوا (بە ھاوبەشی پەڤیلیۆنەکانی باشوور) لەسەر شەقامی مادیسۆن لە تەممووزی ٢٠٠٤ تەواو بوون و کرانەوە، بە دووری دوو لای باخچەی لوری. پەڤیلیۆنەکانی باکووری ڕۆژھەڵات و باکووری ڕۆژاوا (بە ھاوبەشی پەڤیلیۆنەکانی باکوور) لە دووی لای تەلاری ھاریس لەسەر شەقامی ڕاندۆڵف لە تشرینی دووی ٢٠٠٤ تەواو بوون، بە ئاھەنگی کردنەوەیەکی گەورە لە ٣٠ی نیسانی ٢٠٠٥. جگە لە بەرھەمھێنانی وزە، سێ لە چوار پەڤیلیۆنەکان ڕێگا دەدەن بۆ گەیشتن بە نھێنی پارکینگی ژێر زەوی، و ئەویتریان وەک ناوەندی بەخێرھاتنی پارک کاری تێدا دەکرێت. کۆمپانیای إکسیلۆن، کە کارەبا بەرھەم دەھێنێت بۆ گواستنەوەی کۆمپانیا لای کۆمۆنویڵسی ئیدیسۆن، نزیکەی ٦ ملیۆن دۆلاری بۆ پەڤیلیۆنەکان بەخشی.

پێشانگاکانی بۆینگ

پێشانگاکانی بۆینگ لە کاتی پێشانگای «بە دوای بەھەشتدا گەڕان» لە ساڵی ٢٠٠٦

پێشانگاکانی بۆینگ دوو بۆشایی پیشانگای دەرەوەن لە پارکی میلینیۆم؛ لە ئاستی ناوەڕاستی باشوور و باکوور، سەروو و ڕۆژھەڵاتی گۆڕەپانی ڕیگلی و فوارەی کڕۆن دامەزراون. ئەوان دوای کرانەوەی پارک زیادکران؛ لە ئازاری ٢٠٠٥، سەرۆک و بەڕێوەبەری گشتی بۆینگ، جیمس بیڵ، ڕای گەیاند کە کۆمپانیاکەی ٥ ملیۆن دۆلار دەبەخشێت بۆ دروستکردنی ئەم بۆشاییانە، و بۆ پاراستنی بەردەوامی «یارمەتیدانی پیشانگاکانی ھونەری بینراو» تێیان دا. گاڵەرییەکان، کە لە نێوان ئازار و حوزەیرانی ٢٠٠٥ دروست کران، میوانداریان کردووە لە پیشانگا گەورەکانی ھونەری، ھەندێکیان بۆ دوو ھاوینی تەواو بەردەوام بوون.

پڕۆمینادی چەیس

پیاسەگای چەیس لە کاتی پێشانگای "ئاشکراکردنی شیکاگۆ" لە ساڵی ٢٠٠٥

پڕۆمینادی چەیس ڕێڕەوێکی پیادەڕەوی کراوەی داڕاخراو بە دار لە پارکی میلینیۆم کە لە ١٦ی تەممووزی ٢٠٠٤ کرایەوە. دروستبوونی ئەم پڕۆمینادە بە دیاریکردنی بنکەی بانکی بانک وان بووە پێکھاتووە؛ بانک وان لە ساڵی ٢٠٠٤ تێکەڵ بە جەیپی مۆرگان چەیس بووەوە، بۆیە ناوەکەی بووە پڕۆمینادی چەیس. ئەم ڕێڕەوە ھەشت ئەیکەری (٣٫٢ ھیکتار) گونجاوە بۆ پیشانگا، فیستیڤاڵ و ڕووداوەکانی خێزانی. ھەروەھا وەک شوێنێکی بەکرێدان بۆ ڕووداوە تایبەتەکان کار دەکات. پڕۆمینادی چەیس میوانداری پەڤیلیۆنەکانی بورنھامی کرد لە ساڵی ٢٠٠٩، کە بنچینەی ئاھەنگی سەدەمین ساڵیادی پلانی بورنھام بوو لە شارەکەدا.

پردی نیکۆڵس

پردی نیکۆڵس بە ئیلھام لە شێوەی بنی بەلەمێک دیزاین کراوە.

پردی نیکۆڵس، کە پردێکی پیادەڕەوە و لە ١٦ ئازاری ٢٠٠٩ کرایەوە، پارکی میلینیۆمی لە باڵی مۆدێڕنی پەیمانگای ھونەری شیکاگۆ دەبەستێتەوە. پرد لە کۆتایی باشووری ڕۆژاوای گۆڕەپانی گەورەی جای پریتزکەر دەست پێدەکات و بە درێژایی شەقامی مۆنرۆ درێژ دەبێتەوە، لەوێدا دەگاتە نھۆمی سێیەمی پەڤیلیۆنی ڕۆژاوای پەیمانگای ھونەر. دیزاینی پرد لەلایەن ڕێنزۆ پیانۆ، پڕۆژەکاری باڵی مۆدێڕن، بە شێوەی کەشتییەک داڕێژراوە.

پردی نیکۆڵس نزیکەی ٦٢٠ پێ (١٩٠ مەتر) درێژ و ١٥ پێ (٤٫٦ مەتر) پان دەبێت. بنکەی پرد لە پۆڵای سپی بۆیەکراو دروست کراوە، ڕووکارەکەی لە تەختەی ئەڵومینیۆم و پەراپێتەکانی بە درێژایی ٤٢ ئینچ (١٫١ مەتر) لە پۆڵای سەر تۆڕێکی ستانلس ستیل دروست کراوە. پرد ڕێڕەوی دژە خلیسکان و توێژی گەرمکەری بۆ ڕێگریکردن لە بەستنی تەوژم ھەیە. ئەو ستانداردانەی بۆ گەیشتنی گشتگیر داندراون بەپێی یاسای ئەمریکییەکان بۆ کەسانی کەم ئەندام لە ساڵی ١٩٩٠ (ADA) پڕی دەکاتەوە. پرد بە ناوی بەخشەرانی مۆزەخانە ئەلیکساندرا و جۆن نیکۆڵس ناودێر کراوە.

بوودجە

لە کاتی گەشەپێدان و دروستکردنی پارکدا، چەندین دامەزراوە زیادکران، دیزاین کرانەوە یان گۆڕدران. ئەم گۆڕانکارییانە زۆرجار بوونە ھۆی زیادبوونی بوودجە. بۆ نموونە، بوودجەی پێشنیارکراوی شانۆی گۆرانی ١٠٫٨ ملیۆن دۆلار بوو. کاتێک دیزاینی گەھری بە شانۆیەکی قەوسی ئاڵۆز پێویستی بە بەردەکانی زیاتر ھەبوو بۆ ڕاگرتنی کێشی زیاتر، تێچووی کۆتایی شانۆکە گەیشتە ٦٠٫٣ ملیۆن دۆلار. تێچووی پارک، وەک لە خشتەی خوارەوە پیشان دراوە، گەیشتە نزیکەی ٥٠٠ ملیۆن دۆلار.

مەری دالی سەرەتا زۆرێک لە بەرپرسیارێتی دواکەوتن و زیادبوونی تێچووی خستە ئەستۆی فرانک گەھری، کە دیزاینی پەڤیلیۆن و پردەکەی کردبوو؛ دواتر دەفتەری دالی داوای لێبووردنی لە ئەندازیار کرد. ڕاپۆرتێکی لێکۆڵینەوەی ڕۆژنامەی شیکاگۆ تریبیون لە ساڵی ٢٠٠١ پارکەکەی کە ئەو کاتە لە دروستکردندا بوو و زیادبوونی بوودجەکەی بە «کارێکی گشتیی گرانی بێ پلان» ناو برد کە دەکرێت بگەڕێتەوە بۆ پلانی بزربوو، ھەڵەکانی دیزاین و خزمایەتی. بەپێی لۆیس وایسبەرگ، بەڕێوەبەری بەشی کاروباری کولتووری، و جەیمز لا، بەڕێوەبەری گشتی نووسینگەی تایبەت بە ڕووداوەکانی مەری، کاتێک بوار و ئامانجی تەواوی پڕۆژەکە دیاری کرا، پڕۆژەکە لەناو بوودجەی ھەموارکراو تەواو بوو.

دیمەنی پارکی میڵێنییەم لە ساڵی ٢٠٠٧ لە باڵەخانەی ٣٤٠ پارکەوە؛ لە پێشەوە گۆڕەپانی دووسەد ساڵەی ڕیچارد جەی دەیلی دەبینرێت (کە بەشێکە لە پارکی گرانت، کە دواتر گۆڕدرا بۆ پارکی ماگی دەیلی). لە پشتەوەش پەیمانگای ھونەری شیکاگۆ و ناوچەی مێژوویی شەقامی میشیگان دەبینرێت.

پڕۆژە	تێچووی پێشنیارکراو	تێچووی کۆتایی	% لە پێشنیارکراو
گەراج	٨٧٫٥ ملیۆن دۆلار	١٠٥٫٦ ملیۆن دۆلار	١٢١٪
سەرخانی مێترا	٤٣٫٠ ملیۆن دۆلار	٦٠٫٦ ملیۆن دۆلار	١٤١٪
پاڤیلیۆنی جەی پریتزکەر	١٠٫٨ ملیۆن دۆلار	٦٠٫٣ ملیۆن دۆلار	٥٥٨٪
شانۆی ھاریس (شیکاگۆ)	٢٠٫٠ ملیۆن دۆلار	٦٠٫٠ ملیۆن دۆلار	٣٠٠٪
تەواوکاری پارک/دیزاینی باخچە	N/A	٤٢٫٩ ملیۆن دۆلار
تێچووی دیزاین و بەڕێوەبردن	N/A	٣٩٫٥ ملیۆن دۆلار
بەخشین	١٠٫٠ ملیۆن دۆلار	٢٥٫٠ ملیۆن دۆلار	٢٥٠٪
فوارەی کراون	١٥٫٠ ملیۆن دۆلار	١٧٫٠ ملیۆن دۆلار	١١٣٪
پردی پەیادەی BP	٨٫٠ ملیۆن دۆلار	١٤٫٥ ملیۆن دۆلار	١٨١٪
باخچەی لوری	٤٫٠–٨٫٠ ملیۆن دۆلار	١٣٫٢ ملیۆن دۆلار	٣٣٠٪-١٦٥٪
پەیکەری دەروازەی ھەور	٦٫٠ ملیۆن دۆلار	٢٣٫٠ ملیۆن دۆلار	٣٨٣٪
پاڤیلیۆنەکانی ئێکسیلۆن	N/A	٧٫٠ ملیۆن دۆلار
پێریستایل/گۆڕەپانی ڕیگلی	٥٫٠ ملیۆن دۆلار	٥٫٠ ملیۆن دۆلار	١٠٠٪
پیاسەگای چەیس	٦٫٠ ملیۆن دۆلار	٤٫٠ ملیۆن دۆلار	٦٧٪
گۆڕەپان و سەھۆڵبەندانی مەککۆرمیک تریبیون	٥٫٠ ملیۆن دۆلار	٣٫٢ ملیۆن دۆلار	٦٤٪
جۆراوجۆر (پەرژین، تەراس، گرافیک)	N/A	١٫٦ ملیۆن دۆلار
کۆی گشتی (ژمارە بەرزەکەی باخچەی لوری بەکارھێنراوە)	٢٢٤٫٣ ملیۆن دۆلار	٤٨٢٫٤ ملیۆن دۆلار	٢١٥٪
سەرچاوە: شیکاگۆ تریبیون. تێبینی: گەلەرییەکانی بۆینگ و پردی نیکۆڵس لەخۆ ناگرێت.

بەکارھێنان

پارکی میلینیۆم لە یەکەم ساڵدا ٣ ملیۆن سەردانکەری ھەبوو؛ پێشبینی دەکرا ژمارەی سالانەی سەردانکەران بگاتە نێوان ٣٫٣١ بۆ ٣٫٦٥ ملیۆن تا ساڵی ٢٠١٠. بەڵام بەپێی ڕاپۆرتی کرینز شیکاگۆ بزنس، پارکەکە لە ساڵی ٢٠٠٩ نزیکەی ٤ ملیۆن سەردانکەری ھەبووە. جگە لە بەکارھێنانی جیاوازی تایبەت بۆ ھەر یەک لە دامەزراوە ھەمیشەیییەکان، پارکەکە میوانداری ھەندێک ڕووداوی گرنگی تری کردووە، لەوانە: فیستیڤاڵی سالانەی مۆسیقای گرانت پارک، و دوو پەڤیلیۆنی کاتی بۆ تایبەتکردنی سەدەمین ساڵیادی پلانی دانیال بورنھام لە ساڵی ١٩٠٩. ھەروەھا پارکی میلینیۆم لە چەندین فیلم و پڕۆگرامی تەلەڤیزیۆنیدا دەرکەوتووە.

فیستیڤاڵی مۆسیقای گرانت پارک

فێستیڤاڵی مۆسیقای گرانت پارک لە کۆنسێرتێکی ساڵی ٢٠٠٥ لە پاڤیلیۆنی جەی پریتزکەر

فیستیڤاڵی مۆسیقای گرانت پارک (جاران ناودەبرا بە کۆنسێرتەکانی گرانت پارک) فیستیڤاڵێکی سالانەی ١٠ ھەفتەیی مۆسیقای کلاسیکە، کە تێیدا ئۆرکێسترای گرانت پارک و کۆری گرانت پارک لەگەڵ میوانانی پێشکەشکار و ڕابەران بەشداری دەکەن. لە ساڵی ٢٠٠٤ەوە، فیستیڤاڵەکە لە پەڤیلیۆنی جای پریتزکەر لە پارکی میلینیۆم بەڕێوە دەچێت. ھەندێکجار فیستیڤاڵەکە لە تەلاری ھاریس بەڕێوە دەچێت بە جیی پەڤیلیۆنی پریتزکەر. فیستیڤاڵەکە پلەی ڕێکخراوی قازانج نەویستی وەرگرتووە، و بانگەشەی ئەوە دەکات کە تاکە فیستیڤاڵی مۆسیقای کلاسیکی دەرەوەی خۆڕایی وڵات بێت.

فیستیڤاڵی مۆسیقای گرانت پارک لە ساڵی ١٩٣١ەوە بووەتە نەریتێکی شیکاگۆ، کاتێک مەری شار ئەنتۆن چێرماک پێشنیاری کۆنسێرتی خۆڕایی کرد بۆ بەرزکردنەوەی ورەی خەڵکی شیکاگۆ لە سەردەمی گرانی گەورەدا. نەریتی کۆنسێرتەکانی سیمفۆنیای فیستیڤاڵی مۆسیقای گرانت پارک لە ساڵی ١٩٣٥ دەستی پێکرد. وەرزی ساڵی ٢٠٠٤، کە تێیدا فیستیڤاڵەکە گوازرایەوە بۆ پەڤیلیۆنی پریتزکەر، ٧٠ەمین وەرزی ڕووداوەکە بوو. پێشتر، فیستیڤاڵی مۆسیقای گرانت پارک لە شانۆی مۆسیقای پیترلۆ لە گرانت پارک بەڕێوە دەچوو.

بە درێژایی کات، فیستیڤاڵەکە پاڵپشتی دارایی جیاوازی ھەبووە، سێ شوێنی سەرەکی و یەک گۆڕانی ناو. ھەندێکجار لە تۆڕەکانی ڕادیۆی نیشتمانی ئێن بی سی و سی بی ئێس بڵاوکراوەتەوە، و زۆرێک لە مۆسیقازانە ھەرەبەناوەکانی جیھان تێیدا پێشکەشیان کردووە. لە ساڵی ٢٠٠٠، ڕێکخەرانی فیستیڤاڵەکە ڕازی بوون ھەندێک لە کۆنسێرتەکان لە ڕێگەی پەپکی پەستێنراو بۆ گشت بڵاو بکەنەوە.

دانانی پەڤیلیۆنەکانی بورنھام لە ساڵی ٢٠٠٩

پیاسەگای چەیسی باشوور شوێنی پاڤیلیۆنەکانی بێرنھام بوو

لە ساڵی ٢٠٠٩، ئەندازیارانی زەھا حەدید و بن ڤان بیرکل بانگھێشت کران دوو پەڤیلیۆن لەسەر پڕۆمینادی باشووری چەیس دروست بکەن، بۆ یادکردنەوەی سەدەمین ساڵیادی پلانی دانیال بورنھام بۆ شیکاگۆ لە ساڵی ١٩٠٩. پەڤیلیۆنەکان بە شێوەیەکی تایبەت بوون و مەبەستیان دروستکردنی دامەزراوەی کاتی بوو. ئەوان بوونە خاڵی چڕبووەوەی ئاھەنگی یەک ساڵەی شیکاگۆ بۆ پلانی بورنھام، و مەبەستیان ئەوە بوو سەمبولی بەردەوامیی گەڕان بە دوای بینینی ئەندازەیی شارەکەدا بکەن.

پەڤیلیۆنی ڤان بیرکل لە دوو ڕووی تەنیشتی ڕەنگاوڕەنگ پێکھاتبوو کە بە شتگەلی قەوسی بەیەکەوە بەستراون، ھەمووی لەسەر فریمێکی پۆڵا دروست کرابوو و بە تەختەی سپی درەوشاوە داپۆشرابوو. لەسەر ئەڵێندێکی بەرزی دانرا، کە بە ڕامپی تێچوون گەیشتنی ئاسان دابین کرا بۆ کەسانی کەم ئەندام. پەڤیلیۆنی حەدید پەردەیەکی پاڵنراوی تۆڕی بوو کە بەسەر فریمێکی قەوسی ئەڵومینیۆمی پێکھاتوو لە زیاتر لە ٧٠٠٠ پارچەدا دانرابوو. پێشکەشکردنێکی ڤیدیۆیی تایبەت بە سەدەمین ساڵیاد دوای تاریکی شەو لەسەر دیواری پەردەی ناوەوەی پیشان دەدرا.

ھەردوو پەڤیلیۆنەکان بڕیار بوو لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٠٩ ئاشکرا بکرێن؛ بەڵام پەڤیلیۆنی حەدید لە کاتی خۆیدا ئامادە نەبوو؛ دواکەوتنی دروستکردن و گۆڕینی تیمی دروستکردن بووە ھۆی ئەوەی لە ڕۆژنامەکانی نیویۆرک تایمز و وال ستریت جۆرناڵدا باسی لێوە بکرێت. تەنھا ھیکڵە ئەڵومینیۆمەکەی بۆ بینینی گشتی بەردەست بوو لە ڕێکەوتی دیاریکراو؛ کارەکە تەواو کرا و لە ٤ی ئابدا ئاشکرا کرا. پەڤیلیۆنی ڤان بیرکل لە نێوان ١٠–١٤ی ئابدا کاتی خرایە خوارەوە بۆ چاککردن، لەبەر ئەو خاشاکی پێش بینی نەکراوەی پێی گەیشتبوو. ھەردوو پەڤیلیۆنەکان لە دوای یەکەمی تشرینی دووەمی ٢٠٠٩ لەناو بران؛ مادەکانی ڤان بیرکل دووبارە بەکارھاتنەوە، بەڵام ئەوانی حەدید ھەڵگیران بۆ پیشانگای ئەگەری داھاتوو.

لە چاندی گشتی

جێف گارلین ئیدیعای ئەوە دەکات کە فیلمی «کەسێکم دەوێت پەنیرم لەگەڵ بخوات»یەکەم فیلمی ھۆڵیوود بووە کە پارکی میلینیۆمی تێدا بەکارھێنراوە. فیلمەکە تا ساڵی ٢٠٠٦ بڵاو نەکرایەوە، دوای بڵاوبوونەوەی چەندین فیلمی تر. لەوانە فیلمی «پیاوی کەشوھەوا» لە ساڵی ٢٠٠٥ کە نیکۆلاس کەیج ڕۆڵی سەرەکی تێدا بینی و بەشێکی لە گۆڕەپان و شوێنی سەھۆڵی مەککۆرمیک تریبیون لە پارکەکە وێنە گیرا. فیلمی کۆمیدی ڕۆمانسی «جیابوونەوە» لە ساڵی ٢٠٠٦ چەند دیمەنێکی لە پارکەکە وێنە گرت، دواتر دەبوایە ھەندێک دیمەنیان دووبارە وێنە بگرنەوە چونکە ھەوری دەروازە (کلاود گەیت) لە ھەندێک وێنەی سەرەتاییدا داپۆشرابوو.

فیلمەکانی تر کە دیمەنیان لە پارکی میلینیۆم وێنە گرتووە بریتین لە فیلمی ترسناکی «لە ڕێ لادان» لە ساڵی ٢٠٠٥، فیلمی ڕۆمانسی «خانووی دەریاچە» لە ساڵی ٢٠٠٦، و فیلمی ترسناکی «پەپوولە لەسەر تەکان» لە ساڵی ٢٠٠٧. لانیکەم دوو زنجیرە تەلەڤیزیۆنی لە پارکەکە وێنە گیراون، لەوانە «لیڤەریج» و «ڕاکردن لە بەندیخانە»، کە لە چەند ئەڵقەی سەرەتای وەرزی یەکەمیدا (٢٠٠٥) دیمەنی فوارەی کڕۆنی پیشان دا.

لە دیمەنی کۆتایی فیلمی «کۆدی سەرچاوە» (٢٠١١)دا، کارەکتەرەکانی جەیک جیڵنھاڵ و میشێل مۆناگان لە پارکی میلینیۆمدا پیاسە دەکەن و دەگەنە ھەوری دەروازە. لە فیلمی کۆمیدی ڕۆمانسی «بەڵێن» لە ساڵی ٢٠١٢، کارەکتەرەکان لە پەیمانگای ھونەری شیکاگۆوە بە پردی نیکۆڵسدا دەڕۆن بۆ پارکی میلینیۆم و لەژێر ھەوری دەروازە یەکتر ماچ دەکەن.

زنجیرە کتێبی «دایڤێرجنت» چەندین ڕووداوی لە پارکەکە ڕوودەدات، لەگەڵ باسکردنی پەیکەری ھەوری دەروازە (کە بە دەنکە فاسۆلیا ناودەبرێت)، پەڤیلیۆنی جای پریتزکەر، و خودی پارکەکە، بەڵام تەنھا وەک میلینیۆم لە ڕۆمانەکەدا ناوی ھاتووە. گرووپی ئیرودایت لە بەرامبەر پارکەکەوە بارەگایان ھەیە لە زنجیرە کتێبەکەدا. پارکەکە لە یاری ڤیدیۆیی چالاکی و ماجەراجۆیی «واچ دۆگز» لە ساڵی ٢٠١٤دا دەرکەوت.

ناکۆکی

سنوورەکانی بەرزی

پاڤیلیۆنی جەی پریتزکەر وەک کارێکی ھونەری پۆلێن کراوە بۆ ئەوەی لە سنووردارکردنی یاسایی بەرزییەکەی ڕزگاری ببێت

لە ساڵی ١٨٣٦، ساڵێک پێش دامەزراندنی شیکاگۆ، دەستەی کۆمیسیارانی کەناڵ یەکەم زەوییەکانی شارەکەیان خستە حەڕاجی گشتییەوە. ھاووڵاتیانی دووربین، کە دەیانویست کەناری دەریاچەکە وەک شوێنێکی کراوەی گشتی بمێنێتەوە، کۆمیسیارەکانیان قایل کرد کە زەوی ڕۆژھەڵاتی شەقامی میشیگان لە نێوان شەقامی ڕاندۆڵف و پارک ڕۆو (شەقامی ١١) وەک «زەوی گشتی - شوێنێکی ھاوبەش کە ھەتاھەتایە کراوە دەمێنێتەوە، پاک و ئازاد لە ھەر بینایەک یان ھەر بەربەستێکی تر» دیاری بکەن. پارکی گرانت لەوکاتەوە «ھەتاھەتایە کراوە، پاک و ئازاد» ماوەتەوە، کە بە یاسا پارێزراوە و لە چوار بڕیاری پێشووی دادگای باڵای ئیلینۆیدا پشتڕاست کراوەتەوە. لە ساڵی ١٨٣٩، وەزیری جەنگی ویلایەتە یەکگرتووەکان جۆیل ڕۆبەرتس پۆینسێت لە کاتی ھەڵوەشاندنەوەی یەدەگی قەڵای دیربۆرن، زەوی نێوان شەقامی ڕاندۆڵف و شەقامی مادیسۆنی ڕۆژھەڵاتی شەقامی میشیگانی وەک «زەوی گشتی کە ھەتاھەتایە دەبێت بەبێ بینا بمێنێتەوە» ڕاگەیاند.

ئارۆن مۆنتگۆمەری وارد، کە ھەم وەک داھێنەری پۆستەی ڕاستەوخۆ و ھەم وەک پارێزەری پارکی گرانت ناسراوە، دوو جار سکاڵای لە شاری شیکاگۆ تۆمار کرد بۆ ناچارکردنی بۆ لابردنی بینا و پێکھاتەکان لە پارکی گرانت و ڕێگریکردن لە دروستکردنی بینای نوێ. لە ساڵی ١٨٩٠، بە بەڵگەی ئەوەی کە خاوەن موڵکەکانی شەقامی میشیگان مافی بەکارھێنانی زەوی پارکەکەیان ھەیە، وارد دەستی بە کاری یاسایی کرد بۆ پاراستنی پارکەکە لە بینای نوێ. لە ساڵی ١٩٠٠، دادگای باڵای ئیلینۆی گەیشتە ئەو دەرەنجامەی کە ھەموو زەوییە پڕکراوەکانی ڕۆژھەڵاتی شەقامی میشیگان ملکەچی تەرخانکردن و مافی بەکارھێنانن. لە ساڵی ١٩٠٩، کاتێک وارد ھەوڵی دا ڕێگری لە دروستکردنی مۆزەخانەی مێژووی سروشتی فیڵد لە ناوەڕاستی پارکەکە بکات، دادگاکان بەڵگەکانیان پشتڕاست کردەوە.

لە ئەنجامدا، شارەکە ئەوەی پێی دەوترێت سنووردارکردنەکانی بەرزی مۆنتگۆمەری واردی لەسەر بینا و پێکھاتەکان لە پارکی گرانت ھەیە. ھەرچۆنێک بێت، فوارەی تاج و ھۆڵی پریتزکەر کە ١٣٩ پێ (٤٢ مەتر) بەرزە، لە سنووردارکردنەکانی بەرزی بەدەر بوون، چونکە وەک کاری ھونەری پۆلێن کران نەک وەک بینا یان پێکھاتە. بەگوێرەی گۆڤاری ئێکۆنۆمیست، ھۆڵەکە وەک کارێکی ھونەری وەسف کراوە بۆ خۆدزینەوە لەو پاراستنانەی کە وارد دایمەزراندووە، کە دەوترێت ھێشتا لە گۆڕەکەیەوە پارکی گرانت بەڕێوە دەبات و دەیپارێزێت. شانۆی ھاریس، کە لە تەنیشت ھۆڵی پریتزکەرەوەیە، نزیکەی بە تەواوی لەژێر زەوی دروست کراوە بۆ خۆلادان لە سنووردارکردنەکانی بەرزی. بەرزی فوارەی تاج، کە ئەویش وەک کارێکی ھونەری لێی بەخشراوە، وەسف کراوە وەک ئەنجامی «کێبڕکێی میزکردن» لەگەڵ ھونەرمەندانی تری تایبەتمەندییەکانی پارکەکە.

کێشە دارایییەکان

نیشانەی بەردینی سپۆنسەری کۆمپانیاکە. (گۆڕەپانی ئێس بی سی ئێستا گۆڕەپانی گرەینجەرە)

پڕۆژەی پارکی میلینیۆم لە سەرەتای دەستپێکردنییەوە ڕووبەڕووی ھەندێک ڕەخنە بووەتەوە. سەرەڕای نیگەرانییەکان دەربارەی زیادڕۆیی لە تێچوونەکان، تاکەکان و ڕێکخراوەکان سکاڵایان کردووە کە ئەو پارەیەی بۆ پارکەکە خەرج کراوە دەکرا بۆ کاری باشی تر بەکار بھێنرایە. ھەرچەندە دیزاین و توخمە تەلارسازییەکانی پارکەکە ستایشێکی فراوانی بەدەستھێناوە، بەڵام ھەندێک ڕەخنە لە لایەنی جوانناسی ھەبووە. ڕەخنەی تر لەسەر پرسی گەورەتری چاکەی سیاسی لە شارەکەدا بووە. نیویۆرک تایمز لە مانگی تەممووزی ٢٠٠٤ ڕاپۆرتی دا کە گرێبەستێک بۆ پاککردنەوەی پارکەکە دراوە بە کۆمپانیایەک کە بەشداری لە ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی شارەوانی دەیلی کردووە. چێشتخانە تەواو خزمەتگوزارییەکەی پارکەکە، پارک گریل، ڕەخنەی لێ گیراوە بەھۆی پەیوەندی بە چەندین ھاوڕێ و ھاوکاری شارەوانییەوە.

نیگەرانی دەربارەی تێکەڵکردنی بەکارھێنانی پارەی باجدەران و پارەدارکردنی کۆمپانیاکان و مافی ناولێنانی پەیوەندیدار بۆ بەشەکانی پارکەکە دروست بووە. لەکاتێکدا یادگارییەک لە گۆڕەپانی ڕیگلی ڕێز لە بەخشەرە تایبەت و کۆمپانیاکانی پارکەکە دەگرێت، زۆربەی تایبەتمەندییەکانی پارکەکەش بەناوی پارەدارکەرە کۆمپانیایییەکانیانەوە ناونراون، کە ناوی پاڵپشتەکان بە دیاری بە نیشانەی بەردین دەردەکەون (گەلەری بۆینگ، ھۆڵی ئێکسیلۆن، گۆڕەپانی گرەینجەر، گۆڕەپانی ڕیگلی). ھەندێک ڕەخنەگر ئەمەیان بە نەگونجاو داناوە بۆ شوێنێکی گشتی. جوولی دیردۆرف، ڕاپۆرتەری تەندروستی و لەشجوانی شیکاگۆ تریبیون، ناونانی سەنتەری پاسکیلی ماکدۆناڵدزی وەک بەردەوامی "ماکدۆناڵدکردنی ئەمریکا" و تاڕادەیەک "فێڵبازانە" وەسف کردووە چونکە کۆمپانیاکە خۆی زیاتر دەردەخات لەکاتێکدا ھەستی کۆمەڵایەتی بەرەو دوورکەوتنەوە لە خواردنی خێرایە. تیمۆسی گیلفۆیل، نووسەری کتێبی "پارکی میلینیۆم: دروستکردنی شوێنەوارێکی شیکاگۆ"، تێبینی دەکات کە ناکۆکییەک لەسەر ناونانی کۆمپانیایی چەندین تایبەتمەندی پارکەکە ھەیە، لەوانە پردی بی پی، کە بەناوی کۆمپانیایەکی نەوتەوە ناونراوە. مافەکانی ناولێنان بە نرخی بەرز فرۆشران، و گیلفۆیل تەنھا کەس نەبوو کە سەرزەنشتی بەرپرسانی پارکەکەی کرد بۆ فرۆشتنی مافەکانی ناولێنان بە بەرزترین نرخپێدەر. گرووپەکانی بەرژەوەندی گشتی دژی بازرگانیکردن بە پارکەکان خەباتیان کردووە. ھەرچۆنێک بێت، زۆرێک لە بەخشەران مێژوویەکی درێژیان لە خێرخوازی ناوخۆیی ھەیە و پارەکانیان پێویست بوون بۆ دابینکردنی پارەدارکردنی پێویست بۆ چەندین تایبەتمەندی پارکەکە.

نرخی بلیتەکان بۆ ھەردوو شانۆی ھاریس و ھۆڵی پریتزکەر جێی ناکۆکی بووە. جۆن ڤۆن ڕاین، ڕەخنەگری مۆسیقای کلاسیکی شیکاگۆ تریبیون، تێبینی دەکات کە قەبارەی شانۆکە ئاستەنگێک دەخاتە بەردەم پێشکەشکاران لە ھەوڵی پڕکردنەوەی کورسییەکانی، و ھەست دەکات کە زیادەڕۆیی لە ڕووداوە بەرزنرخەکان دەکات. لە ٢٠٠٩–٢٠١٠، شانۆکە دوو بەرنامەی بلیتی داشکاندراوی دانا: زنجیرەیەکی ٥ دۆلاری کاتی نانی نیوەڕۆ بۆ نمایشی سەمای ٤٥ خولەکی، و بەرنامەیەکی بلیتی ١٠ دۆلاری بۆ کڕینی ڕاستەوخۆ بە نەختینە تەنھا لە ٩٠ خولەکی کۆتایی پێش نمایشەکان. دوای دروستکردنی ھۆڵەکە، پلانی سەرەتایی ئەوە بوو کە دانیشتنی چیمەنەکە بەخۆڕایی دەبێت بۆ ھەموو ڕووداوەکان. نامیلکەیەکی سەرەتایی فێستیڤاڵی مۆسیقای پارکی گرانت دەڵێت «ھەرگیز پێویستت بە بلیت نییە بۆ ئامادەبوون لە کۆنسێرتێک! چیمەنەکە و بەشی دانیشتنی گشتی ھەمیشە بەخۆڕایین.» ھەرچۆنێک بێت، کاتێک داھاتی گەراجی وەستانی ئۆتۆمبێل لە خەمڵاندنەکان کەمتر بوو لە ساڵی یەکەمدا، شارەکە ١٠ دۆلاری بۆ دانیشتنی چیمەنەکە داوا کرد لە کۆنسێرتی ٣١ی ئابی ٢٠٠٥ی تۆری ئامۆس. ئامۆس، مۆسیقارێکی ڕاھێنراوی کلاسیکی کە تەنھا پیانۆ و ئۆرگی بۆ کۆنسێرتەکەی ھەڵبژارد، ھەڵسەنگاندنی ئەرێنی بەدەستھێنا وەک یەکەم پێشکەشکاری ڕۆک ئێند ڕۆڵ لە شوێنێک کە بە ڕێکوپێکی میوانداری مۆسیقای کلاسیکی دەکات. شارەکە پاساوی بۆ داواکردنی پارەکە ھێنایەوە بەوەی کە لەبەر ئەوەی ھۆڵەکە شوێنێکی کراوەیە، چەندین شوێن لە پارکی میلینیۆم ھەبوون کە خەڵک دەیانتوانی چێژ لە مۆسیقاکە یان کەشی پارکەکە وەربگرن بەبێ ئەوەی پێویست بکات پارە بدەن.

سنووردارکردنەکانی بەکارھێنان

باخچەی لوری و پاڤیلیۆنی جەی پریتزکەر ھەردووکیان بۆ بۆنەی تایبەت بە کرێ دراون.

کاتێک پارکی میلینیۆم لە ٢٠٠٤ یەکەمجار کرایەوە، پۆلیسی میترا قوتابییەکی ڕۆژنامەوانی کۆلێژی کۆلۆمبیای وەستاند کە کاری لەسەر پڕۆژەیەکی وێنەگری دەکرد، فیلمەکەیان دەستبەسەر کرد بەھۆی ترسی تیرۆریزمەوە. لە ساڵی ٢٠٠٥، دەروازەی ھەور ھەندێک ناکۆکی دروست کرد کاتێک ڕێگە بە وێنەگرێکی پیشەیی نەدرا بگاتە پارچە ھونەرییەکە بەبێ مۆڵەتی بەپارە. وەک ھەموو کارە ھونەرییەکان کە ئێستا بە یاسای مافی لەبەرگرتنەوەی ویلایەتە یەکگرتووەکان داپۆشراون، ھونەرمەندەکە مافی لەبەرگرتنەوەی پەیکەرەکەی ھەیە. خەڵک دەتوانن بەئازادی وێنەی دەروازەی ھەور بگرن، بەڵام مۆڵەت لە کاپوور یان شاری شیکاگۆ (کە مۆڵەتی ھونەرەکەی وەرگرتووە) پێویستە بۆ ھەر لەبەرگرتنەوەیەکی بازرگانی وێنەکان. لە سەرەتادا شارەکە ڕەسمی مۆڵەتی لە وێنەگرە پیشەیییەکان وەردەگرت بە ٣٥٠ دۆلار بۆ ڕۆژێک، ١٬٢٠٠ دۆلار بۆ ڕۆژێک بۆ وێنەگرانی ڤیدیۆی پیشەیی و ٥٠ دۆلار بۆ کاتژمێرێک بۆ وێنەگرانی زەماوەند. سیاسەتەکە گۆڕدراوە بەجۆرێک کە مۆڵەت تەنھا بۆ وێنەگرتن و ڤیدیۆی گەورە پێویستە کە تیمی ١٠ کەسی پێویستە.

نزیکەی ھەموو پارکی میلینیۆم بۆ یەک ڕۆژ بۆ ڕووداوە کۆمپانیایییەکان لە ٢٠٠٥ و ٢٠٠٦ داخرا. داخستنی پارکێکی گشتی کە بەشێک لە پارەی باجدەران خەرجکراوە جێی ناکۆکی بوو، ھەروەھا دەرکردنی ئەو گەشتیارانەی کە بە پارکەکەدا دەڕۆن و ئەو گەشتیارانەی کە سەرنجیان بۆ ڕاکێشانەکانی پارکەکە ڕادەکێشرێت. لە ٨ی ئەیلوولی ٢٠٠٥، تۆیۆتا مۆتۆر سەیڵز یو ئێس ئەی ٨٠٠٬٠٠٠ دۆلاری دا بۆ بەکرێگرتنی ھەموو شوێنەکانی پارکەکە لە کاتژمێر ٦ی بەیانی بۆ ١١ی شەو، جگە لە گۆڕەپانی ڕیگلی، باخچەی لوری، سەنتەری پاسکیلی ماکدۆناڵدز و فوارەی تاج. شارەکە وتی پارەکە بۆ پارەدارکردنی کارکردنی ڕۆژانە و بۆ ڕووداوە بەخۆڕایییەکان لە پارکەکە بەکارھاتووە، لەوانە فێستیڤاڵی باخچەی لوری، بەرھەمێکی شانۆی ستێپینوۆڵف، پێشکەشکارانی مۆسیقی لە درێژایی پیاسەگای چەیس بە درێژایی ھاوین، زنجیرەیەکی جاز، و کۆنسێرتی منداڵان. ناوی تۆیۆتا، یەکێک لە پاڵپشتەکان، لە نامیلکەکانی پارکی میلینیۆم، ماڵپەڕ و ھێماکانی ڕیکلام دانرابوو. داخستنەکە ھەلێکی پەیوەندی گشتی بۆ جەنەراڵ مۆتۆرز ڕەخساند، کە ١٬٥٠٠ گەشتیاری لە پارکەکەوە بۆ بینینی سەرنجڕاکێشەکانی تری شیکاگۆ گواستەوە. تۆیۆتا وتی ٣٠٠٬٠٠٠ دۆلاری وەک تێچووی کرێ و ٥٠٠٬٠٠٠ دۆلاری وەک بەخشینی پاڵپشتی دانا. لە ٧ی ئابی ٢٠٠٦، ئۆڵستەیت، کە ٢٠٠٬٠٠٠ دۆلاری وەک تێچووی کرێ و ٥٠٠٬٠٠٠ دۆلاری وەک بەخشینی پاڵپشتی دا، مافی سەردانیکردنی کۆمەڵێکی جیاوازی تایبەتمەندییەکانی پارکەکەی (لەوانە باخچەی لوری) وەرگرت، و تەنھا دوای کاتژمێر ٤ی دوای نیوەڕۆ دەستی بە ھەندێک تایبەتمەندی تایبەت دەگەیشت.

پارکەکە ڕۆژانە لە کاتژمێر ١١ی شەو بۆ ٦ی بەیانی داخراوە. شیکاگۆ شارێکی سەگ دۆستە بە نیو دۆجین کەناری سەگ، بەڵام شارەکە ڕێگە بە سەگ نادات لە پارکەکەدا. تەنھا سەگی خزمەتگوزاری لەسەرکار بۆ کەسانی کەمئەندام یان کەم بینا ڕێگەپێدراون.

کامێراکانی چاودێری

لە تشرینی دووەمی ٢٠٠٦، فوارەی تاج بووە جێی ناکۆکییەکی گشتی کاتێک شارەکە کامێرای چاودێری لەسەر ھەر بورجێک زیاد کرد. کامێراکان کە بە بەخشینێکی ٥٢ ملیۆن دۆلاری وەزارەتی ئاسایشی نیشتیمانی کڕدران، ھەشت کامێرای تریان پشتگیری دەکرد کە ھەموو پارکی میلینیۆمیان داپۆشیبوو. بەرپرسانی شار ڕاوێژیان بە تەلارسازەکان کردبوو کە لەگەڵ پلێنسا لەسەر دیزاینی بورجەکان ھاوکارییان کردبوو، بەڵام نەک لەگەڵ خودی پلێنسا. کاردانەوەی گشتی نەرێنی بوو، بلۆگەران و کۆمەڵگەی ھونەری کامێراکانیان وەک نەگونجاو و شێواندنی بورجەکان ڕەت کردەوە. شارەکە وتی کە کامێراکان لە چەند مانگێکدا بە مۆدێلی ھەمیشەیی کەمتر دەستتێوەردراو دەگۆڕدرێن؛ بەڵگەی ھێنایەوە کە کامێراکان، ھاوشێوەی ئەوانەی لە سەرتاسەری شیکاگۆ لە ناوچە پڕ تاوانەکان و لە چوارڕیانەکانی ھاتوچۆ بەکاردەھێنرێن، زۆرتر بۆ ھۆکاری ئاسایش زیادکرابوون بەڵام بەشێکیش بۆ یارمەتیدانی بەرپرسانی پارک بۆ چاودێریکردنی گڵۆپە کوژاوەکانی ئێڵ ئی دی لەسەر فوارەکە. شیکاگۆ تریبیون وتارێکی لەسەر کامێراکان و کاردانەوەی گشتی بڵاوکردەوە؛ کامێراکان ڕۆژی دواتر، بە پشتگیری پلێنسا، لابران.

وەرگرتن و ناسین

ئەمە تەنھا پارکێکی ئاسایی نییە، کە کۆمەڵێک شتی تاک لە مەیدانێکدا ھەبن. لێرەدا شتەکان بوونەتە مەیدانەکە خۆی. چڕوپڕە وەک شارەکە خۆی. ئەمە بیرۆکەیەکی جیاوازە سەبارەت بە ئەزموونی دەرەوە لە چاو زۆربەی پارکەکان. زیاتر لە پارکی یاری یان سەنتەری بازاڕکردن دەچێت.

—ڕیچارد سۆلۆمۆن، بەڕێوەبەری دامەزراوەی گراھام بۆ خوێندنی پێشکەوتووی ھونەرەکان

فاینانشیاڵ تایمز پارکی میلینیۆم وەک «پارکێکی گشتی نائاسایی کە وێنەی ئایکۆنی نوێی شارەکە دروست دەکات» وەسف دەکات، و زیاتر تێبینی دەکات کە «پارکێکی کارلێکەری سەدەی ٢١ی ڕاستەقینەیە [کە] دەکرێت شێوازێکی نوێی بیرکردنەوە لەسەر شوێنە دەرەکییە گشتییەکان دروست بکات». گۆڤاری تایم ھەردوو دەروازەی ھەور و ھۆڵی جەی پریتزکەر وەک بەشێک لە سەردانێکی باش پلاندانراو بۆ شیکاگۆ دەبینێت. فرۆمەر گەڕان لە پارکی میلینیۆم وەک یەکێک لە چوار باشترین شتی بەخۆڕایی لە شارەکە دادەنێت، و پارکەکە بۆ پێشکەشکردنە ھونەرییە جۆراوجۆرەکانی ستایش دەکات. لۆنلی پلانێت پیاسەیەکی یەک کاتژمێری پێشنیار دەکات بۆ بینینی ھونەری گەمەئامێزی پارکەکە. پارکەکە وەک «پیشانگایەکی ھونەر و دیزاینی شارستانی» لەلایەن سان فرانسیسکۆ کرۆنیکڵەوە ستایش دەکرێت، لەکاتێکدا تایم ئاماژەی پێدەدات وەک «ھونەرمەندانە ڕێکخراوەتەوە… خەیاڵێکی شارستانی وەک پارکی گوێڵی ئەنتۆنیۆ گاودی لە بەرشەلۆنە، بەو جیاوازییەی کە ئەمە بەرھەمی کۆمەڵێک ڕۆحی داھێنەرە». کتێبی «١٬٠٠٠ شوێن بۆ بینین لە ویلایەتە یەکگرتووەکان و کەنەدا پێش مردن» پارکی میلینیۆم وەک سەرنجڕاکێشێکی بەناوبانگ وەسف دەکات.

پارکەکە بۆ دەستگەیشتن دیزاین کراوە؛ تەنھا پێویستی بە یەک بەرزکەرەوەی ویلچێرە و دەستگەیشتنەکەی خەڵاتی ئەمریکای بێ بەربەستی ساڵی ٢٠٠٥ی بۆ بەڕێوەبەری پڕۆژەکە بەدەستھێنا. گۆڕەپانی مەککۆرمیک تریبیون و گۆڕەپانی سەھۆڵ و ھۆڵی جەی پریتزکەر ھەردووکیان ئاودەستی دەستگەیشتوو دابین دەکەن. پارکەکە بە ٧٨ شوێنی ئاودەستی ژنان و ٤٥ بۆ پیاوان کرایەوە، لەگەڵ شوێنی گەرمکراو لە لای ڕۆژھەڵاتی ھۆڵی پریتزکەر. ھەروەھا نزیکەی شەست و دوو کورسی پارکی ھەبوو کە لەلایەن جی جی ئێن (گوستافسۆن گوسری نیکۆڵ)ەوە دیزاین کرابوون، تەلارسازی باخچەی بەرپرس لە باخچەی لوری. لە ٢٠٠٥، پارکەکە خەڵاتی باشترین سەربانی سەوزی لە پۆلی پیشەسازی/بازرگانی چڕوپڕ لە سەربانە سەوزەکان بۆ تەندروستی شارەکان (جی ئاڕ ئێچ سی) بەدەستھێنا. جی ئاڕ ئێچ سی پارکەکە بە یەکێک لە گەورەترین سەربانە سەوزەکانی جیھان دادەنێت؛ «عەرشەیەکی پێکھاتەیی دادەپۆشێت کە لەلایەن دوو گەراجی کۆنکرێتی بەھێزکراوی لە شوێنی خۆی دروستکراو و پێکھاتەی پۆڵا پشتگیری دەکرێت کە بەسەر ھێڵی شەمەندەفەرە ماوەکاندا درێژ دەبێتەوە». لە ٢٠٠٥ پارکەکە ھەروەھا خەڵاتی دیزاینی ترافێڵ + لێژەری بۆ "باشترین شوێنی گشتی"، و خەڵاتی "پڕۆژەی ساڵ"ی کۆمەڵەی کارە گشتییەکانی ئەمریکای بەدەستھێنا. لە ساڵی یەکەمیدا، پارکەکە، تایبەتمەندییەکانی و خەڵکی پەیوەندیدار زیاتر لە ٣٠ خەڵاتیان وەرگرت.

ھەندێک شارەوان لە شارەکانی تر ستایشی پارکەکەیان کردووە وەک نموونەیەکی پلاندانانی شارستانی سەرکەوتوو. شارەوانی شانگھای چێژی لە سەردانەکەی بۆ پارکەکە وەرگرت، و گاڤین نیوسۆم شارەوانی سان فرانسیسکۆ ئاواتی خواست شارەکەی بتوانێت جۆرە ئاسوودەیییەکی شارستانی ھاوشێوە دروست بکات. لە نزیکترەوە، بلێر کامین، ڕەخنەگری تەلارسازی براوەی خەڵاتی پولیتزەر بۆ شیکاگۆ تریبیون، پێداچوونەوەی ٢٠٠٤ی خۆی بۆ پارکی میلینیۆم بەمجۆرە کۆتایی پێھێنا: «... پارکێک پشوویەک لە شارەکە دابین دەکات، بەڵام ھەروەھا ڕەنگدانەوەی شارەکەیە. لەو ڕووەوە، ھەموو پارکی میلینیۆم ڕەنگدانەوەی لەدایکبوونەوەی شیکاگۆیە… خواستی پشتیوانەکانی، داھێنەری ھونەرمەندان و تەلارسازەکانی، و موعجیزەی بەردەوامی توانای گۆڕینی شوێنێکی ھیچ بۆ شوێنێکی نائاسایی.» لە ٢٠٠٩، پارکی میلینیۆم میداڵیای زیوی خەڵاتی ڕودی برونەری بۆ باشترینی شارستانی بەدەستھێنا.

لە یادی دووسەد ساڵەی ئیلینۆی ٢٠١٨، پارکی میلینیۆم وەک یەکێک لە ٢٠٠ شوێنە گەورەکانی ئیلینۆی لەلایەن پێکھاتەی ئیلینۆی پەیمانگای تەلارسازانی ئەمریکی (ئەی ئای ئەی ئیلینۆی) ھەڵبژێردرا و لەلایەن گۆڤاری گەشتی یو ئێس ئەی تودەیەوە، وەک یەکێک لە ٢٥ شوێنی پێویست بینینی ئەی ئای ئەی ئیلینۆی ناسرا.

ئەم دیمەنە پانۆرامییەی چیمەنە گەورەکە، تریلیسەکە و شوێنی میوزیکژەنین لە جەی پریتزکەر پاڤیلیۆن لە مانگی ئایاری ٢٠٠٩ گیراوە. لە نێو ئەو باڵەخانانەی کە لە پشتەوە دەبینرێن (لە چەپەوە بۆ ڕاست) بریتین لە: ذە ھێریتەج، باڵەخانەی سمورفیت-ستۆن، ھوتێل و تاوەری نێونەتەوەییی ترەمپ، وەن پرودێنشیاڵ پلازا، توو پرودێنشیاڵ پلازا، سەنتەری ئەیۆن، ئاکوا، تاوەری بلو کرۆس بلو شیڵد، ٣٤٠ لەسەر پارک، بەکینگھام، ٤٠٠ ئیست ڕاندۆڵف، و ھاربەر پۆینت.