وەرگرتنی زۆرەملێ

خێزانێکی سامی لە نەرویژ لە نزیکەی ساڵی ١٩٠٠

وەرگرتنی زۆرەملێ بریتییە لە وەرگرتنی کولتووری نا ویستی کەمینە ئایینی یان نەتەوەیی، کە حکوومەتێک ناچاریان دەکات زمان، ناسنامەی نەتەوەیی، پێوەری کۆمەڵایەتی، ئەخلاق، داب و نەریتی، بەھا، عەقڵییەت، تێگەیشتن، شێوازی ژیان، و زۆرجاریش ئایین و ئایدیۆلۆژیای کۆمەڵگەیەکی بووندار و بەگشتی گەورەتر کە سەر بە کولتوورێکی باڵادەستە، وەربگرن. بەکارھێنانی زۆرەملێی زمانی باڵادەست لە یاسادانان، پەروەردە، ئەدەب و پەرستشدا، ھەروەھا وەرگرتنی زۆرەملێیە. بە پێچەوانەی پاکتاوی نەتەوەیی، چونکە وەرگرتنی زۆرەملێ دانیشتووانی ناوچەکە ڕاستەوخۆ لەناو ناچن و لەوانەیە یان ڕەنگە ناچار نەبن ناوچەیەکی دیاریکراو بەجێبھێڵن. بەڵکو بەوەرگرتنی دانیشتووان بوو بە ناچاری؛ و ئەمەش لەلایەن ئەو زانایانەی کە لێکۆڵینەوە لە جینۆساید و ناسیۆنالیزم دەکەن پێی دەوترێت وەرگرتنی ناچاری.

ھەندێک جار وەرگرتنی زۆرەملێ بوو بە سیاسەتی دەوڵەتە نوێیەکان یان کێبڕکێکارەکان، زۆرجار لەکاتی شەڕدا یان دوای جەنگ. نموونەی ئەمانە بریتین لە وەرگرتنی زۆرەملێ لەلایەن ئەڵمانییەکان و فەرەنسییەکانەوە لە پارێزگاکانی ئەلزاس و (لایەنی کەم بەشێک لە) لۆرین، و چەند دەیەیەک دوای داگیرکردنی سوێد لە پارێزگاکانی دانیمارک لە سکانیا، بلیکینگ و ھالاند، وەرگرتنی زۆرەملێی دانیشتووانی ناوچەکە، یان تەنانەت وەرگرتنی زۆرەملێی گرووپی نەتەوەیی تیۆچێو بۆ ناو بانکۆک لەلایەن حکوومەتی سیامەوە لە کاتی جەنگی جیھانیی دووەم تا ڕاپەڕینی ساڵی ١٩٧٣.