وێژەی ئیسلامی
وێژەی ئیسلامی ئەو وێژەیەیە کە لەلایەن خەڵکی موسڵمانەوە نووسراوە، کاریگەری کولتووری ئیسلامی لەسەرە، یان وێژەیەک کە ئیسلام نیشان دەدات. دەتوانرێت بە ھەر زمانێک بنووسرێت و وێناکردنی ھەر وڵاتێک یان ھەرێمێک بێت. زۆر فۆڕمی ئەدەبی لەخۆدەگرێت لەوانە ئەدابس کە فۆرمێکی ناخەیاڵییە لە وێژەی ئامۆژگاری ئیسلامی و[١] و چەشنە ئەدەبییە خەیاڵییە جیاوازەکان.
پێناسە
[دەستکاری]پێناسەی ئەدەبی ئیسلامی بابەتی مشتومڕە، ھەندێک پێناسە ھەر شتێک لە نەتەوەیەکی زۆرینە موسڵماندا نووسرابێت بە «ئیسلامی» پۆلێن دەکەن بە مەرجێک بەرھەمەکە بتوانرێت لە چوارچێوەیەکی ئیسلامیدا خۆبەدەستەوە بگرێت، تەنانەت ئەگەر بەرھەمەکە لەلایەن موسڵمانێکەوە نەنووسرێت. بەم پێناسەیە، پۆلەکانی وەک وێژەی ئەندەنوسیا، وێژەی سۆماڵ، وێژەی پاکستانی، و وێژەی فارسی ھەموویان وەک وێژەی ئیسلامی دەناسرێن. پێناسەی دووەم تیشک دەخاتە سەر ھەموو ئەو بەرھەمانەی کە موسڵمانان نووسیویانە، بەبێ گوێدانە ناوەڕۆکی ئایینی یان نەبوونی لەناو ئەو بەرھەمانەدا. لایەنگرانی پێناسەی دووەم پێشنیاری ئەوە دەکەن کە ناسنامەی ئیسلامی نووسەرانی موسڵمان ناتوانرێت لە ھەڵسەنگاندنی بەرھەمەکانیان جیابکرێنەوە، تەنانەت ئەگەر مەبەستیان نەبووبێت بەرھەمەکانیان بە مانای ئایینی بخەنە ناو بەرھەمەکانیانەوە.[٢] ھێشتا پێناسەکانی تر جەخت لەسەر ئەو بەرھەمانە دەکەنەوە کە گرنگی بە بەھا ئیسلامییەکان دەدەن، یان ئەوانەی کە گرنگی بە ڕووداو و کەس و شوێنەکان دەدەن کە لە قورئان و فەرموودەدا باسکراون. پێناسەیەکی جێگرەوە باس لەوە دەکات کە وێژەی ئیسلامی ھەر ئەدەبیاتێکە دەربارەی موسڵمانان و کردەوە تەقواکانیان.[٣]
ھەندێک لە ئەکادیمییەکان لە ھەڵسەنگاندنی جیاوازییەکانی نێوان وێژەی ئیسلامی و غەیرە ئیسلامی تێپەڕیون بۆ لێکۆڵینەوەکانی وەک بەراوردکردنی ڕۆمانسازیی وێژەی جۆراوجۆری ھاوچەرخی ئیسلامی[٤] و خاڵەکانی یەکگرتن لەگەڵ تەوەرە سیاسییەکان، وەک ناسیۆنالیزم.[٥]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ Ramezannia، Mehrdad (٢٨ی تەممووزی ٢٠١٠). http://shodhganga.inflibnet.ac.in:8080/jspui/handle/10603/18867 – لەڕێگەی Shodhganga.
{{cite web}}: پارامەتری|title=ونە یانیش واڵایە (یارمەتی) - ^ Omar، Noritah (٢٠١٠). Critical Perspectives on Literature and Culture in the New World Order. Cambridge Scholars Pub. لاپەڕە ١٤٠-١٤١. ژپنک ٩٧٨-١-٤٤٣٨-٤٢٩٣-٨.
- ^ Yock، Fang Liaw (٢٠١٣). A History of Classical Malay Literature. لەلایەن Razif Bahari and Harry Aveling وەرگێڕدراوە. ISEAS. لاپەڕە ١٨٦. ژپنک ٩٧٨٩٧٩٤٦١٨١٠٣.
- ^ Omri، Mohamed-Salah. Academia.edu https://www.academia.edu/5200828. لە ٢٣ی ئازاری ٢٠١٦ ھێنراوە.
{{cite web}}: پارامەتری|title=ونە یانیش واڵایە (یارمەتی) - ^ Omri، Mohamed-Salah. Nationalism, Islam, and World Literature: Sites of confluence in the writings of Mahmud al-Mas'adi. لە ٢٣ی ئازاری ٢٠١٦ ھێنراوە.
{{cite book}}:|ئیش=چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)
بەستەرە دەرەکییەکان
[دەستکاری]
میدیای پەیوەندیدار بە Islamic literature لە ویکیمیدیا کۆمنز- Islamic Literature at Cornell University.
- Brief article on the growth of the influence of Islamic literature in the U.S.
- CWANA (Central and West Asia and North Africa) Canonical Texts
- Maḫzan al-asrār. Niżāmī raqm-i Muḥammad. Dessinateur 1538 AD
