ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ

ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ

Central District Bijar County
ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ Central District Bijar County
ناوچە
	بخش مرکزی شھرستان بیجار
وڵات	کوردستان; ئێران
پارێزگا	کوردستان
شارستان	بیجاڕ
ناوچە	ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ
ناوەند	بیجاڕ
ژمارەی دانیشتووان (٢٠١٦)
• سەرجەم	٦٥٨٨٨
زمان و ئایین
• زمان	کوردی (کەڵھوڕی و سۆرانی)، ئازەری
• ئایین	ئیسلام(شیعە و سوننە)
ناوچەی کاتی	UTC+3:30 (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+4:30 (ھاوین)
تەلەفۆن	٠٤٤١
وێبگە	فەرمانداری بیجاڕ

ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ لە دابەشکاریی کارگێڕیی ئێراندا، یەکێک لە سێ ناوچەی شارستانی بیجاڕە لە پارێزگای کوردستان لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان لە ئێران.^[١]

لە ئەم ناوچەیە یەک شارۆچکە و یەک شارەدێ ھەیە کە شارۆچکەی بیجاڕ و تۆپاغاجە.^[٢]
ناوەندی ئەم ناوچەیە شارۆچکەی بیجاڕە.

دانیشتوان

بە پێی سەرژمێریی گشتیی جەماوەر و خانووی ئێران لە ساڵی ٢٠١٦دا، ژمارەی دانیشتووانی ئەم ناوچەیە (٦٥,٨٨٨) کەس (٣٣,١٥٦)نێر و (٣٢,٧٣٢)مێ و (٢٠,٧١١)خێزان پێکھاتووە.^[٣]
دانیشتوانی ئەم ناوچەیە لە کورد و ئازەرییەکان پێکھاتووە.

دانیشتووانی گوندەکان

ژمارەی دانیشتوانی گوندەکانی ئەم ناوچەیە دەکاتە (١٤,٢٢٩)کەس زۆرینەی لە کورد و کەمینەی ئازەرییەکان پێکھاتووە:
- ژمارەی کورد: (١١,٧٦٢)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (٨٢,٦٪)ی دانیشتوانی گوندەکان.
- ژمارەی ئازەرییەکان: (٢,٤٦٧)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (١٧,٤٪)ی دانیشتوانی گوندەکان.

دانیشتوانی شارۆچکەی بیجاڕ

ژمارەی دانیشتوانی شارۆچکەی بیجاڕ دەکاتە (٥٠,٠١٤)کەس کە سەرجەمیان لە کورد پێکھاتووە.

دانیشتوانی شارەدێی تۆپاغاج

ژمارەی دانیشتوانی شارەدێی تۆپاغاج دەکاتە (١,٦٤٥)کەس کە بەپێی نەتەوە ئاوھا پێکھاتووە:
- ژمارەی کورد: (٩٨٧)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (٦٠٪)ی دانیشتوانی شارەدێی تۆپاغاج.
- ژمارەی ئازەرییەکان: (٦٥٨)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (٤٠٪)ی دانیشتوانی شارەدێی تۆپاغاج.

دانیشتوانی ناوچەکە

ژمارەی دانیشتوانی ناوچەکە بە (شارۆچکەی بیجاڕ و شارەدێی تۆپاغاج و گوندەکان)ەوە دەکاتە (٦٥,٨٨٨)کەس کە بەپێی نەتەوە ئاوھا پێکھاتووە:^[٤]
- ژمارەی کورد: (٦٢,٧٦٣)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (٩٥,٢٪)ی دانیشتوانی ناوچەکە.
- ژمارەی ئازەرییەکان: (٣,١٢٥)کەس کە دەکاتە ڕێژەی (٤,٨٪)ی دانیشتوانی ناوچەکە

پێکھاتەی ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ لە (٢٠١٦)دا
پێکھاتە			ڕێژەی سەدی
کورد			٩٥٫٢٪
ئازەرییەکان			٤٫٨٪

جوگرافیا

ناوچەی ناوەندی شارستانی بیجاڕ ھاوسنوورە لەگەڵ ئەم ناوچانە:

لە باکوورەوە لەگەڵ ناوچەی کوڕانی و ناوچەی ناوەندی شارستانی تیکاب.
لە باشوورەوە لەگەڵ ناوچەی چەنگ ئەڵماس.
لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ ناوچەی ئەفشار.
لە ڕۆژاواوە لەگەڵ ناوچەی کەرەفتوو.^[٥]

دابەشی کارگێڕی

ژمارەی گوندەکانی ئەم ناوچەیە (١٣٦) گوندە کە بە پێی پێکھاتەی نەتەوەی ئاوھا دابەش بوون:
- گوندە کوردەکان: (١١١) گوند.
- گوندە ئازەرییەکانیەکان: (١٥) گوند.
- گوندە کورد و ئازەرییەکانیەکان: (١٠) گوند.

ئەم ناوچەیە لە (٥) گوندەوار پێکھاتووە:

گوندەواری دەوروبەری بیجاڕ

لە (٤٤) گوند پێکھاتووە:

گوندەواری خوڕخوڕە

لە (٢٧) گوند پێکھاتووە:

گوندەواری سێڵاوتان

لە (٢٠) گوند پێکھاتووە:

گوندەواری نەجەفاوا

لە (٢٥) گوند پێکھاتووە:

گوندەواری سیامەنسور

لە (٢٠) گوند پێکھاتووە:

پێکھاتەی نەتەوەی گوندەکان

گوندە کوردەکان

پێکھاتووە لە ١١١ گوند.

گوندە ئازەرییەکانیەکان

پێکھاتووە لە ١٥ گوند.

گوندە کوردەکان و ئازەرییەکانیەکان

پێکھاتووە لە ١٠ گوند.

ئەمانەش ببینە

سەرچاوەکان

^ جەلالەدین شافیعی کورد. «جوغرافیای تاریخی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ د. عەبدوڵڵا غەفوور. «جوگرافیای کوردستان» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ «ناوەندی ئاماری ئێران، فایلی XLSی ئەنجامەکانی سەرژمێریی ساڵی ٢٠١١».
^ سەرتیپ ڕیزمارا. «فرھنگ جغرافیائی ایران(ابادیھا)» (بە فارسی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)^{[بەستەری مردوو‍]}
^ جەمیل ڕۆژبەیانی. «ووڵاتەکەت بناسە» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

بەکارھێنەرانی ویکیپیدیا، وتاری «مرکزی شهرستان بیجار»، ویکیپیدیای فارسی (٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧).

[1] جەلالەدین شافیعی کورد. «جوغرافیای تاریخی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[2] د. عەبدوڵڵا غەفوور. «جوگرافیای کوردستان» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[3] «ناوەندی ئاماری ئێران، فایلی XLSی ئەنجامەکانی سەرژمێریی ساڵی ٢٠١١».

[4] سەرتیپ ڕیزمارا. «فرھنگ جغرافیائی ایران(ابادیھا)» (بە فارسی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)^{[بەستەری مردوو‍]}

[5] جەمیل ڕۆژبەیانی. «ووڵاتەکەت بناسە» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

ب و د پارێزگای کوردستان (سنە)
شارستانەکان و شارەکان	شارستانی بانە (بانە · ئارمردە · بۆیەن خواروو · کانی سوور) شارستانی بیجاڕ (بیجاڕ · باوەڕەشانی · یاسووکەند · تۆپاغاج · پیرتاج) شارستانی دیواندەرە (دیواندەرە · زەڕینە) شارستانی دێولان (دێولان · بۆلواناوا) شارستانی سنە (سنە · شوێشە) شارستانی سەقز (سەقز · ساحێو · سونەتە) شارستانی سەوڵاوا (سەوڵاوا · ھەورامان تەخت) شارستانی قوروە (قوروە · دڵوەران · دزە · سرێشاوا · مالوجە) شارستانی کامیاران (کامیاران · مووژژ) شارستانی مەریوان (مەریوان · کانیدینار)
پێرستی گوندەکان	گوندەکانی بانە گوندەکانی بیجاڕ گوندەکانی دیواندەرە گوندەکانی دێولان گوندەکانی سنە گوندەکانی سەقز گوندەکانی سەوڵاوا گوندەکانی قوروە گوندەکانی کامیاران گوندەکانی مەریوان
وتاری پەیوەندیدار	ناوەند: سنە زمان: کوردی (ناوەندی، باشووری، ھەورامی) و ئازەری ئایین: سوننەی شافعی و شیعە مێژوو: میرنشینی ئەردەڵان
بابەتی گەشتیاری	زرێبار ھەورامان ئەشکەوتی کەرەفتوو قەڵای زێویە ئاویەر باڵەخانەی خەسرەوئاوا زەماوەندی پیرشالیار مزگەوتی دوومنارە مزگەوتی شێخ مەزهەر چیای چلچەمە حەمام حاج ساڵە بازاڕی سەقز بازاڕی سنە بەنداوی لەگزی ساکز قورئانی نگڵ باڵەخانەی سالار سەعید (مووزەخانەی سنە)