مووشەکی قەسام

موشەکی قەسام (بە عەرەبی: صاروخ القسام ) موشەکێکی سادە و تۆپخانەی پۆڵایە کە لەلایەن کەتیبەکانی عیزەدین قەسام کە قۆڵی سەربازیی حەماسە پەرەی پێدراوە و جێگیرکراوە. ئەم مووشەکانە ناتوانرێت ئاراستەی ئامانجە سەربازییە تایبەتەکان بکرێت لە ناوچە مەدەنییەکان یان لە نزیکەوە، و «بێ جیاوازی کاتێک لە دژی ئامانجەکان لە ناوەندەکانی دانیشتووان بەکاردەھێنرێن».

لەوەتەی مووشەکەکە بۆ یەکەمین جار لە ساڵی ٢٠٠١دا لەلایەن تیتۆ مەسعوود و نیزال فەرحاتەوە دروست کراوە، سێ مۆدێلی موشەکی قەسام بەرھەمھێنراون و بەکارھێنراون. بە شێوەیەکی گشتی ھەموو جۆرەکانی مووشەکە فەلەستینییەکان کە ئاراستەی باشووری ئیسرائیل دەکرێن، بۆ نموونە مووشەکی جیھادی ئیسلامی بە ناوی قودس، لەلایەن میدیای ئیسرائیلەوە پێیان دەوترێت قاسم، و زۆرجاریش لەلایەن میدیای بیانییەوە.

ڕێکخراوە پێشەنگەکانی مافی مرۆڤی نێودەوڵەتی، بەکارھێنانی موشەکی قەسام لە گرووپە چەکدارەکانی فەلەستین لە دژی ئامانجە مەدەنی و مەدەنییەکان بە تاوانی جەنگ و پێشێلکردنی یاسا نێودەوڵەتییەکان ناوبرد.

زۆرێک لە پێکھاتەکانی مووشەکەکە لە کەرەستەی باوی وەک شەکر، پێو، کارتێژی چەکی ئاگرین، سپرینگ، بزمار و سلندەری پۆڵا دروستکراون.

بەستەرە دەرەکییەکان

• GlobalSecurity.org – موشەک قەسام
• ئەو موشەکی ماڵەوە کە دەتوانێت ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست بگۆڕێت – لەلایەن تۆنی کارۆن، چاپی ئۆنلاین TIME (10 شوباتی ٢٠٠٢)
• مووشەکی قەسام-٢ کارتێکی کێوی لە شەڕی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست – سی ئێن ئێن (٥ی ئازاری ٢٠٠٢)
• موشەکەکانی غەززە دوو کەس لە ئیسرائیل دەکوژن, وتارێکی بی بی سی (٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٠٤)
• سەردانێک بۆ کارگەیەکی موشەکی غەززە, لەلایەن ئولریکە پوتز، نێودەوڵەتی دێر سپیگل (٢٩ی ژانویەی ٢٠٠٨، بە زمانی ئینگلیزی)
• کاتیۆشا و قاسام ڕۆکێتس لە www.aerospaceweb.org
• وێنەکان: موشەکەکانی قەسام لە سدێرۆت
• موشەکەکانی شووشەی غەززە - بۆچی ئارسناڵی حەماس شایانی شەڕ نەبوو (٠٣ی ئابی ٢٠١٤), مارک پێری، کاروباری دەرەوە
• Gabi Siboni, لایەنە ئۆپەراسیۆنییەکان بۆ بەرەنگاربوونەوەی قەسام ٢٠ی ئابی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. Archived، کاروباری سەربازی و ستراتیژی، بەرگی ٩، ژمارە ٣، تشرینی دووەمی ٢٠٠٦.