مافی نووسەر
| ماف |
|---|
| جیاوازییەکانی تیۆریتیکاڵ |
| مافی مرۆڤ |
| ماف بەپێی خاوەندار و قازانج بەر |
| گرووپەکانی تری ماف |
مافی نووسەر (بە ئینگلیسی: Author's rights) دەستەواژەیەکە کە بە شێوەی پەیتاپەیتا لە پەیوەندی بە یاساکانی تایبەت بە خاوەندارێتیی ھزری بەکار دێت. ئەم دەستەواژەیە وەرگێڕانێکی ڕاستەوخۆیە لە وشەی فەڕەنسیی droit d’auteur. لە ڕاستیدا یەکەم جار ئەم دەستەواژەیە ساڵی ١٧٧٧ لە وڵاتی فەڕەنسا و لەلایەن پیەر بوومارشیە کە پەیوەندی نزیکی لەگەڵ بێنجامین فرانکلین ھەبوو بەرز بوویەوە. مافی نووسەر بە گشتی لە پەیوەندی بە یاساکانی مافی کۆپیکردن لە ناو یەکێتیی ئەورووپا و ھەروەھا وڵاتانی خاوەن یاسای مەدەنی بەکار دێت.[١]
مافی نووسەر لە دوو بەشی جیاواز پێک دێت: مافی ئابووریی بەرھەمەکە و مافی ئەخلاقی نووسەر. مافی ئابووری مافێکی خاوەندارییە کە لە کات و ماوە دا سنووردار ئەبێت کە لەوانەیە نووسەر ئەم مافەی بدات بە کەسانێکی تر ھەر وەک خاوەندارێتییەکانی تر (ھەڵبەت لە ناو زۆربەی وڵاتان پێویست بە گرێبەستێکی نووسراو ھەیە). ئەم مافە بۆ ئیزن دان بە نووسەر یان خاوەن ماف ڕەچاو ئەکردرێ تا بە شێوەی ماڵی سوود لە بەرھەمەکانیان وەرگرن.[٢] نووسەرانی بەرھەمە دراماتییەکان (نمایشنامە و ھتد) ھەروەھا ئەم مافەیان ھەیە کە ڕێگە بدەن بە نمایشی گشتی بەرھەمەکانیان (خاڵی ٩ی بەڵێننامەی بێرن).
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ بەشداربوانی ویکیپیدیای ئینگلیسی. «Authors' rights». لە ٢١ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.
- ^ ڕێکخراوی جیھانیی خاوەندارێتیی ھزری. «Berne Convention for the Protection of Literary and Artistic Works». لە ڕەسەنەکە لە ١١ی ئەیلوولی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢١ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.
{{cite web}}: زیاتر لە یەک دانە لە|ناونیشانی ئەرشیڤ=و|archive-url=دیاری کراوە (یارمەتی); زیاتر لە یەک دانە لە|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=و|archive-date=دیاری کراوە (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی|بەستەری شکاو=چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |