لێکتێگەیشتنی سێ لایەنی

لێکتێگەیشتنی سێ لایەنی
بەشێکە لە	ھاوپەیمانانی جەنگی جیھانیی یەکەم، جیھانی ڕۆژاوایی
ناکۆکی	جەنگی جیھانیی یەکەم
جێ	فەڕەنسا
کاتی ڕوودان	١ی کانوونی دووەمی ١٩٠٧
ھۆکاری بەشداربوو بۆ	جەنگی جیھانیی یەکەم
واژووکاران	ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی، کۆماری سێیەمی فەڕەنسا، شانشینی یەکگرتووی بەریتانیا و ئێرلەندا
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

لێکتێگەیشتنی سێ لایەنی (بە ئینگلیزی: Triple Entente) (لە وشەی فەڕەنسی entente بە واتای ھاوڕێیەتی، لێکتێگەیشتن، ڕێککەوتن) باس لە لێکتێگەیشتنی نافەرمی نێوان ئیمپراتۆریەتیی ڕووسیا و کۆماری سێیەمی فەڕەنسی و شانشینی یەکگرتووی بەریتانیا و ئێرلەندا دەکات. لەسەر بنەمای ھاوپەیمانی فەڕەنسی و ڕووسیای ساڵی ١٨٩٤ و ئینتێنت کۆردیالی ساڵی ١٩٠٤ لە نێوان پاریس و لەندەن و ئینتێنتی ئینگلیز و ڕووسی ساڵی ١٩٠٧ دروستکراوە. لێکتێگەیشتنەکە دژە کێشێکی بەھێزی بۆ ھاوپەیمانی سێ لایەنی ئیمپراتۆریەتیی ئەڵمانیا و ئیمپراتۆریەتیی نەمسا-مەجارستان و شانشینی ئیتاڵیا پێکھێنا. بە پێچەوانەی سێ ھاوپەیمانی یان خودی ھاوپەیمانی فەڕەنسا و ڕووسیا، ھاوپەیمانییەکی بەرگریی یەکتر نەبوو.

پەیمانی فەڕەنسا و ژاپۆن لە ساڵی ١٩٠٧ بەشێکی سەرەکی بوو لە دروستکردنی ھاوپەیمانی، چونکە فەڕەنسا پێشەنگی بوو لە دروستکردنی ھاوپەیمانی لەگەڵ ژاپۆن و ڕووسیا و (بە شێوەیەکی نافەرمی) بەریتانیا. ژاپۆن قەرزێکی لە پاریس دەویست، بۆیە فەڕەنسا قەرزەکەی بە مەرجی ڕێککەوتنی ڕووسیا و ژاپۆن و گەرەنتی ژاپۆن بۆ پشکەکانی فەڕەنسا کە لە ڕووی ستراتیژییەوە لاوازە لە ھیندۆچین. بەریتانیا ھانی نزیکبوونەوەی ڕووسیا و ژاپۆنی دا. بەم شێوەیە ھاوپەیمانی سێ لایەنە دروست بوو کە جەنگی جیھانیی یەکەمی کرد.