فرەگۆشەی ڕێک

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
کۆمەڵێک n-گۆشەی ڕێک

Regular polygon 3 annotated.svgRegular polygon 4 annotated.svgRegular polygon 5 annotated.svgRegular polygon 6 annotated.svg
Regular polygon 7 annotated.svgRegular polygon 8 annotated.svgRegular polygon 9 annotated.svgRegular polygon 10 annotated.svg
Regular polygon 11 annotated.svgRegular polygon 12 annotated.svgRegular polygon 13 annotated.svgRegular polygon 14 annotated.svg
Regular polygon 15 annotated.svgRegular polygon 16 annotated.svgRegular polygon 17 annotated.svgRegular polygon 18 annotated.svg
فرەگۆشەی ڕێک

لا و سەر n
ھێما {n}
ڕووبەر
(a= بە درێژایی لای)
ناوەگۆشە
کۆی پێوانەی ناوەگۆشەکان
تایبەتمەندییەکان قۆقز، سیکلیک، ڕێک

لە ئەندازەی ئیقلیدسیدا بە فرەگۆشەیەک یان چەندلایەک دەوترێت ڕێک ئەگەر لایەکانی لە درێژیدا یەکسان بن و گۆشەکانی ناوەوەی لە پێوانەدا یەکسان بن. فرەگۆشەی ڕێکی سێلا بریتییە لە سێگۆشەیەکی ڕێک و فرەگۆشەیەکی ڕێکی چوارلا بریتییە لە چوارگۆشە. چەقی فرەگۆشەی ڕێک ئەو خاڵەیە کە بە یەکسانی دوورە لە ھەموو سەرەکانیەوە.

فرەگۆشە ڕێکە قۆقزەکان[دەستکاری]

ھەموو فرەگۆشە ڕێکەکان، فرەگۆشەی قۆقزن. n-گۆشەیەکی ڕێکی قۆقز بە شێوەی {n} دیاری دەکرێت.

Regular polygon 3.svg
سێگۆشەی ڕێک
{٣}
Regular polygon 4.svg
چوارگۆشە
{٤}
Regular polygon 5.svg
پێنجلا
{٥}
Regular polygon 6.svg
شەشلا
{٦}
Regular polygon 7.svg
حەوتلا
{٧}
Regular polygon 8.svg
ھەشتلا
{٨}
Regular polygon 9.svg
نۆلا
{٩}
Regular polygon 10.svg
دەلا
{١٠}
Regular polygon 11.svg
یازدەلا
{١١}
Regular polygon 12.svg
دوازدەلا
{١٢}
Regular polygon 13.svg
سێزدەلا
{١٣}
Regular polygon 14.svg
چواردەلا
{١٤}
Regular polygon 15.svg
پازدەلا
{١٥}
Regular polygon 16.svg
شازدەلا
{١٦}
Regular polygon 17.svg
حەڤدەلا
{١٧}
Regular polygon 18.svg
ھەژدەلا
{١٨}
Regular polygon 19.svg
نۆزدەلا
{١٩}
Regular polygon 20.svg
بیستلا
{٢٠}
Regular polygon 30.svg
سیلا
{٣٠}
Regular polygon 40.svg
چللا
{٤٠}
Regular polygon 50.svg
پەنجالا
{٥٠}
Regular polygon 60.svg
شەستلا
{٦٠}
Regular polygon 70.svg
حەفتالا
{٧٠}
Regular polygon 80.svg
ھەشتالا
{٨٠}
Regular polygon 90.svg
نەوەدلا
{٩٠}
Regular polygon 100.svg
سەدلا
{١٠٠}

گۆشەکان[دەستکاری]

بۆ دۆزینەوەی کۆی پێوانەی گۆشەکانی ناوەوەی فرەگۆشەیەکی قۆقز، فرەگۆشەکە دابەش بکە بە ژمارەیەک سێگۆشە، بە کێشانەوەی ھەموو تیرەکانی سەرێک لە سەرەکانیەوە. ژمارەی ئەو سێگۆشانەی بەدەست دێت لە ١٨٠ بدە، بە دەستەواژەیەکی تر .

کۆی پێوانەی گۆشەکانی ناوەوە ژمارەی لایەکان
١٨٠ ٣
٤
٥
٦
٧
...
n

پێوانەی ھەر یەک لە گۆشەکانی ناوەوە لە n-لایەکی ڕێکی قۆقزدا، یەکسانە بە:

یان پلە

یان ڕادیان و پێوانەی ھەر یەک لە گۆشەکانی دەرەوە یەکسانە بە پلە.

تیرەکان[دەستکاری]

بۆ n > 2، ژمارەی تیرەکانی n-گۆشەیەک، یەکسانە بە ، بۆ نموونە لە سێگۆشە، چوارلا، پێنجلا و شەشلادا، ژمارەی تیرەکان بریتییە لە، ٠، ٢، ٥ و ٩.

ڕووبەر[دەستکاری]

پێنجلای ڕێک، درێژی لای s، نیوەتیرەی بازنەی دەوردەر R نیوەتیرەی بازنەی دەوردراو a

ڕووبەری n-لایەکی ڕێکی قۆقز کە درێژیی لایەکەی s، نیوەتیرەی دەرە بازنە R، نیوەتیرەی بازنەی دەوردراو r و چێوەکەی p بێت، لە ڕێگەی ئەم پەیوەندییانە دەدۆزرێتەوە:[١][٢]

فرەگۆشەی ڕێکی ئەستێرەیی[دەستکاری]

ئەستێرەی پێنجپەڕ {٥/٢}

ناسراوترین نموونە لە فرەگۆشە ئەستێرەییەکان، بریتییە لە ئەستێرەی پێنجپەڕ، سەرەکانی ئەستێرەی پێنجپەڕ ڕێک وەکوو پێنجلایە، بەڵام شێوەی لکاندنی سەرەکان بەیەکەوە لە ئەستێرەی پێنجپەڕدا جیاوازە لە پێنجلا.

گالەری[دەستکاری]

پەراوێزەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Math Open Reference". Retrieved 4-Feb-2014. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  2. ^ "Mathwords".

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  • بیرکاری بۆ ھەمووان، کتێبی خوێندکار، پۆلی دەیەمی زانستی- چاپی ھەشتەم