بۆ ناوەڕۆک بازبدە

سی دی-دی ئەی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
سی دی-دی ئەی
لقیپەپکی پەستێنراو، opto-digital audio storage medium
دامەزران١ی کانوونی دووەمی ١٩٨٢
خاوەنسۆنی
سی دی-دی ئەی
لۆگۆی فۆرماتی سی دی دەنگی
سی دییەکی دەنگی (ئەلبووم)

پەپکی پەستێنراوی دەنگی دیجیتاڵ (بە ئینگلیزی: Compact Disc Digital Audio)، کە کورتکراوەکەی سی دی-دی ئەی (CD-DA)یە؛ کە بە سی دی-دەنگی دیجیتاڵ یان بە سادەیی بە سی دی دەنگی ناسراوە، فۆرماتێکی دەنگی ستانداردە بۆ پەپکی پەستێنراوی. فۆرماتەکە لە ھەندێک چوارچێوەدا ناوی "دەنگی کتێبی سوور" ی لێنراوە.[١]سی دی دەنگی لە (PCM) کەڵک وەردەگرێت و فرێکوێنسی نموونەگرتنی ٤٤٬١٠٠ ھێرتز و ڕوونی ١٦ بیت بەکاردەھێنێت، و لە سەرەتادا دیاریکرابوو بۆ ھەڵگرتنی تا ٧٤ خولەک، دەنگی ستێریۆ بۆ ھەر پەپکێک.

یەکەم سی دی خوێنەری دەنگی کە بە شێوەیەکی بازرگانی بەردەست بوو، کە بریتی بوو لە سۆنی CDP-101، لە تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩٨٢ لە وڵاتی ژاپۆن بڵاوکرایەوە. ئەم فۆرماتە لە ساڵانی ١٩٨٣ بۆ ١٩٨٤دا لە سەرانسەری جیھاندا قبوڵکرا، و زیاتر لە ملیۆنێک سی دی خوێنەری لە دوو ساڵی یەکەمیدا فرۆشت، بۆ لێدانی ٢٢٬٥ ملیۆن پەپک،[٢] پێش ئەوەی کە تۆماری فۆنۆگراف و کاسێتەکان پێشبکەون و ببنە ستانداردی باڵادەست بۆ مۆسیقای بازرگانی. لە دەوروبەری ساڵانی ٢٠٠٠دا، سی دییە دەنگییەکان لە ماوەی دەیەی داھاتوودا بەھۆی بەرزبوونەوەی ناوبانگ و داھاتی داگرتنی مۆسیقای دیجیتاڵییەوە کەم بوونەوە و لە ماوەی ساڵانی ٢٠١٠دا بەھۆی پەخشی مۆسیقای دیجیتاڵییەوە.[٣] بەڵام ھێشتا وەک یەکێک لە شێوازە سەرەکییەکانی دابەشکردن بۆ پیشەسازیی مۆسیقا ماوەتەوە.[٤] لە ئەمریکا داھاتی تۆمارە فۆنۆگرافییەکان لە ساڵی ٢٠٢٠ بۆ یەکەمجار لە دوای ھەشتاکانی سەدەی ڕابردووەوە سی دییەکەی تێپەڕاند،[٥][٦] بەڵام لە بازاڕە گەورەکانی دیکەی وەک ژاپۆن، بە دوور وەک فۆرماتێکی سەرەکی مۆسیقا دەمێنێتەوە.[٧] لە ئەڵمانیاش لە ساڵی ٢٠٢٢دا لانیکەم چوار ھێندەی فۆرماتە فیزیکییەکانی دیکە.[٨]

لە پیشەسازیی مۆسیقادا، سی دییە دەنگییەکان بەگشتی وەک سی دی-سینگڵ (کە لە ئێستادا بە شێوەیەکی بەرچاو داڕماوە) دەفرۆشرێت، یان وەک ئەلبوومی تەواو فرۆشراون، کە جۆری دووەمی فرۆشتن لە ساڵانی ٢٠٠٠ەوە زیاتر باو بووە.[٩] ھەروەھا فۆرماتەکە (سی دی دەنگی) کاریگەری ھەبووە لە پێشکەوتنی مۆسیقای یارییە ڤیدیۆیییەکان، کە لە سی دی ڕۆمی دۆخی تێکەڵدا بەکاردەھێنرێت، کە دەنگی کوالێتی سی دی دابین دەکات، کە لە ساڵانی نەوەدەکاندا لەسەر ڕەقەکاڵاکانی وەک پلەیستەیشن و سێگا ساترن و کۆمپیوتەرە کەسییەکان، بە کارتی دەنگی ١٦ بیتی، وەک ساوند بلاستەر ١٦ بەناوبانگ بووە.[١٠]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «Redbook Audio (Concept)». Giant Bomb (بە ئینگلیزی). لە ٢٨ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
  2. ^ Pohlmann، Ken C. (٢٠٠٠). Principles of Digital Audio. McGraw-Hill. لاپەڕە ٢٤٤. ژپنک ٩٧٨-٠-٠٧-١٣٤٨١٩-٥.
  3. ^ «IFPI publishes Digital Music Report 2015». ١٤ی نیسانی ٢٠١٥. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی نیسانی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ١ی تەممووزی ٢٠١٦ ھێنراوە.
  4. ^ Plambeck، Joseph (٣٠ی ئایاری ٢٠١٠). «As CD Sales Wane, Music Retailers Diversify». The New York Times. لە ڕەسەنەکە لە ١ی ئایاری ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە.
  5. ^ «Vinyl Outsells CDs For the First Time in Decades». ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٠. لە ڕەسەنەکە لە ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  6. ^ Riaa.com https://web.archive.org/web/20230509100235/https://www.riaa.com/wp-content/uploads/2020/09/Mid-Year-2020-RIAA-Revenue-Statistics.pdf. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٩ی ئایاری ٢٠٢٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: پارامەتری |title= ونە یانیش واڵایە (یارمەتی)
  7. ^ «3 observations on… how Japan's music industry caters to (and relies on) 'superfans' more than any other market». Music Business Worldwide (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣. لە ٣ی ئایاری ٢٠٢٤ ھێنراوە.
  8. ^ «Statistik | Absatz von physischen Tonträgern und digitalen Musikprodukten». miz.org (بە ئەڵمانی). لە ٣ی ئایاری ٢٠٢٤ ھێنراوە.
  9. ^ «1999: The Year the Record Industry Lost Control». theafterword.co.uk. لە ٣ی ئایاری ٢٠٢٤ ھێنراوە.
  10. ^ Collins، Karen. From Bits to Hits: Video Games Music Changes its Tune. School of Music, University of Windsor.
ویکیمیدیا کامنز میدیای پەیوەندیداری بە سی دی-دی ئەی تێدایە.
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=سی_دی-دی_ئەی&oldid=1454380»