زەکی نەجیب مەحموود
زەکی نەجیب مەحموود | |
---|---|
زكي نجيب محمود | |
لەدایکبوون | ١٩٠٥ دیمیات |
مەرگ | ٨ی ئەیلوولی ١٩٩٣ (بە تەمەنی ٨٨ ) |
زانکۆ |
|
پیشە | فەیلەسووف |
خەڵاتەکان |
دکتۆر زەکی نەجیب مەحموود (ماوەی ژیان: ٢ی شووباتی ١٩٠٥ تاکوو ٨ی ئەیلوولی ١٩٩٣)، نووسەر و ئەکادیمی و مامۆستای فەلسەفە بووە، لە ١ شووباتی ساڵی ١٩٠٥ لە دمیاتی میسر لەدایک بووە، دوای ئەوەی قوتابخانەی تەواوکردووە تاکو ساڵی ١٩٤٦ وەکوو مامۆستا وانەی وتۆتەوە و دواتر نێردراوە بە ئینگلستان بەمەبەستی بەدەستھێنانی بڕوانامەی دکتۆرا لە فەلسەفە و لەساڵی ١٩٤٧ ئەو بڕوانامەیەیی لە زانکۆی لەندەن بەدەستھێناوە. دکتۆر زکی نجیب محمود وەکو ڕاوێژکاری ڕۆشنبیری لەباڵیۆزی میسر لە واشنتن و ئەندامی ئەنجومەنی نیشتیمانی بۆ ڕۆشنبیری کاری کردووە، دوای گەڕانەوەی بۆ میسر لەزانکۆی قاھیرە لەبەشی فەلسەفەی وێژە وانەی وتۆتەوە تاکو لەساڵی ١٩٦٥ خانەنشین کراوە، لەساڵی ١٩٦٨ ڕۆشتووە بۆ کوەێت و لەزانکۆی کوەێت بۆ ماوەی پێنچ ساڵ وەکو مامۆستای فەلسەفە وانەی ووتۆتەوە، دواتر لەساڵی ١٩٧٣ گەڕاوەتەوە بۆ میسر و لە ڕۆژنامەی ئەھرامی میسری ووتاری ھەفتانەی بڵاوکردۆتەوە. سەرەڕای ئەوەی دکتۆر زکی نجیب محمود چەند پۆستێکی گرنکی بەدەستھێناوە و کۆمەڵێکی زۆر کتێبی بەنرخی بڵاوکردۆتەوە و گاریگەری خۆی بەجێھێشتووە لەسەر قوتابیەکانی لەمیسر و وڵاتانی عەرەبی ھەروەھا یەکەم کەس بووە کە بەکتێبەکانی پاڵپشتی لەڕەوتی مەنیق کردووە لە میسر و وڵاتانی عەرەبی و ئیسلامیش، سەرباری ئەمەش خاوەنی ڕێچکەیەکی ئەدەبی تۆکمە و ڕێکوپێک بووە و تێکەڵکاری لەنێوان درکی فەلسەفی و تاموچێژی ئەدەبیدا کردووە. دکتۆر زکی نجیب محمود ٩ کتێبی لەبواری فەلسەفە و مەنتیق و ٧ کتێبی لەبواری ژیانی فیکری و ڕۆشنبیری و ٥ کتێبی ئەدەبی بەرھەم ھێناوە و خەڵاتی ڕێلێنانی دەوڵەتی پێبەخشراوە و بڕوانامەی دکتۆرای لەفەلسەفە لە لەندەن بەدەستھێناوە و بەفەیلەسوفی ئەدیبەکان و ئەدیبی فەیلەسوفەکان نازناوی دەرکردووە و ھەوڵی داوە فەلسەفە و ئەدەب تێکەڵ بەیەک بکات، دکتۆر زکی نجیب محمود لە ٨ ئەیلوولی ساڵی ١٩٩٣ کۆچی دوایی کردووە.