زمانە ھیند و ئێرانییەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

زمانە ھیند و ئێرانییەکان یان زمانە ھیند و ئەورووپییەکان گەورەترین زمانە لە باشوور و ڕۆژھەڵات، لقێکە لە خێزانی زمانە ھیند و ئەوروپیەکان، زیاتر لە ١.٥ملیار قسەکەری ھەیە لە جیھان، درێژ دەبێتەوە لە ئەورووپاوە (ڕۆمانیتورکیا ( کوردی و گۆرانی-زازایی) و قەوقاز (ئۆسێتی) بەرەو ڕۆژھەڵات بۆ سنجان (ساریکولی) و ئاسام (ئاسامی)، و لە باشوور بۆ سریلانکا (سینھالی) و مالدیف (مالدیفی). سەرەڕای ئەوەش گۆمەڵگای گەورەی قسەکەری ھند و ئێرانی ھەیە لە باکووری ئەوروپای ڕۆژئاوا (شانشینی یەکگرتوو)، و باکووری ئەمریکا و کەنەدا و ئوسترالیا.

پێشینانی ھەموو زمانەکان لە ئەم خێزانە ئێرانییە، ھەروەھا ناسراوە بە ھیند و ئەورووپی کە نزیکەی ٣ ھەزار ساڵ پێش زایین قسەی پێدەکرا. سێ بەشە نوێکەی ھیند و ئێرانی ([[زمانە ھیند، زمانە ئێرانییەکان و زمانی نوریستانی), ھەندێک جار (داردی) بە چوارەم بەشی سەربەخۆ دەدانرا، بەڵام بەم دواییە زانایان بەگشتی بە ئەندامی کۆنی بەشی ھیند و ئاریانی دادەنێن.

زمانەکان[دەستکاری]

ھێڵکاری پۆلێنکردنی زمانی ھیند و ئێرانییەکان لەنێو خێزانی زمانە ھیند و ئەورووپییەکان


دابەشکردنی زمانە ھیند و ئێرانییەکان

زمانە ھیند و ئێرانییەکان بریتییە لە سێ کۆمەڵە:

زمانە ھیند و ئێرانییەکان لەلایەن زیاتر لە ١.٥ملیار کەس قسەی پێدەکرێت. زمانەکان لەگەڵ زۆربەی قسەکەرەکان بەشێکن لە گرووپی ھیند و ئاریانی:

ھیندستانی، (ھیندی/ئوردوو)


٥٩٠ ملیۆن


بەنگلا ٢٠٥ ملیۆن
پەنجابی ١٠٠ ملیۆن
مەراسی ٧٥ ملیۆن
گوجەراتی ٥٠ ملیۆن
بۆچپوری ٤٠ ملیۆن
ئاودھی ٤٠ ملیۆن
مایسیلی ٣٥ ملیۆن
ئاوری ٣٥ ملیۆن
مارواری ٣٠ ملیۆن
سیندی ٢٥ ملیۆن
ئاسەمی ٢٤ ملیۆن
ڕاجستھانی ٢٠ ملیۆن
سینھالی ١٩ ملیۆن
چاتسگالی ١٨ ملیۆن
نیپاڵی ١٧ ملیۆن
ڕەنگپوری ١٥ ملیۆن
بیشنوپریا مانیپوری ١٢ ملیۆن

زمانە سەرەکیەکان لەنێو لقی ئێرانی[دەستکاری]

فارسی ٦٠ ملیۆن
پەشتۆ ٥٠ ملیۆن
کوردی ٣٥ ملیۆن
بەلۆچی ٨ ملیۆن

زۆر زمانی بچووکیش ھەیە.

مێژوو[دەستکاری]