جاڤا (زمانی بەرنامەسازی)

جاڤا Java

داڕێژەر	جەیمس گۆسلینگ
پەرەپێدەر	سەن مایکرۆسیستمز (ئێستا خاوەنی ئۆراکڵ)
یەکەم دەرکەوتن	٢٣ی ئایاری ١٩٩٥ (١٩٩٥-٠٥-23)
مۆڵەت	GNU General Public License
پاشگری پەڕگە	.java, .class, .jar
وێبگە	oracle.com/java/

جاڤا (بە ئینگلیزی: Java) زمانێکی بەرنامەسازیی ئاست بەرزە. جەیمس گۆسلینگ کە لە کۆمپانیای سەن کاری دەکرد دایھێنا. ساڵی ١٩٩٥ کۆمپانیای سەن یەکەم وەشانی جاڤای بڵاوکردەوە. ئەمڕۆ کۆمپانیای ئۆڕاکڵ پاش کڕینەوەی سەن (لە ڕێکەوتی ٢٧/١/٢٠١٠ دا)، بۆتە خاوەنی ئەم بەرھەمە و سەرپەرشتی تەواوی دەکات. دوا وەشانی (Java 8) لە ١٨/٣/٢٠١٤ دا بە فەرمی ڕاگەیەنرا.

جاڤا زۆرینەی ڕێساکانی لە زمانەکانی C و ++C وەرگرتووە. ھاوکات نواندنی تەنەکان Object Oriented بەشێوەیەکی ئاسانتر جێبەجێ دەکات.

وەشانەکانی جاڤا

وەشان	ساڵ
JDK Beta	١٩٩٥
JDK 1.0	١٩٩٦
JDK 1.1	١٩٩٧
J2SE 1.2	١٩٩٨
J2SE 1.3	٢٠٠٠
J2SE 1.4	٢٠٠٢
J2SE 5.0	٢٠٠٤
Java SE 6	٢٠٠٦
Java SE 7	٢٠١١
Java SE 8	٢٠١٤

بەکارھێنانەکانی جاڤا

جاڤا لە زۆرێک لە بوارەکانی پەرەپێداندا بەکار دەھێنرێت. یەکێ لەو بوارانە مۆبایلی ئاندرۆیدە کە ھەرچەن ناوکەی لینوکس بەکار ئەھێنێت، بەڵام ڕواڵەت و تەواوی پرۆگرامەکانی بە جاڤا نوسراون. ھەروا لە بواری وێبیشدا Java Servlet ڕێگای نوسینی سکریپتە و لەسەر ڕاژەکاری TomCat و ڕاژەکاری دیکە چارەسەر ئەکرێت. جاڤا ھەروەھا لە بواری داتای گەورە BigDataشدا بە بەربڵاوی بەکاردێت بۆ نمونە Hadoop بە جاڤا نوسراوە.

نمونەی "Hello world"

نمونەی پرۆگرامی تەقلیدی سڵاو جیھان! ("Hello World!") دەکرێ بە جاڤا ئاوا بنوسرێت:

class HelloWorldApp {
    public static void main(String[] args) {
        System.out.println("Hello World!"); // Prints the string to the console.
    }
}

بەستەری دەرەکی

• داگرتنی جاڤا و وەشانە جیاجیاکانی
• فێربوونی جاڤا - وانەکانی جاڤا