تیۆری گشتیی دامەزراندن، سوود و پارە

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
تیۆری گشتیی دامەزراندن، سوود و پارە
پەڕگە:General Theory cover (first edition).jpg
نووسەرجۆن مەینارد کەینز
وڵاتشانشنینی یەکگرتوو
زمانئینگلیزی
چەشنڕاستی
بڵاوکەرەوەPalgrave Macmillan
ژپنک (ISBN)978-0-230-00476-4

تیۆری گشتیی دامەزراندن، سوود و پارە کتێبێکی ئابووریناسێکی ئینگلیزی جۆن مەینارد کینزە و لە شوباتی ساڵی ١٩٣٦دا بڵاوکراوەتەوە. گۆڕانکارییەکی قووڵی لە بیرکردنەوەی ئابووریدا دروستکرد، [١] ئابووریی گەورە جێگەیەکی ناوەندی لە تیۆری ئابووریدا بەخشی و بەشێکی زۆری زاراوەکانی پێ بەخشیوە[٢] – " شۆڕشی کەنیز". لە سیاسەتی ئابووریدا بە هەمان شێوە دەرئەنجامە بەهێزەکانی هەبوو، وەک پشتگیرییەکی تیۆری بۆ خەرجییەکانی حکومەت بە گشتی و بۆ کورتهێنانی بودجە و دەستێوەردانی دراو و سیاسەتی دژە-خولیی بە تایبەتی لێکدرایەوە. کتێبەکە هەوایەکی بێمتمانەیی بۆ عەقڵانییەتی بڕیاردانی بازاڕی ئازاد تێدا بڵاوە.

کەینز ڕەتی کردەوە کە ئابوورییەک بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی خۆی بگونجێنێت بۆ دابینکردنی هەلی کارێکی تەواو تەنانەت لە هاوسەنگیشدا، و پێیوابوو کە تەبیعەتی ناجێگیر و حوکمنەکراوی بازاڕەکان دەبێتە هۆی بەرزبوونەوە و قەیرانی دووبارە بوەوە. تیۆری گشتی هێرشێکی بەردەوامە بۆ سەر ئۆرتۆدۆکسی ئابووری کلاسیکی سەردەمی خۆی. چەمکەکانی ئەرکی بەکاربردن، بنەمای داواکاری کاریگەر و پەسەندکردنی نەختینەیی ناساند و جێگەیەکی نوێی بە چەندەهاکەر و کارایی پەراوێزی سەرمایە بەخشی.

پوختەی تیۆری گشتی[دەستکاری]

تیۆری سەرەکی کەینز (لەوانەش توخمە دینامیکییەکانی) لە بەشی ٢-١٥، ١٨ و ٢٢دا خراوەتەڕوو، کە لێرەدا کورتکراونەتەوە. باسێکی کورتتر لە وتارەکەی ئابووری کینزیدا دەدۆزرێتەوە. بەشەکانی دیکەی کتێبەکەی کینز گەورەکردنی جۆرە جیاوازەکانیان تێدایە.

کتێبی یەکەم: پێشەکی[دەستکاری]

یەکەم کتێبی تیۆری گشتیی دامەزراندن، سوود و پارە ڕەتکردنەوەی یاسای سەی'ـە. ئەو بۆچوونە کلاسیکییەی کە کەینز سەی بۆ کردە دەمڕاست، پێیوابوو کە بەهای کرێ یەکسانە بە بەهای کاڵا بەرهەم هێنراوەکان، و بە ناچاری مووچەکان دەخرێنەوە ناو ئابوورییەوە کە خواست لەسەر ئاستی بەرهەمهێنانی ئێستا بەردەوام بێت. لێرەوە، بە دەستپێکردن لە دامەزراندنێکی تەواوەوە، ناتوانرێت بەرهەمی پیشەسازی زۆر هەبێت کە ببێتە هۆی لەدەستدانی هەلی کار. وەک کینز لە ل.١٨دا دەڵێت، " دابینکردن خواستی خۆی دروست دەکات ".

کتێبی دووەم: پێناسە و بیرۆکەکان[دەستکاری]

هەڵبژاردنی یەکەکان[دەستکاری]

ناسنامەی پاشەکەوت و وەبەرهێنان[دەستکاری]

پەیوەندی نێوان پاشەکەوتکردن و وەبەرهێنان و ئەو هۆکارانەی کاریگەرییان لەسەر داواکارییەکانیان هەیە، ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە مۆدێلی کەینزدا. پاشەکەوتکردن و وەبەرهێنان بەپێویستی بە یەکسان دادەنرێت بەهۆی ئەو هۆکارانەی کە لە بەشی شەشەمدا هاتووە کە لە ڕوانگەی بەرهەمهێنەرانەوە سەیری کۆکراوە ئابوورییەکان دەکات. باسەکە ئاڵۆزە، بە لەبەرچاوگرتنی بابەتەکانی وەک دابەزینی بەهای ئامێرەکان، بەڵام لە ل. ٦٣: ١.

بە مەرجێک ڕێککەوتن لەسەر ئەوە بکرێت کە داهات یەکسان بێت بە کۆی بەهای بەرهەمی ئێستا، وەبەرهێنانی ئێستا یەکسانە بە بەهای ئەو بەشەی بەرهەمی ئێستا کە بەکارناهێنرێت، و پاشەکەوتکردن یەکسانە بە زیادەی داهات لەسەر بڕی بەکاربردنەوە... یەکسانی پاشەکەوتکردن و وەبەرهێنان بەناچاری بەدوایدا بێت.

ئەم لێدوانە پێناسەی کەینز بۆ پاشەکەوتکردن لەخۆدەگرێت کە پێناسەی ئاساییە.

کتێبی سێیەم: مەیلی بەکارهێنان[دەستکاری]

کتێبی چوارەم: هاندان بۆ وەبەرهێنان[دەستکاری]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ Marglin, Stephen A. (2020). Raising Keynes: A Twenty-First-Century General Theory (بە ئینگلیزی). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-97102-8.
  2. ^ Olivier Blanchard, Macroeconomics Updated (2011), p. 580.