ترشی ئەسکۆربیک

ترشی ئەسکۆربیک
لقی	γ-lactone، ketoaldonic acid، vinylogue
بەکارھێنان	food additive
ناونراوە لەدوای	scurvy
داڕشتنی کیمیایی	C₆H₈O₆
بەرەوپێك هەیە	vitamer
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ترشی ئەسکۆربیک یان ڤیتامین سی پێکھاتەیەکی ئۆرگانیکی سروشتییە و تایبەتمەندی دژە ئۆکسێنەری ھەیە، لە ئاودا دەتوێتەوە و یەکێکە لە پێداویستییە خۆراکییەکانی مرۆڤ، کە نەبوونی دەبێتە ھۆی ئیسکۆربی.

مێژوو

دۆزینەوەی ترشی ئەسکۆربیک دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ١٩١٢. لە ساڵی ١٩٣٣ یەکەمین ترشی ئەسکۆربیکی تاقیگەیی بەرھەم ھێنرا. لە ساڵی ١٩٣٧ خەڵاتی نۆبڵ لە فیزیۆلۆژی و کیمیا و پزیشکیدا بەخشرایە دوو کەس کە ڕۆڵێکی گرنگیان ھەبووە لە دۆزینەوەی ئەم مادەیە , ئەلبێرت سانت جۆرج و واڵتەر نۆرمان ھاۆرس.

لە ساڵی ٢٠٠٨ توێژەرانی زانکۆی مۆنپیلییە بۆیان دەرکەوت کە لە مرۆڤ و سەرەتایییەکانی تردا خڕۆکە سوورەکانی خوێن میکانیزمێکیان ھەیە بۆ بەکارھێنانی کاراتر لە ڤیتامین سی لە جەستەدا بە دووبارە بەکارھێنانەوەی ترشی ئۆکسجینکراو بۆ ترشی ئەسکۆربیک بۆ دووبارە بەکارھێنانەوە لە جەستەدا. ئەم میکانیزمە لە شیردەرەکاندا بوونی نییە بۆ دروستکردنی ڤیتامین سی خۆیان.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Chemistry of ascorbic acid»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٤ی نیسانی ٢٠٢٤.