خەڵووز

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
خەڵووز
لقیsolid fuel، sedimentary rock
بەکارھێنانسووتەمەنی
ڕەنگڕەش
لێکۆڵینەوە لەلایەنeconomic geology

خەڵووز بەردێکی ڕەش یان قاوەیی-ڕەشی نیشتووی سووتێنەرە، کە وەک چینە بەردەکان دروست دەبێت کە پێی دەوترێت درزی خەڵوز. خەڵوز زیاتر کاربۆنە لەگەڵ ڕێژەی گۆڕاو لە توخمەکانی تر کە بە شێوەیەکی سەرەکی ھایدرۆجین و گۆگرد و ئۆکسجین و نایترۆجین.[١] خەڵوز جۆرێکە لە سووتەمەنی بەردینی، کاتێک دروست دەبێت کە مادەی ڕوەکی مردوو دەشکێت و دەبێتە توو و بەھۆی گەرمی و فشاری ناشتنی قووڵەوە لە ماوەی ملیۆنان ساڵدا دەگۆڕێت بۆ خەڵوز.[٢] نەوتە بەرفراوانەکانی خەڵوز لە ناوچەکانی پێشووەوە سەرچاوە دەگرێت کە پێیان دەوترێت دارستانی خەڵوز کە زۆربەی ناوچە گەرمەکانی زەوی گرتەوە لە سەردەمی کۆتایییەکانی کاربۆنیفرۆس (پێنسیلڤانیا) و پێرمیان.[٣][٤]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ Blander, M. "Calculations of the Influence of Additives on Coal Combustion Deposits" (PDF). Argonne National Laboratory. p. 315. Archived from the original (PDF) on 28 May 2010. Retrieved 17 December 2011. ٢٨ی ئایاری ٢٠١٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  2. ^ "Coal Explained". Energy Explained. US Energy Information Administration. 21 April 2017. Archived from the original on 8 December 2017. Retrieved 13 November 2017.
  3. ^ Cleal, C. J.; Thomas, B. A. (2005). "Palaeozoic tropical rainforests and their effect on global climates: is the past the key to the present?". Geobiology. 3 (1): 13–31. Bibcode:2005Gbio....3...13C. doi:10.1111/j.1472-4669.2005.00043.x.
  4. ^ Sahney, S.; Benton, M.J.; Falcon-Lang, H.J. (2010). "Rainforest collapse triggered Pennsylvanian tetrapod diversification in Euramerica". Geology. 38 (12): 1079–1082. Bibcode:2010Geo....38.1079S. doi:10.1130/G31182.1.