ڕووسین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
پەڕەی دروستکرد بە «[[پەڕگە:Carpatho-Rusyn sub-groups - Presov area Lemkos (left side) and Przemyśl area Ukrainians in original goral folk-costumes..jpg|200px|thumb|l...»ەوە
(بەبێ جیاوازی)

وەک پێداچوونەوەی ‏١٤:١٥، ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١١

جل وبه‌رگى نه‌ته‌وه‌يي رووسين

رووسين به‌ رووسى (Русины ) به‌ ئينگليزى (Rusyn) ياخود هه‌نێكجار به‌ (روسناك) ناو ده‌برێن. كه‌مينه‌يه‌كى بچووكى به‌ ره‌چه‌له‌ك روثين (Ruthen)ن و سلاڤن كه نه‌خزاونه‌ته‌ نێو ناوى تازه‌ داهێنراوى (ئوكران).‌ زمانيان سلاڤى يه‌و شێوه‌زارێكى ئۆكرانيه‌ و دانيشتووى بنارى زنجيره‌ چياى كارپاتن كه‌ له‌ خاكى (چييك)ه‌وه‌ تا ئۆكرانيا درێژ بۆته‌وه‌. له‌ رۆژگارى ستالين ناوه‌كه‌يان قه‌ده‌غه‌كرابوو . زۆربه‌يان له‌ هه‌نده‌ران ده‌ژين. له‌و مليۆن و دووسه‌د هه‌زار كه‌سه‌ى به‌ ره‌سه‌نه‌ روسيناكن. ته‌نها نيو مليۆنيان خۆيان وه‌ك نه‌ته‌وه‌يه‌كى جياواز ناساندووه‌. ئۆكرانه‌كان ئه‌م كه‌مينه‌يه‌ به‌ لقێكى سه‌ر به‌ نه‌ته‌وه‌ى ئۆكرانى ده‌زانن. به‌ ره‌سميش دانيان پێ نه‌نراوه‌ وه‌ك كه‌مينه‌. ته‌نها له‌ (ئه‌نجومه‌نى ميللى زاكارپاتيا) نه‌بێت. له‌ دواى جه‌نگى جيهانى يه‌كه‌م له‌ ساڵى 1918 كۆمارى ليمكى-روسين راگه‌يه‌نرا كه‌ به‌ (Ruska Narodna Respublika Lemkiv) ناسرا و پايته‌خته‌كه‌ى گوندى فلۆرينكا بوو. هه‌روه‌ها كۆمارى بچووكى كۆمانجكا. به‌شه گرينگه‌كانى گه‌لى روسين بريتين له‌:

    • دۆلين: پێكهاتون‌ له‌
  • ليماكس له‌ بێرگ و ئونگ
  • ليشاكس له‌ مه‌رمه‌رۆس و ئوگاكسا
  • ڤێرخۆڤين له‌ ده‌ڤه‌رى ڤه‌ليكى بريزنى و ده‌ڤه‌رى ڤۆلڤڤيت
    • پريشۆڤ ، پێكهاتوون له‌:
  • سۆتاكس زه‌كپليم رووسين
  • چۆپاكس كه‌ سپيش رووسين
  • كراينيكاس
  • ليمكۆس
  • بۆيكۆس
  • بۆكۆڤين

لينك