فەلسەفە

فەلسەفە بریتییە لە کۆڵینەوەی کێشە گشتی و بنەڕەتییەکانی دەوروپشتی بابەتگەلێک وەکوو بوون، زانین، بەھاکان، ئاوەز (ئەقڵ)، ھزر، و زمان. جیاوازیی فەلسەفە لەگەڵ ئەوتر ڕێگەکانی وەڵامدۆزی بۆ پرسیارە بنەڕەتییەکان (وەکوو عیرفان، ئوستوورە، یان ھونەرەکان) پشتبەستنیە بە ئەقڵ. وشەی "فەلسەفە" لە وشەی یۆنانیی φιλοσοφία (فیلۆسۆفیا) -وە ھاتووە کە ڕێک بە واتای "خۆشویستنی حیکمەت" دێتەوە.

لقەکانی فەلسەفە

سەرەکیترین بوارەکانی خوێندن لە فەلسفەدا ئەمانەی خوارەوەن:

• مێتافیزیک کۆڵینەوەیە لە سروشتی بوون و جیھان.
• مەعریفەتناسی گرنگی بە سروشت و مەودای مەعریفەت دەدا.
• فەلسەفەی ئەخلاق گرنگی بەو پرسیارانە دەدا کە مرۆڤەکان دەبێ چۆن ھەڵسوکەوت بکەن یان ئەوەی کە ئاخۆ وەھا پرسیارگەلێک وەڵامدارن یان نا.
• فەلسەفەی سیاسی کۆڵینەوەیە لە حکوومەت و پێوەندیی تاکەکان و کۆمەڵ لەگەڵ دەوڵەتدا.
• جوانیناسی سەروکاری ھەیە لەتەک جوانی، ھونەر، چێژ، ھەستپێکردن، تام و سۆزدا.
• لۆژیک کۆڵینەوەیە لە شێوەکانی گونجاوی بیانووھێنانەوە و ھۆھێنانەوە.
• فەلسەفەی ھزر سەروکاری ھەیە لەتەک سروشتی ھزر و پێوەندیی لەگەڵ لەشدا.
• فەلسەفەی زمان پرسینەوەیە لە سروشت، سەرەتاکان، و بەکاربەریی زمان.
• فەلسەفەی ئایین ئەو لقە لە فەلسەفەیە کە ڕووی پرسیارەکانی خۆی لە ئایین دەکا.

جگە لەوانە، زۆربەی بابەتە زانستگایییەکان فەلسەفەی خۆیانیان ھەیە، بۆ نموونە فەلسەفەی زانست، فەلسەفەی بیرکاری، فەلسەفەی لۆژیک، فەلسەفەی یاسا، و فەلسەفەی مێژوو.