توێکاری

تابلۆی "وانەی توێکاری. دکتۆر (Nicolaes Tulp)ی رامبڕانت - ئامستردام ١٦٣٢ی زایینی

توێکاری (بە ئینگلیسی: Anatomy)، بەشێکە لە زانستی ژیناسی (زینەوەرناسی) کە دەپەرژێتە سەر لێکدانەوە و ناسینی پێکھاتەکانی لەشی گیاندار و پێوەندی نێوانیان.

یەکێک لە گەورەترین لقەکانی، توێکاری مرۆڤە، کە بنەڕەتی زانستی پزیشکییە.

کاری لێکدانەوەی جەستەی گیانەوەران و چۆنییەتی پێوەندی نێوانیان بە لەشکۆڵی (ئینگلیسی: dissection) ئەنجام ئەدرێت. ژێرپەلەکانی ئەم زانستە دوو زانستی توێکاری گیانەوەری و توێکاری روەکییە.

شڕۆڤەیەکی باشتر بۆ توێکاری: ناسینی بەشە جۆراوجۆرەکانی لەش و پێوەندی پێکھاتەیی نێوانیان.

پۆلێن

توێکاری بە چەن جۆر و ھەرکام لە ڕوانگەیەکی تایبەتەوە پۆلێن دەکرێ؛ بۆ وێنە:

• لە ڕوانگەی ڕوانین و بەکارھێنانی ئامێری یاریدەرەوە بە دوو بەشی توێکاری ماکرۆسکۆپی و توێکاری میکرۆسکۆپی دابەش دەبێت. توێکاری میکرۆسکۆپی خۆی بە دوو لقی شانەناسی و تۆلناسی دابەش دەبێت.
• جۆرێکی تر لە پۆلێن، لەسەر بنەمای پاژ و ھێمانەکانی توێکارییە؛ بە زمانێکی سادەتر ھێمانەکانی توێکاری بریتین لە: ئێسک، جومگە، ماسوولکە و ھەناو؛ کەواتە توێکاری بە چوار بەشی ئێسک ناسی، جومگەناسی، ماسوولکەناسی و ھەناوناسی دابەش دەبێ.

ھەناو بریتییە لە: کۆئەندامی دەمار، کۆئەندامی خوێن سووڕان، کۆئەندامی ھەرس، کۆئەندامی ھەناسە، کۆئەندامی زاوزێ، کۆئەندامی میز و کۆئەندامی لیمفی.

• 
  دیاگرامی جەستەی ژن
• 
  دیاگرامی جەستەی پیاو
• 
  توێکاری جەستەی باڵندەیەک
• 
  توێکاری ماسولکەکانی پشیلە

ئەمانەش ببینە

توێکاریی مرۆڤ

سەرچاوەکان

• فەرھەنگی فارسی-کوردی (میانی)، ماجد مەردۆخ ڕۆحانی- زانکۆی کوردستان-سنە١٣٨٨، لاپەڕەی ١٠٦٩، ٤٢٥، ٦٠٨
• فرھەنگی پزیشکی، ئینگلیزی-عەرەبی-کوردی، د. ئەوڕەحمان عەبدوڵڵا، دەزگای ئاراس، ھەولێر٢٠٠٩- لاپەڕەی ١٢٥، ١٥٨
• pocket atlas of human anatomy: heinz feneis.thieme inc,new york,1985,p:VIII
• فەرھەنگی توێکاری مرۆڤ، ئینگلیزی-کوردی-عەرەبی، د. ئومێد فایەق-د. ھادی محەممەد، زانستی سەردەم، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی-٢٠٠٩.