دەوڵەتی مەرینی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ب بۆت: پۆلی ھاوپلە (٢٢): + ۸ پۆل |
ب v2.02 - خاوێنکردن / پرۆژەی ویکیپیدیا:ووپ (تاگی کۆتاییی ون) |
||
ھێڵی ٢: | ھێڵی ٢: | ||
|+ |
|+ |
||
|- |
|- |
||
! colspan="2" style="background-color: #DCDCDC" | <font size="3"> <center>دەوڵەتی مەرینی</center> |
! colspan="2" style="background-color: #DCDCDC" | <font size="3"> <center>دەوڵەتی مەرینی</center></font> |
||
|----- |
|----- |
||
! colspan="2" bgcolor="#DCDCDC" | <center>نەخشە</center> |
! colspan="2" bgcolor="#DCDCDC" | <center>نەخشە</center> |
وەک پێداچوونەوەی ٠٩:٣٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٠
| |
---|---|
خاکەکانی ژێر دەسەڵاتی دەوڵەتی مەرینی | |
پایتەخت | فاس |
مێژووى دامەزراندن | ١٢٤٤ ز |
مێژووى ڕوخان | ١٤٦٥ ز |
ئایین | ئیسلام |
مەرینیەکان، نیشتەجێبوون لە ناوچەی زاب لە باشوری ڕۆژهەڵاتی جەزائیر، بنەماڵەیەکی دەسەڵاتداربوون حوکمی مەغریبیان کرد لە نێوان ساڵانی ١٢٤٤-١٤٦٥ز, وبارەگاکەیان فاس بوو.
مێژوویان
مەرینیەکان دەرچوون لە هۆزی زەناتەی ئەمازیغی ئەسڵیان لە ناوچەی زاب بوو لە باشوری ڕۆژهەڵاتی جەزائیر، جێگیربوون لە ناوچەکانی ڕۆژهەڵات و باشوری ڕۆژهەڵاتی مەغریب، دوای چەندین هەڵمەت لەگەڵ موەحیدەکاندا، مەرینیەکان لە سەردەمی هەردوو برا ئەبو یەحیا عەبدول حەق (١٢٤٤-١٢٥٨)ز وپاشان ئەبویوسف (١٢٥٨-١٢٨٦)ز توانیان دەست بگرن بەسەر چەندین شاردا مکناس ساڵی ١٢٤٤ز وفاس ساڵی ١٢٤٨ز و هەروەها لە ساڵی ١٢٦٩ دەستیانگرت بەسەر کۆتایی موەحیدەکاندا، و پاشان دەستیان کرد بە ڕێکخستنی سوپایەکی بەهێز تا بتوانن پارێزگاری لە ناوچەکانیان بکەن، چەندین شەڕیان کرد لەسەر خاکی ئەندەلوس لە سەردەمی ئەبویەعقوب یوسف (١٢٨٦-١٣٠٧)ز، فراوانبوون بەلای جەزائیردا (دەستیان گرت بەسەر وەهران وشاری جەزائیر)، دەوڵەت گەیشتە بەرزترین ئاستی لە سەردەمی ئەبو حەسەن عەلی پاشان ئەبو عەنان فارس، و چالاکی بیناسازی پێشکەوت، و ئەبوعەنان دەستی گرت بەسەر تەلمیساندا وبەردەوام بوو تا گەیشتە تونس و سەندی لە دەستی حەفسیەکان.
ڕووخان
لە ساڵی ١٣٥٨وە دەوڵەتی مەرینی بە خێرایی داڕما، دوای ئەوەی دانیشتوانی فاس شۆڕشیانکرد بەسەر مەرینیەکاندا، دوای ئەوە کاروباری مەغریب کەوتە دەستی ویتاسیەکان.
لیستی سوڵتانەکان
# | فەرمانڕەوا | ژیانی | ماوەی حوکم |
---|---|---|---|
١ | ئەبو یوسف یەعقوب کوڕی عەبدول حەق | ١٢١٠-١٢٨٦ | ١٢٦٩-١٢٨٦ |
٢ | ئەبو یەعقوب یوسف ناسر | ....-.... | ١٢٨٦-١٣٠٧ |
٣ | ئەبو سلبت عامر | ....-.... | ١٣٠٧-١٣٠٨ |
٤ | ئەبو ڕەبیع سولەیمان | ....-.... | ١٣٠٨-١٣١٠ |
٥ | ئەبو سعید عوسمان کوڕی یەعقوب | ....-.... | ١٣١٠-١٣٣١ |
٦ | ئەبو حەسەن عەلی کوڕی عوسمان | ....-.... | ١٣٣١-١٣٤٨ |
٧ | ئەبو عەنان فارس کوڕی عەلی | ....-.... | ١٣٤٨-١٣٥٨ |
٨ | ئەبو سالم محەمەد کوڕی فارس | ....-.... | ١٣٥٨-١٣٦١ |
٩ | محەمەد کوڕی یەعقوب | ....-.... | ١٣٦١-١٣٦٦ |
١٠ | ئەبوعەزیزی یەکەم | ....-.... | ١٣٦٦-١٣٧٢ |
شەڕی ناوخۆ | ....-.... | ١٣٧٢-١٣٨٤ | |
١١ | موسی کوڕی فارس | ....-.... | ١٣٨٤-١٣٨٧ |
١٢ | ئەبوعەبباس | ....-.... | ١٣٨٧-١٣٩٣ |
١٣ | عەبدول عەزیز | ....-.... | ١٣٩٦-١٣٩٣ |
١٤ | عەبدوڵڵا | ....-.... | ١٣٩٦-١٣٩٨ |
١٥ | عوسمان | ....-.... | ١٣٩٨-١٤٢١ |
١٦ | عەبدول حەق | ....-.... | ١٤٢١-١٤٦٥ |
١٧ | شەڕی ناوخۆ | ....-.... | ١٤٦٥-١٤٧٢ |
سەرچاوەکان
وێکی عەرەبی