کوڵوکۆ: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب زیادکردنی دەروازەی فەلسەفە، کۆمەڵگا
تاگ: دەستکاریی تووڵی دەروازە
شائەمراز، + داڕێژە، -٢ پۆل، + پۆل
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
'''کوڵی دەروون''' یا '''کوڵوکۆی دەروون''' چەشنێک [[ئەزموون|تاقیبوونەوەی]] [[وشیاری|وشیارییە]] کە تا ڕادەیەک کورتخایەنە و، لەگەڵ خۆیدا، چێژ و خۆشی، یا بەپێچەوانەوە، ئێش و ناخۆشی دێنێ و، تین بە جموجووڵ و چالاکیی زەین ئەدا.
'''کوڵی دەروون''' یا '''کوڵوکۆی دەروون''' چەشنێک [[ئەزموون|تاقیبوونەوەی]] [[وشیاری|وشیارییە]] کە تا ڕادەیەک کورتخایەنە و، لەگەڵ خۆیدا، چێژ و خۆشی، یا بەپێچەوانەوە، ئێش و ناخۆشی دێنێ و، تین بە جموجووڵ و چالاکیی زەین ئەدا.<ref>[https://www.researchgate.net/publication/11040893_What_Is_Emotion کوڵوکۆ چییە؟] وتارێک لە میشێل کەبەناک (Michel Cabanac). لە سەرەتای وتارەکەدا ئەڵێ:
:"(Emotion is any mental experience with high intensity and high hedonic content (pleasure/displeasure"</ref><ref><span dir=ltr>Schacter, Daniel L. (2011). Psychology Second Edition. 41 Madison Avenue, New York, NY 10010: Worth Publishers.</span></ref>
<ref>
[https://www.researchgate.net/publication/11040893_What_Is_Emotion کوڵوکۆ چییە؟] وتارێک لە میشێل کەبەناک (Michel Cabanac). لە سەرەتای وتارەکەدا ئەڵێ:
:"(Emotion is any mental experience with high intensity and high hedonic content (pleasure/displeasure"
</ref>
<ref><span dir=ltr>Schacter, Daniel L. (2011). Psychology Second Edition. 41 Madison Avenue, New York, NY 10010: Worth Publishers.</span></ref>
کوڵوکۆ بنچینەیییەکان بریتین لە [[شادی]]، [[خەم|خەفەت]]، [[ترس]]، [[توڕەبوون|تووڕەیی]]، [[قێز]] و، [[سەرسووڕماوی]].
کوڵوکۆ بنچینەیییەکان بریتین لە [[شادی]]، [[خەم|خەفەت]]، [[ترس]]، [[توڕەبوون|تووڕەیی]]، [[قێز]] و، [[سەرسووڕماوی]].


ژمارەیەک بابەتی لێکچوو و لێکنزیک ھەن کە پێویستە جیاوازییان بەوردی دەسنیشان بکرێت:
ژمارەیەک بابەتی لێکچوو و لێکنزیک ھەن کە پێویستە جیاوازییان بەوردی دەسنیشان بکرێت:<ref>Fox, Elaine (2008). Emotion Science: An Integration of Cognitive and Neuroscientific Approaches. Palgrave MacMillan.</ref>
<ref>Fox, Elaine (2008). Emotion Science: An Integration of Cognitive and Neuroscientific Approaches. Palgrave MacMillan.</ref>
* ھەستی دەروون (Feeling) وێنەی سوبژەکتیڤی کوڵوکۆی دەروونە، واتە تایبەت بەو کەسەیە کە ئەزموونی ئەکا.
* ھەستی دەروون (Feeling) وێنەی سوبژەکتیڤی کوڵوکۆی دەروونە، واتە تایبەت بەو کەسەیە کە ئەزموونی ئەکا.
* واز (Mood) حاڵێکی تەنیوە و بڵاوە کە بەگشتی زیاتر لە کوڵوکۆ ئەمێنێتەوە و تین و گوڕیشی کەمترە.
* واز (Mood) حاڵێکی تەنیوە و بڵاوە کە بەگشتی زیاتر لە کوڵوکۆ ئەمێنێتەوە و تین و گوڕیشی کەمترە.
* کارلێکرد (Affect) زاراوەیەکی گشتیترە کە ھەموو بابەتەکانی کوڵوکۆ و ھەست و واز لە خۆ ئەگرێت.
* کارلێکرد (Affect) زاراوەیەکی گشتیترە کە ھەموو بابەتەکانی کوڵوکۆ و ھەست و واز لە خۆ ئەگرێت.


کوڵوکۆکان لە ٣ بەش پێک هاتووە:
کوڵوکۆکان لە ٣ بەش پێک ھاتووە:
*بەشی ناسیاری، بیر و باوڕ و چاوەڕوانی؛ کە جۆر و توندی وەڵامە هەستییەکان دەسنیشان دەکا. ئەو شتەی بۆ کەسێک زۆر خۆشە، لەوانەیە بۆ کەسێکی تر ناخۆش و ئازاردەر بێ..
* بەشی ناسیاری، بیر و باوڕ و چاوەڕوانی؛ کە جۆر و توندی وەڵامە ھەستییەکان دەسنیشان دەکا. ئەو شتەی بۆ کەسێک زۆر خۆشە، لەوانەیە بۆ کەسێکی تر ناخۆش و ئازاردەر بێ..
*بەشی [[کارەندامناسی]] ، بریتییە لە گۆڕانکارییەکانی لەش. بۆ وێنە: کاتێک هەستی ترس یا تووڕەیی لە کەسێکدا بهورووژێ، لێدانەکانی [[دڵ]] زۆر دەبێ، [[گلێنە]]کان هەراو دەبن و هەناسەدان فرە دەکا. زۆربەی ورووژانەکان لەخۆگری ورووژانێکی گشتی [[کۆئەندامی دەمار]]ە .
* بەشی [[کارەندامناسی]]، بریتییە لە گۆڕانکارییەکانی لەش. بۆ وێنە: کاتێک ھەستی ترس یا تووڕەیی لە کەسێکدا بھورووژێ، لێدانەکانی [[دڵ]] زۆر دەبێ، [[گلێنە]]کان ھەراو دەبن و ھەناسەدان فرە دەکا. زۆربەی ورووژانەکان لەخۆگری ورووژانێکی گشتی [[کۆئەندامی دەمار]]ە.
*بەشی دیمەنی، کە ئاماژە دەکا بە شێوە جۆراوجۆرەکانی دەربڕینی هەست، کە تێیدا شێوەی دەموچاو، شێوەی ئەندامەکان و جووڵەکانیان، ئاهەنگی دەنگ، چێژ، شادی، خەم، ترس و هەستەکانی تر دەگۆڕێن.
* بەشی دیمەنی، کە ئاماژە دەکا بە شێوە جۆراوجۆرەکانی دەربڕینی ھەست، کە تێیدا شێوەی دەموچاو، شێوەی ئەندامەکان و جووڵەکانیان، ئاھەنگی دەنگ، چێژ، شادی، خەم، ترس و ھەستەکانی تر دەگۆڕێن.


== سەرچاوەکان ==
== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان}}
<references/>

{{کۆلکە}}
== بەستەرە دەرەکییەکان ==
{{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}}
{{تووڵی دەروازە|دەروونناسی|فەلسەفە|کۆمەڵگا}}
{{تووڵی دەروازە|دەروونناسی|فەلسەفە|کۆمەڵگا}}


{{کۆلکە}}
[[پۆل:سۆزەکان]]

[[پۆل:دەروونناسی]]
[[پۆل:ھەست| ]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٦:٥٠، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٠

کوڵی دەروون یا کوڵوکۆی دەروون چەشنێک تاقیبوونەوەی وشیارییە کە تا ڕادەیەک کورتخایەنە و، لەگەڵ خۆیدا، چێژ و خۆشی، یا بەپێچەوانەوە، ئێش و ناخۆشی دێنێ و، تین بە جموجووڵ و چالاکیی زەین ئەدا.[١][٢] کوڵوکۆ بنچینەیییەکان بریتین لە شادی، خەفەت، ترس، تووڕەیی، قێز و، سەرسووڕماوی.

ژمارەیەک بابەتی لێکچوو و لێکنزیک ھەن کە پێویستە جیاوازییان بەوردی دەسنیشان بکرێت:[٣]

  • ھەستی دەروون (Feeling) وێنەی سوبژەکتیڤی کوڵوکۆی دەروونە، واتە تایبەت بەو کەسەیە کە ئەزموونی ئەکا.
  • واز (Mood) حاڵێکی تەنیوە و بڵاوە کە بەگشتی زیاتر لە کوڵوکۆ ئەمێنێتەوە و تین و گوڕیشی کەمترە.
  • کارلێکرد (Affect) زاراوەیەکی گشتیترە کە ھەموو بابەتەکانی کوڵوکۆ و ھەست و واز لە خۆ ئەگرێت.

کوڵوکۆکان لە ٣ بەش پێک ھاتووە:

  • بەشی ناسیاری، بیر و باوڕ و چاوەڕوانی؛ کە جۆر و توندی وەڵامە ھەستییەکان دەسنیشان دەکا. ئەو شتەی بۆ کەسێک زۆر خۆشە، لەوانەیە بۆ کەسێکی تر ناخۆش و ئازاردەر بێ..
  • بەشی کارەندامناسی، بریتییە لە گۆڕانکارییەکانی لەش. بۆ وێنە: کاتێک ھەستی ترس یا تووڕەیی لە کەسێکدا بھورووژێ، لێدانەکانی دڵ زۆر دەبێ، گلێنەکان ھەراو دەبن و ھەناسەدان فرە دەکا. زۆربەی ورووژانەکان لەخۆگری ورووژانێکی گشتی کۆئەندامی دەمارە.
  • بەشی دیمەنی، کە ئاماژە دەکا بە شێوە جۆراوجۆرەکانی دەربڕینی ھەست، کە تێیدا شێوەی دەموچاو، شێوەی ئەندامەکان و جووڵەکانیان، ئاھەنگی دەنگ، چێژ، شادی، خەم، ترس و ھەستەکانی تر دەگۆڕێن.

سەرچاوەکان

  1. ^ کوڵوکۆ چییە؟ وتارێک لە میشێل کەبەناک (Michel Cabanac). لە سەرەتای وتارەکەدا ئەڵێ:
    "(Emotion is any mental experience with high intensity and high hedonic content (pleasure/displeasure"
  2. ^ Schacter, Daniel L. (2011). Psychology Second Edition. 41 Madison Avenue, New York, NY 10010: Worth Publishers.
  3. ^ Fox, Elaine (2008). Emotion Science: An Integration of Cognitive and Neuroscientific Approaches. Palgrave MacMillan.

بەستەرە دەرەکییەکان