ھاوبەر (ئەندازە): جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏١٨:٥٠، ٩ی ئابی ٢٠١٩

هاوبەر یان تەریب ^[١] ، وشەیەکە کە لە ئەندازەدا ئاماژەدان بە یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی دوو ھێڵ یان دوو ڕووتەخت (یان زۆرتر) یان تێکەڵێک لەوانە (بۆ نموونە: ھێڵێک و ڕووتەختێک) لە ناو بۆشاییی ئیقلیدسیدا بەکاردەبرێت. دوو ھێڵ لە یەک ڕووتەختدا پێیان دەگووترێت ھاوبەر (بە ئینگلیزی: Parallel؛ بە عەرەبی: موازی) ئەگەر پێک نەگەن یان یەکتر نەبڕن.

هێما

دوو هێڵی هاوبەر لە بیرکاریدا بە $\parallel$ هێما دەکرێ. بۆ نموونە $AB\parallel CD$ واتە AB هاوبەرە لەگەڵ CD.

هاوبەری ئیقلیدسی

ئەگەر دوو ڕاستەهێڵی هاوبەری a و b لە بۆشاییەکی ئیقلیدسیدا بن، ئەوا ئەم تایبەتمەندیانەیان هەیە:

هەموو خاڵەکانی ڕاستەهێڵی a دووریەکانیان لە خاڵەکانی ڕاستەهێڵی b یەکسانە.
هەردوو ڕاستەهێڵەکە لە هەمان ڕووتەختدان بەڵام یەکتر نابڕن.
ئەگەر ڕاستەهێڵێکی تر t هەردوو ڕاستەهێڵەکە ببڕێت لە هەمان ڕووتەختدا، ئەوا گۆشە-هاوجێگەکانی ناو یەکتر بڕەکە هاوشێوەی یەکترن.

سەرچاوەکان

دەروازەی ماتماتیک

^ بیرکاری ١٢ - کتێبی قوتابی، بڵاوکار: کۆمپانیای جیۆپرۆجێکتس

[1] بیرکاری ١٢ - کتێبی قوتابی، بڵاوکار: کۆمپانیای جیۆپرۆجێکتس

[١]

@@ ھێڵی ١: / ھێڵی ١: @@
-[[پەڕگە:Planes parallel.svg|وێنۆک|چەپ|250px|]]
+[[پەڕگە:Planes parallel.svg|وێنۆک|چەپ|250px]]
-[[پەڕگە:Parallel (PSF).png|وێنۆک| چەند نموونە هێڵ و چەماوەی هاوبەر (تەریب).]]
+[[پەڕگە:Parallel (PSF).png|وێنۆک|چەند نموونە هێڵ و چەماوەی هاوبەر (تەریب).]]
 '''هاوبەر''' یان '''تەریب''' <ref>بیرکاری ١٢ - کتێبی قوتابی، بڵاوکار: کۆمپانیای جیۆپرۆجێکتس</ref> ، وشەیەکە کە لە [[ئەندازە]]دا ئاماژەدان بە یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی دوو [[هێڵ (ئەندازە)|ھێڵ]] یان دوو [[ڕووتەخت]] (یان زۆرتر) یان تێکەڵێک لەوانە (بۆ نموونە: ھێڵێک و ڕووتەختێک) لە ناو [[بۆشاییی ئیقلیدسی]]دا بەکاردەبرێت. دوو ھێڵ لە یەک ڕووتەختدا پێیان دەگووترێت '''ھاوبەر''' (بە ئینگلیزی: ''Parallel''؛ بە عەرەبی: ''موازی'') ئەگەر پێک نەگەن یان یەکتر نەبڕن.
@@ ھێڵی ٧: / ھێڵی ٧: @@
 ==هاوبەری ئیقلیدسی ==
-[[پەڕگە:Parallel_transversal.svg|وێنۆک| دوو هێڵی هاوبەر کە ڕاستەهێڵێکی تر هەردووکیانی بڕیوە.]]
+[[پەڕگە:Parallel_transversal.svg|وێنۆک|دوو هێڵی هاوبەر کە ڕاستەهێڵێکی تر هەردووکیانی بڕیوە.]]
 ئەگەر دوو ڕاستەهێڵی هاوبەری ''a'' و ''b'' لە [[بۆشاییی ئیقلیدسی|بۆشاییەکی ئیقلیدسیدا]] بن، ئەوا ئەم تایبەتمەندیانەیان هەیە:
@@ ھێڵی ١٦: / ھێڵی ١٦: @@
 ==سەرچاوەکان==
-{{دەروازە|ماتماتیک}}
+{{تووڵی دەروازە|ماتماتیک}}
 [[پۆل:ئەندازەی ئافین]]
 [[پۆل:ئەندازەی سەرەتایی]]