دەیڤد ھیلبێرت: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد |
چاکسازیی ژمارەکان، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان |
||
ھێڵی ٢٤: | ھێڵی ٢٤: | ||
}} |
}} |
||
'''دەیڤد ھیلبێرت''' ({{بە ئاڵمانی|David Hilbert}}) لەدایکبووی ٢٣ [[کانوونی دووەم]] ١٨٦٢ لە [[کۆنیگسبێرگ]]، [[پرۆسی ڕۆژھەڵات]]، ماتماتیکزانی ئەڵمانی و یەکێک لە بەناوبانگترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمە. ھیلبێرت کاریگەریی زۆری ھەبوو لە پەرەپێدان و داھێنانی [[مێکانیک کوانتۆم]]ی و تەنانەت [[بیردۆزی ڕێژەیی]] و ھەروەھا بەردی بناغەی لقی [[شیکاریی فانکشنی]]ی دانا و پەرەی پێدا. |
'''دەیڤد ھیلبێرت''' ({{بە ئاڵمانی|David Hilbert}}) لەدایکبووی ٢٣ [[کانوونی دووەم]] ١٨٦٢ لە [[کۆنیگسبێرگ]]، [[پرۆسی ڕۆژھەڵات]]، ماتماتیکزانی ئەڵمانی و یەکێک لە بەناوبانگترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمە. ھیلبێرت کاریگەریی زۆری ھەبوو لە پەرەپێدان و داھێنانی [[مێکانیک کوانتۆم]]ی و تەنانەت [[بیردۆزی ڕێژەیی]] و ھەروەھا بەردی بناغەی لقی [[شیکاریی فانکشنی]]ی دانا و پەرەی پێدا. |
||
== ژیاننامە == |
|||
دەیڤد ھیلبێرت لە ٢٣ کانوونی دووەمی ١٨٦٢ لە شاری کۆنیگسبێرگ، لەدایک بوو و لە ١٤ شوباتی ١٩٤٣ لە شاری گوتینگنی ئالمان کۆچی دوایی کرد. ساڵی ١٨٨٦ تا ١٨٩٥ مامۆستای ماتماتیک بوو لە [[زانکۆی کۆنیگسبێرگ]] و باقی ساڵەکانی ژیانی لە ١٨٩٥ تا ١٩٣٠ لە [[زانکۆی جۆرج ئۆگەست گوتینگن|زانکۆی گوتینگن]] بەسەر برد.ھیلبێرت مناڵی یەکەم و تاقانە مناڵی ئۆتۆ و ماریا بوو. |
|||
== ئەمانەش ببینە == |
== ئەمانەش ببینە == |
||
*[[بۆشاییی ھیلبێرت]] |
*[[بۆشاییی ھیلبێرت]] |
وەک پێداچوونەوەی ١٦:٣٩، ١٠ی شوباتی ٢٠١٩
دەیڤد ھیلبێرت | |
---|---|
لەدایکبوون | کۆنیگسبێرگ | ٢٣ی کانوونی دووەمی ١٨٦٢
مردن | ١٤ی شوباتی ١٩٤٣ Göttingen, ئەڵمانیای نازی | (٨١ ساڵ ژیاوە)
نەتەوە | ئاڵمانی |
بوارەکان | ماتماتیک, فیزیک و فەلسەفە |
دامەزراوەکان | زانکۆی کۆنیگسبێرگ زانکۆی گۆتینگن |
خوێندی باڵا | زانکۆی کۆنیگسبێرگ (PhD) |
تێزەکان | On Invariant Properties of Special Binary Forms, Especially of Spherical Functions (١٨٨٥) |
ڕاوێژکاری دکتۆرا | Ferdinand von Lindemann[١] |
قوتابییەکانی دکتۆرا | ویلیام ئاکێرمان ھێنریچ بێھمان ئۆتۆ بلومێنتال<b |
Other notable students | ژان ڤۆن نیومان |
ناسراوە بەھۆی | تیۆرمی سەرەکیی ھیلبێرت بەڵگەنەویستەکانی ھیلبێرت کێشەکانی ھیلبێرت پرۆگرامی ھیلبێرت Einstein–Hilbert action بۆشاییی ھیلبێرت جیاکاری و تەواوکاریی ئێپسیلۆن |
گاریگەرییەکان | ئێمانۆئیل کانت[٢] |
خەڵاتە دیارەکان | Lobachevsky Prize (١٩٠٣)داڕێژە:Citation needed lead Bolyai Prize (١٩١٠)داڕێژە:Citation needed lead ForMemRS[٣] |
ھاوسەر | کەتی ژێرۆچ |
منداڵەکان | فرانز (b. 1893) |
دەیڤد ھیلبێرت (بە ئەڵمانی: David Hilbert) لەدایکبووی ٢٣ کانوونی دووەم ١٨٦٢ لە کۆنیگسبێرگ، پرۆسی ڕۆژھەڵات، ماتماتیکزانی ئەڵمانی و یەکێک لە بەناوبانگترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمە. ھیلبێرت کاریگەریی زۆری ھەبوو لە پەرەپێدان و داھێنانی مێکانیک کوانتۆمی و تەنانەت بیردۆزی ڕێژەیی و ھەروەھا بەردی بناغەی لقی شیکاریی فانکشنیی دانا و پەرەی پێدا.
ژیاننامە
دەیڤد ھیلبێرت لە ٢٣ کانوونی دووەمی ١٨٦٢ لە شاری کۆنیگسبێرگ، لەدایک بوو و لە ١٤ شوباتی ١٩٤٣ لە شاری گوتینگنی ئالمان کۆچی دوایی کرد. ساڵی ١٨٨٦ تا ١٨٩٥ مامۆستای ماتماتیک بوو لە زانکۆی کۆنیگسبێرگ و باقی ساڵەکانی ژیانی لە ١٨٩٥ تا ١٩٣٠ لە زانکۆی گوتینگن بەسەر برد.ھیلبێرت مناڵی یەکەم و تاقانە مناڵی ئۆتۆ و ماریا بوو.
ئەمانەش ببینە
پەراوێزەکان
- ^ دەیڤد ھیلبێرت لە Mathematics Genealogy Project
- ^ Richard Zach, "Hilbert's Program", The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
- ^ Weyl, H. (1944). "David Hilbert. 1862-1943". Obituary Notices of Fellows of the Royal Society. ٤ (١٣): ٥٤٧–٥٥٣. doi:10.1098/rsbm.1944.0006.
سەرچاوەکان
- بەشداربووانی ویکیپیدیا، «داوید هیلبرت»، ویکیپیدیای فارسی. سەردان لە ٥ی ئابی ٢٠١٦.
ئەم ماتماتیکزان وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |