دەیڤد ھیلبێرت: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
چاکسازیی ژمارەکان، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان
ھێڵی ٢٤: ھێڵی ٢٤:
}}
}}
'''دەیڤد ھیلبێرت''' ({{بە ئاڵمانی|David Hilbert}}) لەدایکبووی ٢٣ [[کانوونی دووەم]] ١٨٦٢ لە [[کۆنیگسبێرگ]]، [[پرۆسی ڕۆژھەڵات]]، ماتماتیکزانی ئەڵمانی و یەکێک لە بەناوبانگترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمە. ھیلبێرت کاریگەریی زۆری ھەبوو لە پەرەپێدان و داھێنانی [[مێکانیک کوانتۆم]]ی و تەنانەت [[بیردۆزی ڕێژەیی]] و ھەروەھا بەردی بناغەی لقی [[شیکاریی فانکشنی]]ی دانا و پەرەی پێدا.
'''دەیڤد ھیلبێرت''' ({{بە ئاڵمانی|David Hilbert}}) لەدایکبووی ٢٣ [[کانوونی دووەم]] ١٨٦٢ لە [[کۆنیگسبێرگ]]، [[پرۆسی ڕۆژھەڵات]]، ماتماتیکزانی ئەڵمانی و یەکێک لە بەناوبانگترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمە. ھیلبێرت کاریگەریی زۆری ھەبوو لە پەرەپێدان و داھێنانی [[مێکانیک کوانتۆم]]ی و تەنانەت [[بیردۆزی ڕێژەیی]] و ھەروەھا بەردی بناغەی لقی [[شیکاریی فانکشنی]]ی دانا و پەرەی پێدا.
== ژیاننامە ==
دەیڤد ھیلبێرت لە ٢٣ کانوونی دووەمی ١٨٦٢ لە شاری کۆنیگسبێرگ، لەدایک بوو و لە ١٤ شوباتی ١٩٤٣ لە شاری گوتینگنی ئالمان کۆچی دوایی کرد. ساڵی ١٨٨٦ تا ١٨٩٥ مامۆستای ماتماتیک بوو لە [[زانکۆی کۆنیگسبێرگ]] و باقی ساڵەکانی ژیانی لە ١٨٩٥ تا ١٩٣٠ لە [[زانکۆی جۆرج ئۆگەست گوتینگن|زانکۆی گوتینگن]] بەسەر برد.ھیلبێرت مناڵی یەکەم و تاقانە مناڵی ئۆتۆ و ماریا بوو.
== ئەمانەش ببینە ==
== ئەمانەش ببینە ==
*[[بۆشاییی ھیلبێرت]]
*[[بۆشاییی ھیلبێرت]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٦:٣٩، ١٠ی شوباتی ٢٠١٩

دەیڤد ھیلبێرت
دەیڤد ھیلبێرت (١٩١٢)
لەدایکبوون (١٨٦٢-0١-٢٣) ٢٣ی کانوونی دووەمی ١٨٦٢
کۆنیگسبێرگ
مردن١٤ی شوباتی ١٩٤٣(١٩٤٣-٠٢-١٤) (٨١ ساڵ ژیاوە)
Göttingen, ئەڵمانیای نازی
نەتەوەئاڵمانی
بوارەکانماتماتیک, فیزیک و فەلسەفە
دامەزراوەکانزانکۆی کۆنیگسبێرگ
زانکۆی گۆتینگن
خوێندی باڵازانکۆی کۆنیگسبێرگ (PhD)
تێزەکانOn Invariant Properties of Special Binary Forms, Especially of Spherical Functions (١٨٨٥)
ڕاوێژکاری دکتۆراFerdinand von Lindemann[١]
قوتابییەکانی دکتۆراویلیام ئاکێرمان
ھێنریچ بێھمان
ئۆتۆ بلومێنتال<b
Other notable studentsژان ڤۆن نیومان
ناسراوە بەھۆیتیۆرمی سەرەکیی ھیلبێرت
بەڵگەنەویستەکانی ھیلبێرت
کێشەکانی ھیلبێرت
پرۆگرامی ھیلبێرت
Einstein–Hilbert action
بۆشاییی ھیلبێرت
جیاکاری و تەواوکاریی ئێپسیلۆن
گاریگەرییەکانئێمانۆئیل کانت[٢]
خەڵاتە دیارەکانLobachevsky Prize (١٩٠٣)داڕێژە:Citation needed lead
Bolyai Prize (١٩١٠)داڕێژە:Citation needed lead
ForMemRS[٣]
ھاوسەرکەتی ژێرۆچ
منداڵەکانفرانز (b. 1893)

دەیڤد ھیلبێرت (بە ئەڵمانی: David Hilbert) لەدایکبووی ٢٣ کانوونی دووەم ١٨٦٢ لە کۆنیگسبێرگ، پرۆسی ڕۆژھەڵات، ماتماتیکزانی ئەڵمانی و یەکێک لە بەناوبانگترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمە. ھیلبێرت کاریگەریی زۆری ھەبوو لە پەرەپێدان و داھێنانی مێکانیک کوانتۆمی و تەنانەت بیردۆزی ڕێژەیی و ھەروەھا بەردی بناغەی لقی شیکاریی فانکشنیی دانا و پەرەی پێدا.

ژیاننامە

دەیڤد ھیلبێرت لە ٢٣ کانوونی دووەمی ١٨٦٢ لە شاری کۆنیگسبێرگ، لەدایک بوو و لە ١٤ شوباتی ١٩٤٣ لە شاری گوتینگنی ئالمان کۆچی دوایی کرد. ساڵی ١٨٨٦ تا ١٨٩٥ مامۆستای ماتماتیک بوو لە زانکۆی کۆنیگسبێرگ و باقی ساڵەکانی ژیانی لە ١٨٩٥ تا ١٩٣٠ لە زانکۆی گوتینگن بەسەر برد.ھیلبێرت مناڵی یەکەم و تاقانە مناڵی ئۆتۆ و ماریا بوو.

ئەمانەش ببینە

پەراوێزەکان

  1. ^ دەیڤد ھیلبێرت لە Mathematics Genealogy Project
  2. ^ Richard Zach, "Hilbert's Program", The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
  3. ^ Weyl, H. (1944). "David Hilbert. 1862-1943". Obituary Notices of Fellows of the Royal Society. ٤ (١٣): ٥٤٧–٥٥٣. doi:10.1098/rsbm.1944.0006.

سەرچاوەکان