بێخوایی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ‏١٤:٤٥، ٨ی ئەیلوولی ٢٠١٧

بێخوایی یان خوانەناسی (بەئینگلیزی: Atheism، بەعەرەبی: الحاد) بە مانا بڵاوەکەی بریتییە لە هەست نەکردن یان باوەڕ نەکردن بە بوونی خودا.^[١] بریتییە لە پێناسەیەک بۆ ھەر گرتەیەکی بیرمەندییانەی ڕەتکەرەوەی باوەڕبوون بەخودا یان خواوەند، بێ باوەڕییش بە واتەیەکی بەرینتر و فراوانتر بریتییە لە نەبوونی بڕوا بە بوونی خودا. گرتەیەکی زانراوی ئیپستۆمۆلۆجییە کە بانگھێشتە بۆ نەبوونی خودا یان خواوەند، لەبەرئەوەی مەرجی زانست (بەپێی بڕوای ئەفڵاتوون) ئەوەیە کە زانراو پێویستە دۆسییەیەکی لۆجیکیی درووست، سەلمێنراو و بڕوا پێکراو بێت. کاتێ بانگھێشتکردن بۆ بوونی خودا، لەلای بێ باوەڕ، شتێکی ناسەلمێنراو بێت، کەوا بێ بڕوا بوون بە بوونی خودا زانستیی نییە و بەڵکو شێوازێکە لە باوەڕی تاکەکەس کە پشتبەستوو نییە بە بەڵگە، و ئەوەش کە بەبێ بەڵگە دەخرێتە ڕوو، بەبێ بەڵگە ڕەت دەکرێتەوە. دیارترین کەس لەمرۆدا کە زۆرترین لێکۆڵینەوە و گفتوگۆ لەسەر بابەتی بێ باوەڕی ھەیە ڕیچارد دۆکینزە کە بە بنەچە بەریتانیە، داوکینس پەرەسەندناس و نوسەریشە لە ھەمان کاتدا.

سەرچاوەکان

Baggini، Julian (٢٠٠٣)، Atheism: A Very Short Introduction، Oxford: Oxford University Press، ISBN ٠-١٩-٢٨٠٤٢٤-٣
Martin، Michael، ed. (٢٠٠٧)، The Cambridge Companion to Atheism، Cambridge: Cambridge University Press، ISBN ٠-٥٢١-٦٠٣٦٧-٦
Smith، George H. (١٩٧٩)، Atheism: The Case Against God، Buffalo، New York: Prometheus، ISBN ٠-٨٧٩٧٥-١٢٤-X
Zdybicka، Zofia J. (٢٠٠٥)، "Atheism"، in Maryniarczyk، Andrzej، Universal Encyclopedia of Philosophy، 1، Polish Thomas Aquinas Association، archived from the original on 7 March ٢٠٠٨، retrieved ٢٠٠٧-٠٨-٢٥
داوکینز؛ ویکیی ئینگلیزی؛ ئازاری ٢٠١٥

^ Nielsen 2013: "Instead of saying that an atheist is someone who believes that it is false or probably false that there is a God, a more adequate characterization of atheism consists in the more complex claim that to be an atheist is to be someone who rejects belief in God for the following reasons ... : for an anthropomorphic God, the atheist rejects belief in God because it is false or probably false that there is a God; for a nonanthropomorphic God ... because the concept of such a God is either meaningless, unintelligible, contradictory, incomprehensible, or incoherent; for the God portrayed by some modern or contemporary theologians or philosophers ... because the concept of God in question is such that it merely masks an atheistic substance—e.g., "God" is just another name for love, or ... a symbolic term for moral ideals."

[eb2011-atheism-1] Nielsen 2013: "Instead of saying that an atheist is someone who believes that it is false or probably false that there is a God, a more adequate characterization of atheism consists in the more complex claim that to be an atheist is to be someone who rejects belief in God for the following reasons ... : for an anthropomorphic God, the atheist rejects belief in God because it is false or probably false that there is a God; for a nonanthropomorphic God ... because the concept of such a God is either meaningless, unintelligible, contradictory, incomprehensible, or incoherent; for the God portrayed by some modern or contemporary theologians or philosophers ... because the concept of God in question is such that it merely masks an atheistic substance—e.g., "God" is just another name for love, or ... a symbolic term for moral ideals."

[١]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٢:٢٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠١٧ دەستکاری Serchia (لێدوان \| بەشدارییەکان) بەڕێوەبەران ١٣٬٦٦٨ edits شائەمراز، چاکسازی → گۆڕانکاریی کۆنتر		وەک پێداچوونەوەی ‏١٤:٤٥، ٨ی ئەیلوولی ٢٠١٧ دەستکاری پووچەڵکردنەوە ساکاتا گینتۆکی (لێدوان \| بەشدارییەکان) پاسدەرانی خۆگەڕ، بارکەرەکان ١٠٬٦٣٧ edits No edit summary تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە گۆڕانکاریی نوێتر ←
ھێڵی ١:		ھێڵی ١:
	'''بێخوایی''' یان '''خوانەناسی''' (بە[[ئینگلیزی]]: Atheism، بە[[عەرەبی]]: الحاد) بریتییە لە ~~وەسفێک~~ بۆ ھەر گرتەیەکی بیرمەندییانەی ڕەتکەرەوەی باوەڕبوون بە[[خودا]] یان خواوەند، بێ باوەڕییش بە واتەیەکی بەرینتر و فراوانتر بریتییە لە نەبوونی بڕوا بە بوونی خودا. گرتەیەکی زانراوی [[ئیپستۆمۆلۆجی]]یە کە بانگھێشتە بۆ نەبوونی خودا یان خواوەند، لەبەرئەوەی مەرجی زانست (بەپێی بڕوای [[ئەفڵاتوون]]) ئەوەیە کە [[زانراو]] پێویستە دۆسییەیەکی [[لۆجیک]]یی درووست، سەلمێنراو و بڕوا پێکراو بێت. کاتێ بانگھێشتکردن بۆ بوونی خودا، لەلای بێ باوەڕ، شتێکی ناسەلمێنراو بێت، کەوا بێ بڕوا بوون بە بوونی خودا زانستیی نییە و بەڵکو شێوازێکە لە باوەڕی تاکەکەس کە پشتبەستوو نییە بە بەڵگە، و ئەوەش کە بەبێ بەڵگە دەخرێتە ڕوو، بەبێ بەڵگە ڕەت دەکرێتەوە. دیارترین کەس لەمرۆدا کە زۆرترین لێکۆڵینەوە و گفتوگۆ لەسەر بابەتی بێ باوەڕی ھەیە [[ڕیچارد دۆکینز]]ە کە بە بنەچە بەریتانیە، داوکینس پەرەسەندناس و نوسەریشە لە ھەمان کاتدا.		'''بێخوایی''' یان '''خوانەناسی''' (بە[[ئینگلیزی]]: Atheism، بە[[عەرەبی]]: الحاد) بە مانا بڵاوەکەی بریتییە لە هەست نەکردن یان باوەڕ نەکردن بە بوونی [[خوا\|خودا]].<ref name=eb2011-atheism>{{harvard citation no brackets\|Nielsen\|2013}}: "Instead of saying that an atheist is someone who believes that it is false or probably false that there is a God, a more adequate characterization of atheism consists in the more complex claim that to be an atheist is to be someone who rejects belief in God for the following reasons ... : for an anthropomorphic God, the atheist rejects belief in God because it is false or probably false that there is a God; for a nonanthropomorphic God ... because the concept of such a God is either meaningless, unintelligible, contradictory, incomprehensible, or incoherent; for the God portrayed by some modern or contemporary theologians or philosophers ... because the concept of God in question is such that it merely masks an atheistic substance—e.g., "God" is just another name for love, or ... a symbolic term for moral ideals."</ref> بریتییە لە پێناسەیەک بۆ ھەر گرتەیەکی بیرمەندییانەی ڕەتکەرەوەی باوەڕبوون بە[[خودا]] یان خواوەند، بێ باوەڕییش بە واتەیەکی بەرینتر و فراوانتر بریتییە لە نەبوونی بڕوا بە بوونی خودا. گرتەیەکی زانراوی [[ئیپستۆمۆلۆجی]]یە کە بانگھێشتە بۆ نەبوونی خودا یان خواوەند، لەبەرئەوەی مەرجی زانست (بەپێی بڕوای [[ئەفڵاتوون]]) ئەوەیە کە [[زانراو]] پێویستە دۆسییەیەکی [[لۆجیک]]یی درووست، سەلمێنراو و بڕوا پێکراو بێت. کاتێ بانگھێشتکردن بۆ بوونی خودا، لەلای بێ باوەڕ، شتێکی ناسەلمێنراو بێت، کەوا بێ بڕوا بوون بە بوونی خودا زانستیی نییە و بەڵکو شێوازێکە لە باوەڕی تاکەکەس کە پشتبەستوو نییە بە بەڵگە، و ئەوەش کە بەبێ بەڵگە دەخرێتە ڕوو، بەبێ بەڵگە ڕەت دەکرێتەوە. دیارترین کەس لەمرۆدا کە زۆرترین لێکۆڵینەوە و گفتوگۆ لەسەر بابەتی بێ باوەڕی ھەیە [[ڕیچارد دۆکینز]]ە کە بە بنەچە بەریتانیە، داوکینس پەرەسەندناس و نوسەریشە لە ھەمان کاتدا.

	== سەرچاوەکان ==		== سەرچاوەکان ==