ماتماتیک: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان
ھێڵی ١٥: ھێڵی ١٥:
| <math>1, 2, 3\,\!</math> || <math>-2, -1, 0, 1, 2\,\!</math> || <math> -2, \frac{2}{3}, 1.21\,\!</math> || <math>-e, \sqrt{2}, 3, \pi\,\!</math> || <math>2, i, -2+3i, 2e^{i\frac{4\pi}{3}}\,\!</math>
| <math>1, 2, 3\,\!</math> || <math>-2, -1, 0, 1, 2\,\!</math> || <math> -2, \frac{2}{3}, 1.21\,\!</math> || <math>-e, \sqrt{2}, 3, \pi\,\!</math> || <math>2, i, -2+3i, 2e^{i\frac{4\pi}{3}}\,\!</math>
|-
|-
| [[ژمارەی سروشتی|ژمارە سروشتییەکان]]|| [[ژمارەی تەواو|ژمارە تەواوەکان]] || [[ژمارەی رێژەیی|ژمارە رێژەییەکان]] || [[ژمارەی ڕاستی|ژمارە ڕاستیەکان]] || [[ژمارەی ئاوێتە|ژمارە ئاوێتەکان
| [[ژمارەی سروشتی|ژمارە سروشتییەکان]]|| [[ژمارەی تەواو|ژمارە تەواوەکان]] || [[ژمارەی ڕێژەیی|ژمارە رێژەییەکان]] || [[ژمارەی ڕاستەقینە|ژمارە ڕاستیەکان]] || [[ژمارەی ئاوێتە|ژمارە ئاوێتەکان
]]
]]
|}
|}

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٩:٥٤، ٢٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦

ئوقلیدوس، بیرکاری یۆنانی، سەدەی سێی پێش لەدایکبوونی مەسیح

بیرکاری یان ماتماتیک خوێنندنی چەندێتی، پێکھاتە، واڵایی، و گۆڕانە. زانایانی بیرکاری و فەیلەسوفان ڕای جیاوازیان ھەیە لەسەر پێناسی بیرکاری، ھەندێ لەو پێناسانە لێرەدا ڕیزکراون[١]. یەکێ لەو پێناسانە پێناسەی بێرتراند ڕەسڵــە: بیرکاری بریتیە لە ژیربێژیی ھێمایی (ڕەمزی).

بیرکاران بەردوەام بۆ شێوەئاساکان دەگەڕێن، گومانە تازەکان دەکەن بە ڕێسا، وە بە ھەڵھێنجان لە پێناسەکان و بەڵگەنەویستەکانی بەچەشنی گونجاو ھەڵبژێردراو بناغەی ڕاستی دادەڕێژن.

لەسەر ئەوەی کە ئاخۆ شتگەلی بیرکارانە (وەکوو ژمارەکان یان خاڵەکان) سروشتی و خۆڕسکانە بوونیان ھەیە یان مرۆڤ خولقاندوویانی ھێشتا باس و گفتوگۆ دەکرێ. بیرکار بێنجەمین پێرس ئاوەھا بیرکاری دەناسێنێ: "ئەو زانستەی کە ئەنجامە پێویستەکانمان بۆ دەر دەکێشێ". لە لایەکی ترەوە، ئەلبێرت ئەینشتاین، دەڵێ: "تا ئەو شوێنەی کە یاساکانی بیرکاری ئاماژە بە ڕاستەقینە دەدەن، بێگومان نین؛ وە تا ئەو شوێنەی کە بێگومانن، ئاماژە بە ڕاستەقینە نادەن".

بە کەڵکوەرگرتن لە دەرھەستکاری و بە بەکارھێنانی ئاوەز، زانستی بیرکاری ھەرڕۆژ لە گەشە و پەرەسەندندایە. گۆڕەپانەکانی ژماردن، پێواندن، تۆژینەوەی ڕێکخراوانەی شێوەگەلی ئەندازەیی، و جووڵەی شتە فیزیکییەکان ھەرڕوژ بەربڵاوتر و بەرینتر دەبنەوە.

بوارەکانی بیرکاری

چەندێتی

لێکۆڵینەوەی چەندێتییەکان بە ژمارەکانەوە دەست پێدەکات:

ژمارە سروشتییەکان ژمارە تەواوەکان ژمارە رێژەییەکان ژمارە ڕاستیەکان ژمارە ئاوێتەکان

بۆشایی

لێکۆڵینەوی فەزا بە ئەندازەوە دەست پێدەکات:

ئەندازە سێگۆشەزانی ئەندازەی دیفرانسیێلی تۆپۆلۆژی ئەندزەی فراکتالی

گۆڕان

ئاڕاستەکراوەکان جیاکاری و تەواوکاریی ئاڕاستەکراو ھاوکێشە دیفرانسیێلییەکان سیستەمی دینامیکال بیردۆزی شێواوی

پێکھاتە

تیۆری ژمارە جەبری ئەبستراکت تیۆری گروپ بیردۆزی تیۆری

بناغەکان و فەلسەفە

ژیربێژی بیرۆدۆزی کۆمەڵە بیرۆدۆزی پۆلێن

پەراوێزەکان

  1. ^ پێناسەکانی بیرکاری، ویکی ئینگلیزی. ١٩.٤.٢٠١٤ دوا سەردان