حامۆڕابی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
No edit summary
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Milkau Oberer Teil der Stele mit dem Text von Hammurapis Gesetzescode 369-2.jpg|وێنۆک|بەشی ژوورووی بەردی حەمووڕابی]]
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hammurabi%27s_Babylonia_1.svg?uselang=fa[[پەڕگە:Milkau Oberer Teil der Stele mit dem Text von Hammurapis Gesetzescode 369-2.jpg|وێنۆک|بەشی ژوورووی بەردی حەمووڕابی]]


[[پەڕگە:سه‌رده‌می ده‌سه‌لات|وێنۆک]]
[[پەڕگە:سه‌رده‌می ده‌سه‌لات|وێنۆک]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١١:٠٩، ٢٠ی ئایاری ٢٠١٦

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hammurabi%27s_Babylonia_1.svg?uselang=fa

بەشی ژوورووی بەردی حەمووڕابی
پەڕگە:سه‌رده‌می ده‌سه‌لات

حامۆڕابی یەکێک بوو لە پاشاکانی بابل کە لە نێوان ساڵانی ١٧٩٢ هەتا ١٧٥٠ پێش لەدایکبوونی یەسووع حوکمی ئەکرد.[١] حامۆڕابی پاشایەک بوو کە لە سەردەمی شەڕی دراوسێکاندا. دەستی کرد بە نووسین و جێبەجێکردنی کردنی قانوون لە وڵاتەکەیدا. ئەم یاسایانەی حامۆڕابی بە یەکێ لە کۆنترین یاساکانی مرۆڤایەتی دا ئەنرێت. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hammurabi%27s_Babylonia_1.svg?uselang=fa

پەڕگە:سنوری ده‌سه‌لاتی بابلی له‌ سه‌رده‌می حه‌موورابی

وێنۆک ئه‌م یاسایانه‌ كه‌ ٢٨٢ یاسا پێك هاتووه‌ له‌ سه‌ر به‌رده‌كی ره‌شی راوستاو به‌ به‌رزایی ٢،٤٠ دوو میتر و چڵ سانتیم نوسراوه‌.له‌ ماوه‌ ١٢ روژدا نوسراون كه‌ به‌ زمانی بابلی نوێ بووه‌ خه‌لكی خوێنده‌وار تونیویانه‌ به‌ ئاسانی بیخوننه‌وه‌ له‌ سه‌ره‌وه‌ی به‌رده‌كه‌ حامورابی له‌ كاتی وه‌رگرتنی نیشانی پاشایی له‌ شاماش نیشان ده‌درێت . گیرانه‌وه‌ی دێره‌كانی سه‌ره‌وه‌ باس له‌ وه‌رگرتنی ئه‌م یاسایانه‌ له‌ خواوه‌ند (مه‌ردوخ ، مه‌ردوك ) ده‌كه‌ن .

پەڕگە:پیوه‌ندی نیوان یاسایه‌كانی دی
لێچونه‌كی زۆر له‌ نێوان ئه‌م یاسایانه‌ و یاسایه‌كانی عیبرانی حه‌زره‌تی موسا دا هه‌یه‌ وه‌ جیاوازی به‌رچاویشیان له‌ نێوانیاندا هه‌یه‌.

به‌ هوی گرهگی یاساكانی حامورابی یه‌كه‌ له‌ ٣٣ سی وسێ وینه‌ی یاسا دانه‌رانی جیهان له‌ كوشكی نوێنه‌رانی ولاته‌ یه‌كگرتوه‌كانی ئه‌مریكا و دیواری باشوری كوشكی دادی ئه‌م ولاته‌ و چه‌ند شوێنیتر له‌م ولاته‌ داندراوه‌.

پەڕگە:شوێنی دوزینه‌وه‌ و شوێنی پاراستنی

یه‌كه‌م به‌ردی یاسایه‌كه‌ له‌سالی ١٩٠١ له‌ ولاتی ئێران دوزراوه‌ته‌وه‌ وه‌ چەن کۆپیەکی قانوونەکانی لە سەر بەرد دۆزراونەتەوە، (ئێستاکە یەکێ لەبەردەکان هەر ماوە و هەر بە ناوی بەردی حەمووڕابی ناسراوە) و لە مۆزەخانەی لۆڤەرە لە پاریس [٢]، و داوای کرد. یاساکە بە خوێندنەوەی ماددەکانی دەر ئەکەوێت کە بۆ ئێستامان زۆر مایەی سەرسوڕمانە و زۆری ئەبێتە هۆی کوشتنی کەسی تاوانبار بەڵام لە کاتی خۆیدا هیچ نەبێ یاسابوون و دەبوایە بەپێی یاساکە خەڵک هەڵس و کەوتی بکردایە.

سەرچاوەکان

  1. ^ http://www.commonlaw.com/Hammurabi.html
  2. ^ ژمارەی تایبەتی وێنەی بەردەکە لە ویکیمیدیا