چەندێتی

چەندێتی جۆرە سامانێکە کە بەشێوەی گەورەیی یان فرەیی بوونی هەیە. چەندێتی یەکێک لە پۆلە بنەڕەتییەکانی شتانە. ئەوانی تر بریتین لە: چۆنێتی، ماک، گۆڕان، وە پێوەند. هەر شت کە هەیە یان ڕوو دەدا دەچێتە ناو یەکێک لەم پێنج پۆلەوە. وەکوو زاراوەیەکی بنچینەیی، چەندێتی ئاماژە بە هەر جۆرە سامان یان تایبەتمەندییەک دەکا کە شتێک هەیبێ و شیاوی پێواندن یان ژماردن بێ (تایبەتمەندیی چەندانە؛ بە ئینگلیزی: quantitative attribute). هەندێک چەندێتی سروشتی دەروونیان هەر وایە (وەک ژمارە)، بەڵام ئەوانی تر وەکوو بار یان حاڵەتی شتەکان (لەوانە: قورس و سووک، درێژ و کورت، بەرین و باریک، بچووک و مەزن، یان زۆر و کەم) خەریکی بەجێهێنانی ئەرکی خۆیانن.

لە فیزیکدا

لە فیزیکدا، دوو جۆر چەندێتی ھەیە: چەندێتیی پێوانەیی و چەندێتیی ئاراستەدار. چەندێتیی پێوانەیی ئەوەیە کە مەزنایییەکەی تەنیا بە ھۆی ژمارەیەکەوە نیشاندەدرێت. بۆ نموونە: کات، ، درێژایی، بارستایی. چەندێتیی ئاراستەدار جگە لە مەزنایی، ئاراستەشی ھەیە، ، بۆ نموونە: ھێز، لەز، ڕاوەش.

چەندێتییە سەرەکییەکان

لە فیزیکدا، سێ چەندێتی ھەن کە پێیان دەگوترێت چەندێتییە سەرەکییەکان. چەندێتییە سەرەکییەکان بریتین لە: کات، بارست و درێژایی.