عەبدولمەجیدی دووەم: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
Calak (لێدوان | بەشدارییەکان) ب Calak پەڕەی عەبدول مەجیدی دووەم بەبێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ عەبدولمەجیدی دووەم |
Calak (لێدوان | بەشدارییەکان) No edit summary |
||
ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
{{زانیاریدانی سوڵتانی عوسمانی |
{{زانیاریدانی سوڵتانی عوسمانی |
||
|ناوی سوڵتان = سوڵتان |
|ناوی سوڵتان = سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم |
||
|ناوی تەواو = سوڵتان |
|ناوی تەواو = سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم کوڕی عەبدولعەزیزی یەکەم |
||
|وێنە =AbdulmecidII.jpg |
|وێنە =AbdulmecidII.jpg |
||
|وێنەی ئیمزا = |
|وێنەی ئیمزا = |
||
|لێدوان = سوڵتان |
|لێدوان = سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم |
||
|ماوەی حوکم =[[١٩٢٢]] - [[١٩٢٤]] |
|ماوەی حوکم =[[١٩٢٢]] - [[١٩٢٤]] |
||
|پێش خۆی = [[محەمەدی شەشەم]] |
|پێش خۆی = [[محەمەدی شەشەم]] |
||
|دوای خۆی = |
|دوای خۆی = |
||
|باوک = [[ |
|باوک = [[عەبدولعەزیزی یەکەم]] |
||
|دایک = |
|دایک = |
||
|مێژووی لە دایکبوون = [[١٨٦٨]] |
|مێژووی لە دایکبوون = [[١٨٦٨]] |
||
ھێڵی ١٦: | ھێڵی ١٦: | ||
|}} |
|}} |
||
'''سوڵتان |
'''سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم''' کوری عەبدول عەزیز لە نێوان ساڵانی [[١٨٦٨]] تا [[١٩٤٤]] ژیاوە، دوایین خەلیفەی عوسمانی بوو، خەلافەتی گرتە دەست لە ١٩ی تشرینی دووەمی [[١٩١٩]] تا ٣ی ئازاری [[١٩٢٤]]، و بە شیوەیەکی تایبەت خویندنی وەرگرت. |
||
==ژێردەریایی عەبدولمەجید== |
|||
==ژێردەریاای عەبدول مەجید== |
|||
لە ٥ی شوباتی [[١٨٨٧]] دەوڵەتی عوسمانی ژێر دەریاییەکەی ناردە دەریاوە (بە ناوی |
لە ٥ی شوباتی [[١٨٨٧]] دەوڵەتی عوسمانی ژێر دەریاییەکەی ناردە دەریاوە (بە ناوی عەبدولمەجید) و چووە ریزی کەشتیگەلە دەریاییەکانیان، ئەمەش یەکەم جار بوو عوسمانییەکان ژێر دەریایی بەکار بهێنن، نازناوی ژێنەڕاڵی سوپای عوسمانی وەرگرت و ئیشی کرد وەک سەرۆکی کۆمەڵەی هونەری عوسمانی، وێنەکیش بوو و هەندیک لە تابلۆکانی لە پێشەنگای ڤیەننا دانران ساڵی ١٩١٨، چوار جار ژنی هیناوە، کۆچی دوایی کرد لە ٢٣ی ئابی ١٩٤٤، لە ماڵەکەی خۆی لە [[پاریس]]، [[فەڕەنسا]] و لە [[مەدینە]] نێژرا لە [[شانشینی سعوودیە]]. |
||
==لابردنی== |
==لابردنی== |
||
عەبدولمەجیدی دووەم دەسەڵاتی گرتە دەست دوای ئەوەی ڕژێمی سوڵتانەکان هەڵوەشێنرایەوە و خەلیفە هیچ تایبەتمەندییەکی بە دەست نەمابوو، تەنها سێ ڕۆژ دوای ئەوەی خەلافەتی وەرگرت [[پەیماننامەی لۆزان|کۆنگرەی لۆزان]] بەسترا، و ئینگلیز چوار مەرجی دانا بۆ داننان بە سەربەخۆیی [[تورکیا]]دا؛ هەڵوەشاندنەوەی خەلافەتی ئیسلامی، هەموو نەوەی عوسمانییەکان دەربکرێن لە وڵات، و دەست بەسەر هەموو موڵکەکانیان بگیرێت، و [[تورکیا]] وەک دەوڵەتێی عەلمانی ڕابگەیەنرێت. کۆنگرەکە شکستی هینا، وەفدەکە گەڕانەوە تورکیا و ناکۆکی دروستبوو لە نیوان [[ئەتاتورک]] و سەرۆکی وەفدەکە لەگەڵ کۆمەڵەی نەتەوەیی و سەرۆک وەزیران، بەڵام دەست لە کار کێشانەوەی سەرۆک وەزیران فرسەتی خستە بەردەم ئەتاتورک تا کۆمڵەکە هەڵبوەشێنیتەوە و دەست بگرێت بەسەر کارووبارەکاندا، و کۆمەڵەی نیشتیمانی نەیتوانی هیچ بکات، پاشان ئەتاتورک کۆماری تورکیای ڕاگەیاند و هەموو مەرجەکانی ئینگلیزی قبوڵ کرد، ئینگلیز دانی نا بە تورکیادا و خەلافەتی ئیسلامی هەڵوەشایەوە، چوار مانگ دوای ئەوە سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم دەرکرا بۆ شاری نیس لە باشووری فەڕەنسا، پاشان دواتر لە پاریس کۆچی دوایی کرد لە سالی ١٩٤٤، بەمەش کۆتایی بە سەردەمی عوسمانییەکان هات. |
|||
{{سوڵتانە عوسمانییەکان}} |
{{سوڵتانە عوسمانییەکان}} |
وەک پێداچوونەوەی ٢٠:٥١، ٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢
عەبدولمەجیدی دووەم | |
سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم | |
ناوی سوڵتان | سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم |
---|---|
لە دایکبوون | ١٨٦٨ |
مردن | ١٩٤٤ |
پێش خۆی | محەمەدی شەشەم |
بنەماڵەی فەرمانڕەوا | عوسمانییەکان |
بنەماڵەی پاشایەتی | عوسمانی |
باوک | عەبدولعەزیزی یەکەم |
بیروباوەڕ | ئیسلامی سوننە |
سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم کوری عەبدول عەزیز لە نێوان ساڵانی ١٨٦٨ تا ١٩٤٤ ژیاوە، دوایین خەلیفەی عوسمانی بوو، خەلافەتی گرتە دەست لە ١٩ی تشرینی دووەمی ١٩١٩ تا ٣ی ئازاری ١٩٢٤، و بە شیوەیەکی تایبەت خویندنی وەرگرت.
ژێردەریایی عەبدولمەجید
لە ٥ی شوباتی ١٨٨٧ دەوڵەتی عوسمانی ژێر دەریاییەکەی ناردە دەریاوە (بە ناوی عەبدولمەجید) و چووە ریزی کەشتیگەلە دەریاییەکانیان، ئەمەش یەکەم جار بوو عوسمانییەکان ژێر دەریایی بەکار بهێنن، نازناوی ژێنەڕاڵی سوپای عوسمانی وەرگرت و ئیشی کرد وەک سەرۆکی کۆمەڵەی هونەری عوسمانی، وێنەکیش بوو و هەندیک لە تابلۆکانی لە پێشەنگای ڤیەننا دانران ساڵی ١٩١٨، چوار جار ژنی هیناوە، کۆچی دوایی کرد لە ٢٣ی ئابی ١٩٤٤، لە ماڵەکەی خۆی لە پاریس، فەڕەنسا و لە مەدینە نێژرا لە شانشینی سعوودیە.
لابردنی
عەبدولمەجیدی دووەم دەسەڵاتی گرتە دەست دوای ئەوەی ڕژێمی سوڵتانەکان هەڵوەشێنرایەوە و خەلیفە هیچ تایبەتمەندییەکی بە دەست نەمابوو، تەنها سێ ڕۆژ دوای ئەوەی خەلافەتی وەرگرت کۆنگرەی لۆزان بەسترا، و ئینگلیز چوار مەرجی دانا بۆ داننان بە سەربەخۆیی تورکیادا؛ هەڵوەشاندنەوەی خەلافەتی ئیسلامی، هەموو نەوەی عوسمانییەکان دەربکرێن لە وڵات، و دەست بەسەر هەموو موڵکەکانیان بگیرێت، و تورکیا وەک دەوڵەتێی عەلمانی ڕابگەیەنرێت. کۆنگرەکە شکستی هینا، وەفدەکە گەڕانەوە تورکیا و ناکۆکی دروستبوو لە نیوان ئەتاتورک و سەرۆکی وەفدەکە لەگەڵ کۆمەڵەی نەتەوەیی و سەرۆک وەزیران، بەڵام دەست لە کار کێشانەوەی سەرۆک وەزیران فرسەتی خستە بەردەم ئەتاتورک تا کۆمڵەکە هەڵبوەشێنیتەوە و دەست بگرێت بەسەر کارووبارەکاندا، و کۆمەڵەی نیشتیمانی نەیتوانی هیچ بکات، پاشان ئەتاتورک کۆماری تورکیای ڕاگەیاند و هەموو مەرجەکانی ئینگلیزی قبوڵ کرد، ئینگلیز دانی نا بە تورکیادا و خەلافەتی ئیسلامی هەڵوەشایەوە، چوار مانگ دوای ئەوە سوڵتان عەبدولمەجیدی دووەم دەرکرا بۆ شاری نیس لە باشووری فەڕەنسا، پاشان دواتر لە پاریس کۆچی دوایی کرد لە سالی ١٩٤٤، بەمەش کۆتایی بە سەردەمی عوسمانییەکان هات.