کۆمەڵە (ماتماتیک): جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب robot serzêde kirin: ku:Kom guhêrandin: id:Himpunan (matematika); تغييرات تجميلية
بNo edit summary
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Venn A intersect B.svg|thumb|left]]
[[پەڕگە:Venn A intersect B.svg|thumb|left]]
'''کۆمەڵ''' (بە [[کورمانجی]]: ''کۆم، Kom''<ref>[[حەسەن گونەیلی]]، [[پرتووکا ماتەماتیکا کوردی]]، ماڵپەڕی ماتەماتیکا کوردی: [http://www.matematikakurdi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=40:ferhenga-matematike&catid=25:matematik&Itemid=28]، [http://www.matematikakurdi.com/index.php?option=com_content&amp;view=category&amp;id=35:kom&amp;Itemid=54&amp;layout=default]</ref>
'''کۆمەڵ'''<ref>[[فەرهەنگی فارسی-کوردیی زانستگای کوردستان]] بۆ وشەی ''مجموعه'' دایناوە: کۆمەڵ، کۆمەڵە، کۆ. </ref><ref>[[فەرهەنگی زاراوە|فەرهەنگی عەرەبی-کوردیی زاراوەگەلی ڕاگەیاندن و کارگێڕی و قوتابخانەیی]] بۆ وشەی ''مجموعة'' دایناوە: کۆمەڵ، کۆمەڵە. </ref> یان '''تاقم'''<ref>[[فەرهەنگی زانستیی پەرتووک]] بۆ وشەی ''Subset'' دایناوە: [[ژێـرتاقم]]. </ref> (بە [[کورمانجی]]: ''کۆم، Kom''<ref>[[حەسەن گونەیلی]]، [[پرتووکا ماتەماتیکا کوردی]]، ماڵپەڕی ماتەماتیکا کوردی: [http://www.matematikakurdi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=40:ferhenga-matematike&catid=25:matematik&Itemid=28]، [http://www.matematikakurdi.com/index.php?option=com_content&amp;view=category&amp;id=35:kom&amp;Itemid=54&amp;layout=default]</ref>
<ref>[http://birkari.blogspot.com/ وێبلاگی بیرکاری]</ref>؛ بە ئینگلیسی: ''Set''؛ بە عەرەبی: ''مجموعه'') دەستەیەک لە شتەکانە. کۆمەڵەکان لە بناخەییترین چەمکەکانی [[بیرکاری]]ن. ئەگەرچی [[بیرۆکەی کۆمەڵ]] لە کۆتاییی سەدەی نۆزدەهەمدا داهێنرا، بەڵام ئێستاکە بەشێکی هەمیشە حازری بیرکارییە و دەکرێت وەکوو بنەڕەتێک بۆ درووست کردنی هەموو ڕیازیات لە سەری، کەڵکی لێ وەربگیردرێت.
<ref>[http://birkari.blogspot.com/ وێبلاگی بیرکاری]</ref>؛ بە ئینگلیسی: ''Set''؛ بە عەرەبی: ''مجموعه'') دەستەیەک لە شتانی لێک جیاوازە. کۆمەڵەکان لە بناخەییترین چەمکەکانی [[بیرکاری]]ن. ئەگەرچی [[بیرۆکەی کۆمەڵ]] لە کۆتاییی سەدەی نۆزدەهەمدا داهێنرا، بەڵام ئێستاکە بەشێکی هەمیشە حازری بیرکارییە و دەکرێت وەکوو بنەڕەتێک بۆ درووست کردنی هەموو ڕیازیات لە سەری، کەڵکی لێ وەربگیردرێت.


== پێناسە ==
== پێناسە ==

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٨:١٦، ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩

کۆمەڵ[١][٢] یان تاقم[٣] (بە کورمانجی: کۆم، Kom[٤] [٥]؛ بە ئینگلیسی: Set؛ بە عەرەبی: مجموعه) دەستەیەک لە شتانی لێک جیاوازە. کۆمەڵەکان لە بناخەییترین چەمکەکانی بیرکارین. ئەگەرچی بیرۆکەی کۆمەڵ لە کۆتاییی سەدەی نۆزدەهەمدا داهێنرا، بەڵام ئێستاکە بەشێکی هەمیشە حازری بیرکارییە و دەکرێت وەکوو بنەڕەتێک بۆ درووست کردنی هەموو ڕیازیات لە سەری، کەڵکی لێ وەربگیردرێت.

پێناسە

گیۆرگ کانتۆر داهێنەری سەرەکیی تیۆریی کۆمەڵ، بەم جۆرە کۆمەڵ پێناسە دەکات:


کاتێ دەڵێین "کۆمەڵ" مەبەستمان هەر دەستەیەکە وەکوو M لە ناو گشتێک لە شتگەلی جیاواز و دیاریکراو کە لێیان تێدەگەین یان بیریان لێ دەکەینەوە (پێیان دەگوترێت ئەندامانی کۆمەڵی M). [٦]

ئاندامانی یەک کۆمەڵ دەتوانن هەر شتێک بن: ژمارەکان، خەڵک، پیتەکانی ئەلفبێ، و ... . بە پێکهات کۆمەڵەکان بە پیتی گەورە نیشاندەدرێن. ڕستەی دوو کۆمەڵی A و B پێکەوە بەرانبەرن واتە A و B ڕێک هەمان ئەندامانیان هەیە (هەر ئەندامی A ئەندامی Bیە و بەپێچەوانەش).

سەرچاوەکان

  1. ^ فەرهەنگی فارسی-کوردیی زانستگای کوردستان بۆ وشەی مجموعه دایناوە: کۆمەڵ، کۆمەڵە، کۆ.
  2. ^ فەرهەنگی عەرەبی-کوردیی زاراوەگەلی ڕاگەیاندن و کارگێڕی و قوتابخانەیی بۆ وشەی مجموعة دایناوە: کۆمەڵ، کۆمەڵە.
  3. ^ فەرهەنگی زانستیی پەرتووک بۆ وشەی Subset دایناوە: ژێـرتاقم.
  4. ^ حەسەن گونەیلی، پرتووکا ماتەماتیکا کوردی، ماڵپەڕی ماتەماتیکا کوردی: [١]، [٢]
  5. ^ وێبلاگی بیرکاری
  6. ^ By a "set" we mean any collection M into a whole of definite, distinct objects m (which are called the "elements" of M) of our perception or of our thought. ویکیپیدیای ئینگلیسی، ١٢ ئەیلوول ٢٠٠٩