بەکارھێنەر:Karwangoherzi
ژکوما پەیامێن نۆر ژ کەلیماتا
ژکوما پەیامێن نۆر ژ کەلیماتا سعید نورسی کورد
راستی ب سەر دکەڤیت
ئەرێ هەڤال ! رۆژەکێ ژوان پرسیار من کر : ( مادەم راستی ب سەر بکەڤیت ) کو ئەوێ چەندێ چ گومان تێدا نینە ، پا بوچی کافر ب سەر بوسلمانا دکەڤیت ، هێز ژی زالگەهێ لسەر حەقیێ دکەت ؟
من گۆت : باش هزرا خو دڤان چار خالێن خارێ بکە ، ئەوێ ئاریشێ دێ چارەسەر کەن .
خالا ئێکـێ :
مەرج نینە کو هەمی ئامرازێن شێوازێ راستی یێ دراست بـن ، و هەروەسا مەرج ژی نینە کو هەمی ئامرازێن شێوازێ نەحەقیێ دنەرەوابن .
ئەنجام ژی : ئەوە کو هەر ئامرازێ راست ( خو ئەگەر بو نەحقیێ ) ژی بیت دێ ب سەر ئاوازێ نەحەق کەڤیت خو ئەگەر ( ژلایێ راستی یێ ژی بیت )
و هنگی دێ : حەقی بەرامبەری نەحەقیێ بەزیت ، ب ئامرازێن خویێت نەحەق ، یان کو بەزینەکا بەروەخت ، نە بەردەوام ، و ب ناسناڤێ خو ، چونکی هەمی دەما و دئەنجام دا سەرکەفتن دێ بو راستی یێ بیت .
و هێز ژی ، راستی یێ ژی بەهرا خویا تێدا هەی ، بەلێ پا هێزێ بهێنا خویا هەی بو سەرکەفتنێ .
خالا دوویێ :
دڤێت هەمی سالوخەک ژ سالوخێن بوسلمانی وەکی وی دبوسلمان بن ، بەلێ پا ئەڤە هەمی دەما نابیتە ژیوارەکێ گونجای !
و هەروەسا ژی : مەرج نینە کو هەمی سالوخێن کافری ژی وەکی وی کافر بن و ژ کافرا بهێنە ئەنجام دان .
و هەروەسا بو سالوخێن فاسقی ژی ، مەرچ نینە کو هەمی دەما سالوخێن وی دفاسق بن و ژ فسقا وی بهێنە رویدان .
یان کو ، سالوخەکێ بوسلمانە و کافر پێگیریێ پێ دکەت ، هنگی دێ بسەر سالوخەکێ نەرەوا کەڤیت دەمێ بوسلمان پێگیریێ پێ دکەت .
ب ڤێ چەندێ و ( ب ئامرازەکێ رەوا ) کافر دێ بسەر وی بوسلمانی کەڤیت ئەوێ پێگیریێ ب سالوخەکێ نەرەوا دکەت .
چونکە مافێ ژیانێ ددنیایێ دا یێ گشتی و هەمە لایەنە بو هەمیا ، و کوفر ژی ژ مافێ ژیانێ ناهێتە بێ بەهر کرن و ئەو ژی دێ بەر وێ دلوڤانیا گشتی کەڤیت ب دویف نهێنیا حیکمەتا مەخلوقاتی .
خالاسێ یێ :
خودێ تەعالا دوو تەجەللی یێت هەین ، و تەجەللی یێ ب مەخلوقاتا دکەت ، و ئەو هەردوو ژی دشەرعی نە و دوو سالوخێن کەمالا وینە ،
ئێک : شەریعەتێ تەکوینی ، یان کو سوننەتا گەردونی ، ئەو هێز شیان و دابەش کرنا خوداوەندی یە ئەڤا ژ سالوخێ ( ئیرادا خوداوەندی )دەردکەڤیت.
دوو : ئەو شریعەتێ ناڤدارە ئەڤێ ژ سالوخێ ( گوتنا پەروەردگاری ) دەردکەڤیت و دبیت گوهداریەک و یاخیبونەک بەرامبەری فەرمانێت شەرعی یێت ناڤدار هەبن ، دعەینی وەخت دا ژی گوهداریەک و یاخیبونەک بەرامبەری سوننەتێن گەردونی هەبن .
و بەهرا پتر ئەڤێن ئێکێ : گوهدارو یاخیبویی شریعەتی ، سزاو پاداشتێ خو ل روژا قیامەتێ وەردگرن .
و ییێ دوویێ ژی : گوهدارێ سوننەتێت کەونێ و یاخیبویێ وان ، بەهرا پتر سزاو پاداشتێ خو ل دنیایێ وردگرن .
ئەڤجار یاخویایە کو : پاداشتێ سەبرو ئارامی یێ سەرکەفتنە .
و سزایێ خەمساری و تەمبەلی یێ ژی روی رەش و شەرمزاریە هەروەسا پاداشتێ تێکوشانێ دەولەمەندی یە و پاداشتێ خوراگریێ سەرکفتنە
و چارەنڤیسێ تیمارو چارەسەریێ ژی شیفا و عافیەتە و گەلەک جارا ژی فەرمانێن هەردوو شریعەتا دکارەکێ دا وەک هەڤ دبن ، وهەر ئێکێ ژوان ژی لایەنێ خودگریت و گوهداریا فەرمانێت گەردونی کو ئەو درەوانە ـ بەهرا پتر ئەڤ گوهداریە بسەر دکەڤیت چونکە ئەو گوهداری کرنە بو فەرمانەکا خوداوەندی ـ ودگەل وێ چەندێ ژی یاخیبونە بو وێ فەرمانێ ـ چونکە یاخیبون ـ بو فەرمانەکا تەکوینی ـ بەرەڤ نەحەقیێ ڤە دچیت و دبیتە پارچەک ژوێ .
ئەڤجار ئەگەر حەقی بیە ئامراز بو نەحقیێ هنگی نەحەقی دێ ب هێز بیت و دێ بیتە ئامراز بو حەقی یێ ، و ئەنجام ژی دێ دەرکەڤیت.
حەقی یا بەزی بەرامبەری نەحەقیێ ! بەلێ پا ب خویاتیا خو نەبەزیە ، بەلکو ئامرازێ خو ئەڤجار ( حەقی یان راستی ب سەر دکەڤیت ) بخویاتیا خو ، مەبەست ژی چارەنڤیسە و هەمی دەما ژی سەرکەفتن ددنیایێ دا دروست نابیت ، بەلێ پا دەست گرتن ب حەقیێ و راستی یێ ڤە و ب کارئینانا ئامرازێن وێ دفەرو پێتڤینە.
خالا چارێ :
ئەگەر هەمی دەما راستی یێ ل بن شاپەرێ هێزێ ڤەما ـ یان کو نەبیە کارو کریار ـ یان ژی ب تشتەکی ڤە هاتە گرێدان ، یان ب تشتەکێ هاتە زەغەل کرن و ڤیا وێ راستی یێ ئاشکرا کەن و هێزەکا دی بو هاتە ب کارئینان ، و پاشی پێ هاتە سەفاندن ، و بو دەمەکێ بەروەخت نەحەق لسەر هاتە مسەلەت کرن هەتا کو حەقی دهێتە سەفاندن ـ و ژ هەمی ژەنگاتیا دهێتە پاقژ کرن و جوان دبیت و هنگی بهایێ جەوهەرا راستی یا نرخ دار دێ دیارو ئاشکرا بیت .
و ئەگەر نەحەقی بسەر حەڤیێ دا زال بو ددنیایێ دا ـ ل جهەکێ و ل وەختەکێ ـ هنگی دێ شەرەک ب دەستڤە ئینا نەهەمی جەنگ ( چونکە چارەنڤیس بو موتەقینایە ) ئەف مەرەمەیە ئەڤا حەقی بەرەف دچیت .
و ب ڤی رەنگی نەحەقی یا شکەستی یە ـ خو ئەگەر ب سەرڤە یا سەرکەفتی ژی بیت ـ و ( راستی دێ ب سەرکەڤیت ) نهێنیەکا ڤەشارتیە نەحەقیێ پال ددەت ب نەچاری دا بەرەڤ چارەنڤیسێ دنیایێ و ئاخرەتێ ڤە بچیت ، و ئەو بەرەڤ پاشە رۆژێ ڤە تەماشە دکەت ، و ب ڤی رەنگی حەقی یا