بزوێنەری شەش -ھەنگاو

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

(Six -stroke engine) بزوێنەری شەش ھەنگاو ئەم بەشەیان کاری پێدەکرێ بۆ ژمارەیەک بزوێنەری سووتانی ناوەکی جێگیر وا دیزاین دەکرێ کە ھان بدرێ بۆ باشترکردنی بزوێنەرە کۆنە چوارھەنگاوەکان لەگەڵ دوو ھەنگاوەکان. و سوودەکانی پێک دێ لە زیادکردنی چالاکییەکانی سووتەمەنی، و ئاڵۆزییە میکانیکییەکان کەم بکاتەوە لەکەڵ دەر دراوەکان و ئەو بزوێنەرە دابەش دەکرێ بۆ دوو گرووپی سەرەکی لەسەر ژمارەی پستنەکان کە ھاوبەشی پێ دەکەن بۆ شەش ھەنگاوەکان.

و لە دیزاین کردنی تاکە پستنێک، ئەو بزوێنەرە دەست بەسەر بە فیرۆچوونی گەرمی دادەگرێ لە بزوێنەری چوارھەنگاو (ئۆتتۆ لەگەڵ دیزڵ) ھەروەھا بەکاردێ بۆ زیادکردنی توانا لەگەڵ ھەنگاوی دەرچوونی گازەکە بەو پستنەی کە دەکەوێتە ناو سلندەرەکە و ھەوڵ دان بۆ باشترکردنی توانای سوتەمەنییەکە؛ و ئەو پستنانەی کە دەکەونە ناو بزوێنەری جۆری شەش ھەنگاو دەچنە سەرەوەی لولەکە دواتر دێنە خوارە بۆ ماوەی سێ جار لە ھەر پریشکاندی سوتەمەنییەک؛ و ئەو دیزاینکردنە بە کار دێ بۆ ھەڵم یان ھەوا، ھەروەک ئەو شلەی کاری لەسەر دەکەین بۆ زیادکردنی ھەنگاوی توانا.

ئەو دیزاینانەی کە شەش ھەنگاوەکان دیاریدەکرێ بە کارلێکی نێوان دوو پستن کە زۆر جیاوازن، و پستنەکان لەوانەیە جیاواز بن لە ھەرتاکە سلندەرێک و یان لەوانەیە بکەونە ناو ھەرسلندەرێکی جیاواز و ھەمیشە یەک سلندەر دوو ھەنگاو دروست دەکا لەکاتێکدا کە ئەوانی تر چوارھەنگاو دروست دەکەن لە ھەر خولێکی تەواو و پستنی دووەم لەوانەیە بەکاربێ بۆ شوێن گۆڕینی میکانیزمی زمانەیەک لە بزوێنەرێکی ئاسایی، کە بەکاردێ بۆ کەمکردنەوەی ئاڵۆزییەکانی میکانیک یان زیادکردنی ڕێژەی پەستاوتن بە لابردنی خاڵی ڕووناکی و ئەمەش پێچەوانەی سنووری پەستاوتنە؛ و پستنی دووەم بەکاردێ بۆ زیادکردنی ڕێژەی تەقینەوەکە و جیاکردنەوەی لە ڕێژەی پەستاوتن. زیادکردنی ڕێژەی تەقینەوە لەم ڕێگایە دەتوانێ توانای جوولە گەرمییەکان زیاد بکا لە ھەمان ماددە بۆ خولی میلەر و ئەتکیشن.

جۆرەکانی بزوێنەر[دەستکاری]

تاک-دیزاینکردنی پستن[دەستکاری]

لەو جۆری دیزاین کردنە تەنھا یەک پستن بەکاردێ لە ھەر لوولەکێک وەک بزوێنەری دوو یان چوار لێدان. کە لەدووەم شلەیەکی نەتەقێنەر دەخرێتە ناو ژووری سووتانەکە و ئەو گەرمییەی کە ماوە لە ناو ژووری سووتانەکە کە دەبێتە ھۆی تەقاندنەوە بۆ دووەم لێدانێ توانا کە لەدوای لێدانی دەرچوونی گازەکان.

بزوێنەری شەس ھەنگاوی گرایفن[دەستکاری]

بزوینەری[بەستەری مردوو] کییر لە مۆزەخانەی بزوینەری ئەنسن

لە ساڵی ١٨٨٣، کە ئەندازیار باث بەسید سامیولگرایفنی ئەفسانە دروستکەر و دامەزرێنەری بزوێنەری ھەڵم گاز بوو. ئەو ئارەزووی کرد تا بزوێنەرێکی سووتانی ناوەکی بەرھەم بھێنێت، بەڵام بەبێ دانی خەرجی مۆڵەت. چارەسەریی ئەو ئەوە بوو کە " دەمەوانەیەکی سلایدی کراوە "یک دروست بکات لەگەڵ بزوێنەری شەش ھەنگاوی تاک -کاریگەر، لە ساڵی ١٨٨٦ دروسکەرێکی بزوێنەری ھەڵمی سکۆتلەندی دیک و کێررو کۆ، کە ئاییندەیەکی بینی لە بزوێنەرێکی ڕۆنی گەورە و مۆڵەتی ئەستۆپاکی داھێنانی گرایفن. کە جووت کاریگەر بوون، و بزوێنەری پاسکیلی دووکەسی کە دەیفرۆشن لەژێر ناونیشانی کیلمارنۆک. کە بازاڕی سەرەکی دروسکردنی کارەبا بوون لە بزوێنەری گرایفن ئەو شوێنەی کە ئەوان ناوبانگیان لیوە دەرکرد بۆ بەڕێوە بردنی ڕووناکەی بۆ ماوەیەکی درێژ مانەوە بە ئاسوودەی و بەبێ بوونی ھیچ کێشەیەک، دواتر لە ناکاو توانای ئەوەیان دەبێ کە دەست بگرن بە سەر داواکارییەکی زۆر بۆ توانا؛ و ئەو دروسکردنە گەورەیە گونجاو نەبوو لە بەکارھێنانی مۆبایل بەڵام توانای ئەوەیان ھەبوو کە ڕۆنێکی خەست و ھەرزان لە نرخ بسووتێنن، کە بنەمای سەرەکی بۆ "گرایفنی سادە "کە دەرچوێکی گەرم بوو کە ھەڵمێکی دەرەکی لە خۆ دەگرت بۆ ئەو سووتەمەنییەی کە دەردەدرا؛ و پلەی گەرمییەکە بە نەگۆڕی دەمێنێتەوە لە دەوروبەری ٥٥٠ پلەی فەھرەنھایەت یان ٢٨٨پلەی سیلیزی. کە دەتوانن بەپێی پێویست و بە شێوەیەکی فیزیایی ئەو سووتەمەنییە بکەن بە ھەڵم یاخوود بیسوتێنن بەڵام ناتوانن بە شێوەیەکی کیمییای تێکی بشکێنن ئەم پاڵاوتنە تێکشاندنە پشگیری دەکرا لەسەر بەکارھێنانی ڕۆنی خەست کە ئەو قەتران و قیرە بەکارنەھاتوانە جیا دەکرێنەوە بە گەرمکردنیان بۆ پلەیەکی گەرمی بەرز یان کە بەھەڵم دەکران. گلۆپی خری داگیرساندن بەکاردەھێنران، کە "ھەڵگیرساندنی کاتاثێرمیک "بە شێکە لە گریفن، کەلێنێکی بچووکی دابڕاو کە پەیوەست دەکرێ بە ژووری سووتان. ئەو بەشەی کە سووتەمەنییەکەی دەپڕژاند نۆزڵێکی ناوەکی گونجاوی ھەیە بۆ دابینکردنی ھەوایەکە، کە داپۆشەرێکی خڕ دەوروبەری ئەو ڕۆنەی گرتبوو، کە ھەردووکیان ھەوایەکە ڵەگەل ڕۆنەکە بە خێرایی ٢٠psi (140kpa) پەستان، گڵاتۆر یان ڕێکخەری خێرای دەستی دەگرت بەسەر ئەو خێرایە. گرایفن بۆ بازرگانی چووە دەرەوە لە ساڵی١٩٢٣کە. تەنھا دوو نموونەی زانراو بۆ گرایفن دەربارەی بزوێنەری شەش ھەنگاو پێشکەش کرا. یە کێکیان لە مۆزەخانەی بزوێنەری ئەنسن بوو. دانەکەی تریان لە ساڵی١٨٨٥ دروستکرا و ھەروەھا بۆماوەی چەند ساڵێکیش لە مۆزەخانەی بریمینگھام بۆ زانست زانیاری بوو، بەڵام لە ساڵی ٢٠٠٧ گەڕێنرایەوە بۆ باث لەگەڵ مۆزەخانەی باث دەربارەی کار

بزوێنەری شەش -ھەنگاوی دییەر[دەستکاری]

لیۆنارد دییەر لە ساڵی ١٩١٥ بزوێنەری شەش ھەنگاوی سووتانی ناوەکی کە ئاوی تێدەکرد دروست کرد، زۆر ھاوشێووە بوو لەگەک دیزاینەکەی کراوەر (ھەر وەک لە خوارەوە دیارە) ئەو دەستەیە زۆر ھاوشێوەی ئەو داھێننامانە بوو کە بڵاو کرایەوە لە کاتە.

تایبەتمەندییەکانی بزوێنەری شەش ھەنگاوی دییەر

  • پێویستی بە سیستەمی ساردکردنەوە نییە
  • و بەکارھێنانی سووتەمەنی باشتر دەکات لە بزوێنەرە ئاسایەکان
  • پێویستی بە سەرچاوەیەکی ئاوی خاوێن ھەیە بۆ ئەوەی کار لە دووەم توانا بکات
  • دەرھێنانی توانای زیاتر لە فراوان بوونی ھەڵمەکان

بزوێنەری شەش لێدانی باجولەز[دەستکاری]

بزوێنەری شەش ھەنگاو باجولەس وەک بزوێنەری شەش ھەنگاو ڕێکە لە دیزاین، ھەر چەندە، وەک گۆڕانکارییەکە لە سەری سلندەرەکە، لەگەل دوو ژووری فراوانی جێگیر :ژووری سووتان و ژووری گەرمکردنی ھەوا لە سەرووی ھەر سلندەرێک؛ و لە ژووری سووتانەکە ھەوایەکە بارگە وەردەگرێ بە گەرمکردنی ھەوا لەناو سلدەرەکە و سووتانی سووتەمەنییەکە ڕوودەدات بە قەبارەیاکی جێگیر لە ناو ژووری جێگیر دەبێ، کە دەبێتە ھۆی بەرزکردنەوەی توانای سووتان بە بەراورد سووتانی ناو سلندەرەکە. پەستانێکی گەورە بە دەست دێ پاشان بڵاوی دەکاتەوە بە ناو سلندەرە بۆ کارپێکردنی تواناکە یان فراون بوونی ھەنگاو. ھاوکات، ژووری دووەم، کە ژووری سووتانەکەش دا دەپۆشێ، کە بەرکەوتنی ھەیە لەگەل ھەوا کەپلەی گەرمییەکەی بەرز دەکاتەوە بە تێپەربوونی گەرمی بە دیوارەکانی سلندەرەکە، ئەم ھەوایەی کە پەستێوراوە و گەرم کراوە کە سەرباری زیاد بوونی ھەنگاوی پستن وزەی زیاتری پێ دەدا.

و سوودە داواکراوەکانی ئەو بزۆینەرە کە بە کارھێنانی سووتەمەنی بەڕێژەی لە ٤٠٪ کەم دەکاتەوە، دوو ھەنگاوی فراوان بوون لە شەش لێدانەکان. سووتەمەنییە ھەمەجۆرەکان بەکارھێنانەکی بە ھێزیان ھەیە، و کەمکردنەوەکی بەرچاو لە پیسبوونی گازەکان.

بزوێنەری شەش لێدانی باجولاس دا ھێنرا لە ١٩٨٩ لەلایەن ڕۆجەر [باجولاز]ی [باجولاز] ئێس ئەی. کۆمپانیا، دای مەزراند لە جنێڤ، سویسرا؛ ئەو وڵاتە یەکگرتووەکان داھێناننامەی ھەیە ٤٬٨٠٩٬٥١١ و وڵاتە یەکگرتووەکان داھێناننامە ٤٬٥١٣٬٥٦٨

و تایبەت مەندی بزوێنەری شەش لێدانی باجولەس ئەمانە لە خۆ دەگرێ:

-کەم کردنەوە لە بەکارھێنانی سووتەمەنی لەلایەن بەلایەنی کەم ٤٠٪

-دوو لێدانی فراوان بوون (کار) لە شەش لێدان

-چەندین جۆری سووتەمەنی، ھەروەک گاز دەکاتە شلە گازی نەوت

-کەم کردنەوەیەکی بەرچاو لە پیس بوونی ھەوا

-خەرجی ھاوشێوە بۆ ئەوانەی مەکینەیێکی چوار-لێدان

بزوێنەری شەش لێدانی ڤەلۆزەتا[دەستکاری]

لە مەکینەیێکی [ڤەلۆزەتا]، ھەوای تازەدەخرێتە ناو لوولەکەکە لەکاتی لێدانی گزوز، کە فراوان دەکات لەلایەن گەرمی و بۆیە ھێز پستنەکە بەرەوخوار بۆلێدانێکی زیاتر. تێکەڵ بوونی زمانە لا بردرابوون، و دوو لێدانە زیاترەکە و تێکردنی ھەوا بەکار دەھێنن د بۆ باشتر پاککردنەوەی گازەکە. مەکینەکە وا دەر دەکەوێت کە بە ڕێژەی٤٠٪ کەمکردنەوە لە بەکارھێنانی سووتەمەنی و کەمکردنەوەی بەرچاو لە پیس بوونی ھەوا نیشاندەدات. ڕێژەی کارەبا-بۆ-کێش کەمێک کەمترە لەوەی مەکینەیێکی بەنزینی چوار-لێدان. مەکینەکە دەتوانێت کار بکات لەسەر جۆراوجۆری سووتەمەنی، ڕانگ لە بەنزینەوە و دیزل ھان دەدەرێن بۆ ئێل پی گی. مەکینەیێکی گۆڕراوێک نیشان دەدات ٦٥٪ کەمکردنەوە لە پیس بوونی تاکە ئۆکسایدی کاربۆن کاتێک بەراوردی کرد بە مەکینەی چوار-لێدان کە دۆزرایەوە. مەکینەکە دەر کەوت لە ٢٠٠٥ لەلایەن تیمێکی قوتابیی ئەندازیارییانی میکانیکی، مستەر یو [کریشناراج]، مستەر [بۆبی] سەباسچەن، ئارونی مستەر نێیەر و مستەر ئێرەن جەوسەف جۆرجی کۆلێژی ئەندازیاری، [تریڤاندروم].

چالاکییەکانی بزوێنەر:

ھەنگاوە جیاوازەکان ئەمانەی خوارە دەگرێتەوە:

  1. ھەنگاوی ھاتنە ناوەوە
  2. ھەنگاوی پەستاوتن
  3. ھەنگاوی فراوانبوون
  4. ھەنگاوی دەرچوون
  5. ھاتنە ناوەوەی ھەوا
  6. چوونەدەرەوەی ھەوا

بزوێنەر کە چوار دەمەوانەی ھەیە:

  1. دەمەوانەی ھاتنە ناوەوەی ھەوا لەگەڵ سووتەمەنی
  2. دەمەوانەی ھاتنە ناوەوەی ھەوا بەتەنھا
  3. دەمەوانەی دەرچوونی گازەکان
  4. دەمەوانەی دەرچوونی ھەوا بەتەنھا

ھەنگاوی ھاتنە ناوەوەی ھەوا: لەم ھەنگاوەدا پستنەکە دەست بە جووڵە دەکا لە بەرزترین خاڵی بێجوڵە بۆ نزمترین خاڵی بێجووڵە، لە کاتەدا دەمەوانەی ھاتنەناوەوە دەکرێتەوە و تێکەڵەیەک لە ھەواو سووتەمەنییەکە دێنە ناو سلندەرەکە.

ھەنگاوی پەستاوتن: پستن لە بەرزترین خاڵی بێجووڵە دەجووڵێ بۆ نزمترین خاڵی بێجووڵە، و دەمەوانەکان دادەخرێن.

ھەنگاوە فراوانبوون: کە پلاکی داگیرساندن کە تێکەڵەی ھەواو سووتەمەنییەکە دەسووتێنێ، و پستنەکە لە بەرزترین خاڵی بێجووڵە دەڕوات بۆ نزمترین خاڵی بێجووڵە، کە دەمەوانەکان ھەر بە داخراوەیی دەمێننەوە

ھەنگاوی چوونەدەرەوە: کە پستنەکە لە نزمترین خاڵی بێجووڵە دەجووڵێ بۆ بەرزترین خاڵی بێجووڵە لە کاتەی کە دەمەوانەی دەرچوون کراونەتەوە، و ڕێگە بە گازەکان دەدات کە کە سلندەرەکە جێبێڵن

ھەنگاوی ھاتنەناوەوەی ھەوا: دەمەوانەی ھاتنەوەوە دەکرێتەوە کاتێک کە پستنەکە لەبەرزترین خاڵی بێجولە دەجوولێن بۆ نزمترین خاڵی بێجوڵە، و پاڵ بە ھەوایەکی پاک دەدەن بۆ ناو لولەکەکە؛ و او ھەوایە تێکەڵ دەبێ لەگەڵ گازەی کە ماوەتەوە یان سووتەمەنییە نەسوتاوەکە، لەو کاتەی کە ناوەوەی لولەکەکە سارد دەکرێتەوە.

. ھەنگاوی دەرچوونی ھەوا:کە دەمەوانەکانی دەرچوونی ھەوا دەکرێنەوە کاتێک پستنەکە لە نزمترین خاڵی بێجووڵە دەجووڵێ بۆ بەرزترین خاڵی بێجووڵە. کە ھەوایەکی پاک لەگەڵ زۆربەی ئەو ئەو سووتەمەنیانەی کە لەھەنگاوی پێشووتر ماونەتەوە لەگەڵ گازەکان ئەوا سلندەرەکە بە جێدێڵن. بەپێی پێشنیارەکانی ئەنێل کە ئەمە کەشوھەوا یەکی تازەتر دروست دەکات لەناو سلندەرەکە پێش ھەنگاوی ھاتنە ناوەوەی تێکەڵەی ھەواو سووتەمەنی دواتر. کە ئەمەش یارمەتی بزوێنەرەکە دەدات کە تێکەڵەی ھەواو سووتەمەنییەکە بە ڕێژەی لە %١٠٠ بسووتێنێ، و دەر چوونە زیان بەخشەکان کەم بکەنەوە (کە لە٩٨٪ ی دەرچوونی گازی تاکە ئۆکسیایدی کاربۆنە)

بزوێنەری شەش ھەنگاوی کراوەر[دەستکاری]

بزوێنەری شەش ھەنگاوی کراوەر وەک تاقیکردنەوەکی نموونەی بەکاردەھات لە نەتەوە یەکگرتووەکان لەلایەن برۆس کراوەر، ئاوەکە دەخرێتە ناو سلندەرەکە دوای ئەو ھەنگاوەی کە گازەکان دەباتە دەرەوە یەکسەر دەگۆڕێ بۆ ھەڵمێک کە پلەی گەرمییەکی لە پلەی گەرمی ئاسایی بەرز ترە. کە فراوان دەبێ کە ھێزێک دەکەوێتە سەر پستۆنەکە کە ئاراستەکەی بۆ خوارەوەیە لەم ھەنگاوە توانایەک بە دەست دێ. کە ھەر چەندە بە فیڕۆچوونی گەرمییەکییە پێویستی بە ھەوا ھەیە یاخود سیستەمی ساردکردنەوە بە ئاو کە دەست دەگرێ بەسەر بەتاڵکردنەوەی بارگە لە زۆربەی بزوێنەرەکان و بە کاردی بۆ سەرەو خوار کردنی پستنەکە. کراوەر ئەوش دەخەمڵێنێ کە ئەو دیزاینە بەفیرۆچوونی سووتەمەنی بە ڕێژەی ٪‏٤٠ کەم دەکاتەوە و بە پەیدا کردنی ھەمان تواناش و بە خولانەوەیەکی کەمتریش. ئەو کێشەی کە پەیوەندی ھەیە بە سیستەمی ساردکردنەوە دەتوانرێ لاببردرێ. بەڵام ئەوەش لەوانەیە ھاوسەنگ بکرێ لەلایەن پێویستیێک بۆ تانکێکی ئاو سەڕەڕای تانکێکی سووتەمەنی ئاسای.

بزوێنەری شەش ھەنگاوی کراوەر کە دیزاینێکی ئەزموونی بوو کە سەرنجی میدیایەکانی بۆ خۆی ڕاکێش لە ساڵی ٢٠٠٦ بەھۆی دیمانەیەکی دراو لەلایەن داھێنەرێکی ئەمریکی کە ٧٥ ساڵ تەمەنی ئەوەی کە داوای کردووە بۆ داھێناننامەیەک لە دیزاینەکەی خۆی. کە داواکردنی داھێنان نامەکە لە ئەنجامدا پشگوێ خرا بوو

بزوێنەری ڕێڤێتیک[دەستکاری]

بزوێنەری سووتان کۆنتڕۆل کراوە، دروستیان کرد لەلایەن برادلی ھاوەل-سمیثی کۆمپانیای ئوستورالی [ڕەڤەتەک] ھەولدینگز پتای ڵتد، بەکارھێنان جووتکردنکەی پستنی دژایەتی کرد تا جووتێکی کۆونتەر-رۆتاتینگ کامێرای تھری-لۆبەد بھاژۆن بەناو پەیوەندیھەبوونلەگەڵب. ئەم پێکھاتانە لوولەکی خولانەوەی ئاسایی لەجیاتی دا دەنێن و کۆنەکتینگ-رۆدس، کە توانا دەدات بە جوولەی پستنەکانکە بەتەواوی تەوەرەیی بن، بۆ ئەوەی زۆربەی توانا بە پێچەوانەوە بەفیڕۆی دا لەسەر جوولەی تۆڕنەی کۆن-رۆدسەکان بەکاریگەری دەگوازرێنەوە بۆ شەفتی دەرھات. ئەمە توانا دەدات بە شەش لێدان لە سووڕانەوای شەفتەکە (بڵاو بوونەوە لە جووتێکی پستن). تاقیکردنەوەیێکی سەربەخۆ [بی ئێس ئێف سی]ی [ڕەڤەتەک]یی پێوا X٤ ڤ٢ مەکینەی بەنزینی نموونە لە ٢١٢ گ/کو-ە [١٤] (بەرامبەر بوون بۆ بەتواناییێکی وزەی ٣٨٫٦٪). لە ھەریەک لە ژمارە جووتەکانی پستن دەتوانن بەکاربھێندرێن دەتوانن لە مشتەوان یان ڕێکخستنی ئێکس؛ سێ نەرمەی گویەکەی کام دەتوانن لەجیاتی دا بنێرێن لەھەر یەک لە ژمارە تاکەکان مەزنتر لە یەک؛ و شێوە ئەندازەکەی کامەکان دەتوانن بگۆڕدرێن بۆ شێوەیەکی گونجاو کە پێوەستە بۆ ئامانجی سووتەمەنییەکان و بەکارھێنانەکانی مەکینەکان. جیاوازی ئەوھا لەوانەیە دە یان زیاتر لێدان بن لە ھەر سووڕێک.