بایکالوتاماید

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
پێکھاتەی کیمیایی دەرمانەکە

بایکالوتاماید،[١][٢][٣][٤][٥] لەژێر ناوی بازرگانی کاسۆدیکس دەفرۆشرێت، دەرمانێکی دژە ئەندرۆجینە کە بەشێوەیەکی سەرەکی بۆ چارەسەری شێرپەنجەی پرۆستات بەکاردێت[٦] بەیەکەوە بەکارھاتووە لەگەڵ (GnRH)، یان ئۆرکئاکتمی بۆ چارەسەری شێرپەنجەی پرۆستات[٧][٨][٩] ھەروەھا بەکاردێت بۆ چارەسەری گەشەکردنی فراوانی موو لە ژنان[١٠] و وەک پێکھاتەیەکیش بەکاردێت لە چارەسەری ھۆرمۆنیی ترانسجێندەر بۆ ترانسجێندەری کچ[١١][١٢]و ھەروەھاش بۆ چارەسەری زوو ھەرزەکاری لە کوڕان[١٣] و ھەروەھا بۆ ڕێگە گرتن لە سەرەنجی سێکسی-فراوان لە پیاوان[١٤] دەرمانەکە لە ڕێگەی دەمەوە بەکاردێت[٦]

ھەنێک لە کاریگەرییە لاوەکییەکانی بریتییە لە گەورە بوونی مەمک، ئازاری مەمک، ھەنێک لە کاریگەرییە لاوەکییەکانی تر بۆ پیاوان بریتییە لە کەمبوونە و نەمانی ھەستی سێکس و لە تایبەتمەندی گەشە بەرەو مێینە چوون، لەکاتی چارەسەرەیییەکە پشکنین بۆ جگەر و سیییەکان پێویستە، و دەکرێ نەخۆش لەکاتی وەرگرتنی چارەسەر ھەستیار بێت بەرامبەر ڕووناکی[١٥][١٦][١٧][١٨][١٩]

دەرمانەکە ئەندامێکە لە گرووپی دەرمانی دژە ئەندرۆجینی ناسترۆیدی (NSAA)[٢٠] کاردەکات بە بلۆکردنی وەرگرەکانی ئەندرۆجین، ئامانجی بایۆلۆجی دەخاتە سەر ھۆرمۆنەکانی سێکسی تایبەت بە ئەندرۆجین وەکوو تێستۆستیرۆن و دیھایدرۆتێستۆستیرۆن دەرمانەکە کاریگەرییەکی وەک ئێسترۆجینی ھەیە بۆ پیاوان بەھۆی ئەوەی ڕێژەی ئێسترادیۆل بەرز دەکاتەوە.[٢١][٢٢][٢٣] دەرمانەکە دەچێتە ناو خوێنەوە و وا بڕوا دەکرێ تێکەڵی بەشی مێشک ببیت و کاریگەری لەسەر دروست بکات

بایکالوتاماید لە ١٩٨٢ پێشکەشکرا و لە ١٩٩٥ وەک دەرمان پەسەندکرا[٢٤] لە پێرستی دەرمانە پێویستییەکانی ڕێکخراوی تەندروستی جیھانی دایە[٢٥] دەرمانەکە لە زیاتر لە ٨٠ وڵات دەفرۆشرێت لە ناویاندا لە زۆربەی وڵاتە پێشکەوتووەکان.[٢٦][٢٧][٢٨] بە زۆری وەک دژە ئەندرۆجین بەکاردێت بۆ چارەسەری شێرپەنجەی پرۆستات و پێشکەشی ملیۆنان پیاو کراوە کە نەخۆشییەکەیان ھەیە.[٢٩][٣٠][٣١][٣٢]

دەرمانەکە پێویستی بە ٥ بۆ ٧ ڕۆژە بۆ ئەوەی کاربکات[٣٣] ھەروەھا وەستان و لابردنی دەرمانەکە پێویستی بە ٣٠ ڕۆژ ھەیە لە کەسێکی تەندروست تا جەستەی پاک بێتەوە لێی، و لە کەسێک کە کێشەی جگەری ھەیە لە ٣٠ بۆ ٥٠ ڕۆژی پێویستە تا دەرمانەکە لە جەستەی پاک بێتەوە[٣٤]

کاریگەرییە لاوەکییەکان[٣٥][دەستکاری]

پێویستە لەلایەن کەسانی شارەزاوە وەربگیرێت، ئەگەر چەن کێشەیەکی تەندروستیت ھەیە وەکوو ئەمانەی خوارەوە:[٣٦][٣٧][٣٨][٣٩][٤٠][٤١][٤٢][٤٣]

  • کێشەی تەندروستی جگەر
  • ڕەبۆ (ئەوانەی ڕەبۆیان ھەیە، دەرمانەکە کاریگەری لاوەکی لەسەر ھەناسەدان ھەیە)[٣٩]
  • کێشە لە دڵ، یان سیستمی سووڕانی خوێن (بە تایبەت ئەوانەی تەمەنیان گەورەیە ڕاپۆرتێکی پزیشکی ھەیە لەسەر وەستانی دڵ لە نەخۆشێکی بەتەمەن)[٤٠]
  • مەمک (گەورە بوونی مەمک)[٤١]
  • کەمبوونەوەی پیاوەتی[٤٢]
  • autoimmune conditions (لەم حاڵەتە سیستمی بەرگری لاشە ناتوانێت خانەکانی ناوەوە و دەرەوە لەیەکتر جیا بکاتەوە لەوانەیە بەھەڵە ھێرش بکاتەوە سەر خودی خانەکانی خۆی)

تکایە زۆر زۆر ئاگاداربە لەوانەیە ژیانت بخەنە مەترسییەوە و گیان لەدەست بدەیت

جگەر[٤٤][٤٣][دەستکاری]

پێویستە پێش بەکارھێنانی دەرمانەکە پشکنینێک بۆ تەندروستی جگەرت و گورچیلەکانت بکەیت[٤٣][٤٥][٤٦][٤٧] (وە لەوانەیە پشکینینی تریشی پێویست بێت قسە لەگەل دکتۆرەکەت بکە)[٤٨]

ترسناکترین شت ئەوەیە لەکاتی بەکارھێنانی بایکالوتاماید چەندین کەس مردوون بەھۆی وەستانی لەناکاوی جگەر، و مەترسییەکەش زیاترە لەو کەسانەی تەمەنیان لە ٣٥ زیاترە و پێشووتریش بەشێوەیەکی دووبارە دەرمانی Flutamideیان بەکارھێناوە

ئاگاداری ئاگاداربە لەھەر نیشانەیەک لەمانەی خوارەوە کە باسی دەکەم پێویستە بە بەجدی مامەڵەی لەگەل بکرێت:

  • ئازارێک لەلای ڕاستی سەرەوەی سکت
  • زەردبوونی چاوەکان یان پێست
  • ھەستکردن بە ماندووبوونێکی زۆر یان گێژخواردن
  • ئەستووربوونی دەستەکان، قاچ و پێکان، یان سک

ئەگەر ھەریەکێک لەم نیشانانەی سەرەوەت بینی لەخۆت ڕاستەوخۆ بووەستە لە بەکارھێنانی بایکالوتاماید بە زووترین کات سەردانی فریاگوزاری بکە[٣٧]

وەستان و لابردنی دەرمانەکە پێویستی بە ٣٠ ڕۆژ ھەیە لە کەسێکی تەندروست تا جەستەی پاک بێتەوە لێی، و لە کەسێک کە کێشەی جگەری ھەیە لە ٣٠ بۆ ٥٠ ڕۆژی پێویستە تا دەرمانەکە لە جەستەی پاک بێتەوە[٣٤]

کارلێک[٤٩][دەستکاری]

ئەمانەی خوارەوە باس لەوە دەکات گەر بایکالوتاماید لەگەڵ دەرمانێکی تر بەکارھات کاریگەری دەبێت یان نا:

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Bicalutamide Oral: Uses, Side Effects, Interactions, Pictures, Warnings & Dosing - WebMD". www.webmd.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.
  2. ^ "Bicalutamide: Uses, Dosage, Side Effects & Warnings". Drugs.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.
  3. ^ "Bicalutamide (Casodex) | General cancer information | Cancer Research UK". www.cancerresearchuk.org. Retrieved 2021-08-02.
  4. ^ "Bicalutamide - National Cancer Institute". www.cancer.gov (بە ئینگلیزی). 2014-02-10. Retrieved 2021-08-02.
  5. ^ "bicalutamide (Casodex) Uses, Side Effects & Dosage". MedicineNet (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.
  6. ^ ئ ا "Bicalutamide". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 29 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
  7. ^ Wass, John A.H.; Stewart, Paul M. (28 تەممووز 2011). Oxford Textbook of Endocrinology and Diabetes. OUP Oxford. pp. 1625–. ISBN 978-0-19-923529-2. Archived from the original on 11 May 2016.
  8. ^ "Bicalutamide". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 29 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
  9. ^ Shergill, Iqbal; Arya, Manit; Grange, Philippe R.; Mundy, A. R. (2010). Medical Therapy in Urology (بە ئینگلیزی). Springer Science & Business Media. p. 40. ISBN 978-1-84882-704-2. Archived from the original on 28 October 2014.
  10. ^ Williams, Hywel; Bigby, Michael; Diepgen, Thomas; Herxheimer, Andrew; Naldi, Luigi; Rzany, Berthold (22 کانوونی دووەم 2009). Evidence-Based Dermatology. John Wiley & Sons. pp. 529–. ISBN 978-1-4443-0017-8. Archived from the original on 2 May 2016.
  11. ^ Randolph JF (December 2018). "Gender-Affirming Hormone Therapy for Transgender Females". Clin Obstet Gynecol. 61 (4): 705–721. doi:10.1097/GRF.0000000000000396. PMID 30256230. S2CID 52821192.
  12. ^ Neyman, Anna; Fuqua, John S.; Eugster, Erica A. (2019-04). "Bicalutamide as an Androgen Blocker With Secondary Effect of Promoting Feminization in Male-to-Female Transgender Adolescents". The Journal of Adolescent Health: Official Publication of the Society for Adolescent Medicine. 64 (4): 544–546. doi:10.1016/j.jadohealth.2018.10.296. ISSN 1879-1972. PMC 6431559. PMID 30612811. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  13. ^ Jameson, J. Larry; De Groot, Leslie J. (25 February 2015). Edndocrinology: Adult and Pediatric. Elsevier Health Sciences. pp. 2425–2426, 2139. ISBN 978-0-323-32195-2.
  14. ^ Yuan J, Desouza R, Westney OL, Wang R (2008). "Insights of priapism mechanism and rationale treatment for recurrent priapism". Asian Journal of Andrology. 10 (1): 88–101. doi:10.1111/j.1745-7262.2008.00314.x. PMID 18087648.
  15. ^ Lee K, Oda Y, Sakaguchi M, Yamamoto A, Nishigori C (May 2016). "Drug-induced photosensitivity to bicalutamide – case report and review of the literature". Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine. 32 (3): 161–4. doi:10.1111/phpp.12230. PMID 26663090. S2CID 2761388.
  16. ^ Lee K, et al. (2016). "Drug-induced photosensitivity to bicalutamide – case report and review of the literature". Reactions Weekly. 1612 (1): 161–4. doi:10.1007/s40278-016-19790-1. PMID 26663090.
  17. ^ "Casodex- bicalutamide tablet". DailyMed. 1 September 2019. Retrieved 7 May 2020.
  18. ^ Wellington K, Keam SJ (2006). "Bicalutamide 150mg: a review of its use in the treatment of locally advanced prostate cancer" (PDF). Drugs. 66 (6): 837–50. doi:10.2165/00003495-200666060-00007. PMID 16706554. S2CID 46966712. Archived from the original (PDF) on 28 August 2016. Retrieved 13 August 2016. ٢٨ی ئابی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  19. ^ Elliott S, Latini DM, Walker LM, Wassersug R, Robinson JW (2010). "Androgen deprivation therapy for prostate cancer: recommendations to improve patient and partner quality of life". The Journal of Sexual Medicine. 7 (9): 2996–3010. doi:10.1111/j.1743-6109.2010.01902.x. PMID 20626600.
  20. ^ Dart, Richard C. (2004). Medical Toxicology. Lippincott Williams & Wilkins. pp. 497, 521. ISBN 978-0-7817-2845-4. Archived from the original on 11 May 2016.
  21. ^ Strauss III, Jerome F.; Barbieri, Robert L. (28 August 2013). Yen & Jaffe's Reproductive Endocrinology: Physiology, Pathophysiology, and Clinical Management. Elsevier Health Sciences. pp. 688–. ISBN 978-1-4557-5972-9. Bone density improves in men receiving bicalutamide, most likely secondary to the 146% increase in estradiol and the fact that estradiol is the major mediator of bone density in men.
  22. ^ Marcus, Robert; Feldman, David; Nelson, Dorothy; Rosen, Clifford J. (8 تشرینی دووەم 2007). Osteoporosis. Academic Press. pp. 1354–. ISBN 978-0-08-055347-4. Archived from the original on 11 June 2016.
  23. ^ Mahler C, Verhelst J, Denis L (May 1998). "Clinical pharmacokinetics of the antiandrogens and their efficacy in prostate cancer". Clinical Pharmacokinetics. 34 (5): 405–17. doi:10.2165/00003088-199834050-00005. PMID 9592622. S2CID 25200595.
  24. ^ Fischer, Janos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (بە ئینگلیزی). John Wiley & Sons. p. 515. ISBN 978-3-527-60749-5.
  25. ^ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  26. ^ "Bicalutamide – International Drug Names". Drugs.com. Archived from the original on 18 September 2016. Retrieved 13 August 2016.
  27. ^ Akaza H (1999). "[A new anti-androgen, bicalutamide (Casodex), for the treatment of prostate cancer—basic clinical aspects]". Gan to Kagaku Ryoho. Cancer & Chemotherapy (بە ژاپۆنی). 26 (8): 1201–7. PMID 10431591.
  28. ^ "1999 Annual Report and Form 20-F" (PDF). AstraZeneca. Retrieved 1 July 2017.
  29. ^ Mukherji D, Pezaro CJ, De-Bono JS (February 2012). "MDV3100 for the treatment of prostate cancer". Expert Opinion on Investigational Drugs. 21 (2): 227–33. doi:10.1517/13543784.2012.651125. PMID 22229405. S2CID 46339544.
  30. ^ Pchejetski, Dmitri; Alshaker, Heba; Stebbing, Justin (2014). "Castrate-resistant prostate cancer: the future of antiandrogens" (PDF). Trends in Urology & Men's Health. 5 (1): 7–10. doi:10.1002/tre.371. S2CID 57988002.
  31. ^ Campbell, Todd (22 کانوونی دووەم 2014). "Slowing Sales for Johnson & Johnson's Zytiga May Be Good News for Medivation". The Motley Fool. Archived from the original on 26 August 2016. Retrieved 20 July 2016. [...] the most commonly prescribed treatment for metastatic castration resistant prostate cancer: bicalutamide. That was sold as AstraZeneca's billion-dollar-a-year drug Casodex before losing patent protection in 2008. AstraZeneca still generates a few hundred million dollars in sales from Casodex, [...]
  32. ^ Chang, Stephen (10 ئازار 2010), Bicalutamide BPCA Drug Use Review in the Pediatric Population (PDF), U.S. Department of Health and Human Service, archived (PDF) from the original on 24 October 2016, retrieved 20 July 2016
  33. ^ "Chemocare - Side Effects - Drug Info - Wellness - Resources". chemocare.com. Retrieved 2021-08-02.
  34. ^ ئ ا "What happens when you stop taking Casodex?". Drugs.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.
  35. ^ "Bicalutamide (Oral Route) Side Effects - Mayo Clinic". www.mayoclinic.org. Retrieved 2021-08-02.
  36. ^ "Autoimmune Conditions During Pregnancy", Obstetric Dermatology, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, pp. 63–75, ISBN 978-3-540-88398-2, retrieved 2021-07-30
  37. ^ ئ ا QueerDoc. "How do you know which T blocker to take? | LGBTQ Online Doctors Office" (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-07-30.
  38. ^ Gianna., Israel, (2009). Transgender Care: Recom Guidelines, Practical Info. Temple University Press. ISBN 1-299-83439-6. OCLC 857712122.{{cite book}}: CS1 maint: extra punctuation (link)
  39. ^ ئ ا "BICALUTAMIDE". Oncohealth Institute (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.
  40. ^ ئ ا Guirguis, Kyrillos (2016). "Bicalutamide causes heart failure in an elderly patient with prostate cancer". Expert Opinion on Drug Safety. 15 (3): 297–302. doi:10.1517/14740338.2015.1131819. ISSN 1744-764X. PMID 26745594.
  41. ^ ئ ا Fagerlund, Anders; Cormio, Luigi; Palangi, Lina; Lewin, Richard; Pompeo, Fabio Santanelli di; Elander, Anna; Selvaggi, Gennaro (2015-08-26). "Gynecomastia in Patients with Prostate Cancer: A Systematic Review". PLOS ONE (بە ئینگلیزی). 10 (8): e0136094. doi:10.1371/journal.pone.0136094. ISSN 1932-6203. PMC 4550398. PMID 26308532.{{cite journal}}: CS1 maint: PMC format (link)
  42. ^ ئ ا W, Aly (2018-12-16). "Bicalutamide: Frequently Asked Questions (FAQ) and Common Misconceptions". Transfeminine Science (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.[بەستەری مردوو]
  43. ^ ئ ا ب "Bicalutamide 50mg Film-coated Tablets - Summary of Product Characteristics (SmPC) - (emc)". www.medicines.org.uk. Retrieved 2021-08-02. ٢ی ئابی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  44. ^ "What You Need to Know About Hepatic Failure (Liver Failure)". Healthline (بە ئینگلیزی). 2015-09-17. Retrieved 2021-08-02.
  45. ^ Yun, Gee Young; Kim, Seok Hyun; Kim, Seok Won; Joo, Jong Seok; Kim, Ju Seok; Lee, Eaum Seok; Lee, Byung Seok; Kang, Sun Hyoung; Moon, Hee Seok; Sung, Jae Kyu; Lee, Heon Young (2016-04-21). "Atypical onset of bicalutamide-induced liver injury". World Journal of Gastroenterology. 22 (15): 4062–4065. doi:10.3748/wjg.v22.i15.4062. ISSN 1007-9327. PMC 4823258. PMID 27099451.
  46. ^ "Bicalutamide", LiverTox: Clinical and Research Information on Drug-Induced Liver Injury, Bethesda (MD): National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, 2012, PMID 31643303, retrieved 2021-08-02
  47. ^ Gretarsdottir, Helga M.; Bjornsdottir, Elin; Bjornsson, Einar S. (2018). "Bicalutamide-Associated Acute Liver Injury and Migratory Arthralgia: A Rare but Clinically Important Adverse Effect". Case Reports in Gastroenterology (بە ئینگلیزی). 12 (2): 266–270. doi:10.1159/000485175. ISSN 1662-0631.
  48. ^ "Bicalutamide 50mg Film-coated Tablets - Summary of Product Characteristics (SmPC) - (emc)". www.medicines.org.uk. Retrieved 2021-08-02. ٢ی ئابی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  49. ^ "Bicalutamide Interactions - Drugs.com Interactions Checker". Drugs.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.
  50. ^ "Bicalutamide and Paracetamol Drug Interactions". Drugs.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-08-02.