ئەفسانەی تورکەکان

ئەفسانەی تورکەکان ئاماژەیە بۆ ئەو ئەفسانە و ئەفسانانەی کە گەلانی تورک دەیگێڕنەوە. چینەکانی بیروباوەڕی تێنگریست و شامانیستی لەگەڵ چەندین بنیاتنانی کۆمەڵایەتی و کولتووری دیکە کە پەیوەندییان بە شێوازی ژیانی کۆچەری و جەنگاوەری گەلانی تورک و مەغۆلەوە هەیە لە سەردەمی کۆندا دەخاتە ڕوو.^[١]^[٢]^[٣] ئەفسانەی تورکی چەندین خاڵ هاوبەشی لەگەڵ ئەفسانەی مەغۆلەکاندا هەیە.^[١]^[٢]^[٣] هەروەها ئەفسانەی تورکی لە ژێر کاریگەری ئەفسانەی دیکەی ناوخۆیی ئاسیا و بووە. وادیارە تورکە کۆنەکان هەموو ئایینە سەرەکییەکانی ئێستای ئاسیای ناوەوەیان پراکتیزە کردووە، وەک تەنگرییەت، بودیزم ، مەسیحییەتی ، ئایینی جوولەکە و مانیکیزم ، پێش ئەوەی زۆرینەیان بۆ ئیسلام لە ڕێگەی نێوەندگیری کولتوری فارسی و ئاسیای ناوەڕاستەوە فلتەر بکرێت.^[٢]^[٤] ئیرق بیتیگ، دەستنووسەکە، یەکێکە لە سەرچاوە گرنگەکان بۆ وەرگرتنەوە و لێکۆڵینەوە لە ئەفسانە و تەنگرییەت تورکی و مێژووی کۆنی تورکەکان. کتێبەکە بە زمانی تورکیی کۆن لەگەڵ ئەلفوبێی تورکیی کۆن نووسراوە.^[٥]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ ^ئ ^ا Leeming, David A., ed. (2001). "Turko-Mongol Mythology". A Dictionary of Asian Mythology. Oxford and New York: Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780195120523.001.0001. ISBN 9780199891177.
^ ^ئ ^ا ^ب M.L.D. (2018). "Türkic religion". In Nicholson, Oliver (ed.). The Oxford Dictionary of Late Antiquity. Vol. II. Oxford and New York: Oxford University Press. pp. 1533–4. doi:10.1093/acref/9780198662778.001.0001. ISBN 978-0-19-881625-6. LCCN 2017955557.
^ ^ئ ^ا Boyle, John A. (Autumn 1972). "Turkish and Mongol Shamanism in the Middle Ages". Folklore. Taylor & Francis on behalf of Folklore Enterprises, Ltd. 83 (3): 177–193. doi:10.1080/0015587X.1972.9716468. ISSN 1469-8315. JSTOR 1259544. PMID 11614483.
^ Findley, Carter V. (2005). "Islam and Empire from the Seljuks through the Mongols". The Turks in World History. Oxford and New York: Oxford University Press. pp. 56–66. ISBN 9780195177268. OCLC 54529318.
^ https://tengriciturkiye.com/2015/11/tengricilikte-erkek-sunneti-circumcision.html^{[بەستەری مردوو]}

[Leeming_2001-1] ئ ^ا Leeming, David A., ed. (2001). "Turko-Mongol Mythology". A Dictionary of Asian Mythology. Oxford and New York: Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780195120523.001.0001. ISBN 9780199891177.

[Nicholson_2018-2] ئ ^ا ^ب M.L.D. (2018). "Türkic religion". In Nicholson, Oliver (ed.). The Oxford Dictionary of Late Antiquity. Vol. II. Oxford and New York: Oxford University Press. pp. 1533–4. doi:10.1093/acref/9780198662778.001.0001. ISBN 978-0-19-881625-6. LCCN 2017955557.

[Boyle_1972-3] ئ ^ا Boyle, John A. (Autumn 1972). "Turkish and Mongol Shamanism in the Middle Ages". Folklore. Taylor & Francis on behalf of Folklore Enterprises, Ltd. 83 (3): 177–193. doi:10.1080/0015587X.1972.9716468. ISSN 1469-8315. JSTOR 1259544. PMID 11614483.

[Findley_2005-4] Findley, Carter V. (2005). "Islam and Empire from the Seljuks through the Mongols". The Turks in World History. Oxford and New York: Oxford University Press. pp. 56–66. ISBN 9780195177268. OCLC 54529318.

[5] ttps://tengriciturkiye.com/2015/11/tengricilikte-erkek-sunneti-circumcision.html^{[بەستەری مردوو]}

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]