ئەشڕەفیە

ئەشڕەفیە (بە عەرەبی: الأشرفیة‎) یەکێک لە کۆنترین ناوچەکانی بەیرووت، لوبنانە. دەکەوێتە سەر گردێک لە بەشی ڕۆژھەڵاتی بەیروت. لە ڕووی مێژووییەوە ئەم ناوچەیە لەلایەن چەند بنەماڵەیەکی ئەرستۆکراتی بەیروتی لە کۆمەڵگەی مەسیحی ئەرمەنی و ئۆرتۆدۆکسەوە خاوەندارێتی دەکرا، کە بۆ چەندین سەدە فەرمانڕەوایی وڵات و ناوچەکەیان دەکرد.

کۆشکی سۆرسووک کۆشکێک مێژوویەکەی دەگەڕێتەوە سەدەی نۆزدەھەم و لە ئەشڕەفیە ھەڵکەوتووە

لەکاتی شەڕی ناوخۆی لوبنان کە لە ساڵی ١٩٧٥ دەستی پێکرد، ئەشرەفیە بوو بە بنکەیەکی گرنگ بۆ پارتە مەسیحییەکانی لوبنان و ھێزەکانی لوبنان، و بەشێک بوو لە بەیرووتی ڕۆژھەڵاتی مەسیحی.ئەشڕەفیە ناوچەیەکی چڕ و پڕی نیشتەجێبوون و بازرگانییە، بە شەقامە تەسکەکان و پاککردنەوەی گەورەی بینای نیشتەجێبوون و ئۆفیسەکان تایبەتمەندە. وە وێبگە وەبەرھێنان و گەشتیاریش. ئەشرەفیە بە یەکێک لە گرنگترین ناوەندەکانی بازرگانی لە لوبنان ناسراوە.

ڕەگەکانی ئەشڕەفیە

گومانی تێدا نییە کە وشەی ئەشرەفیە لە پێکھاتەکەیدا و ھەروەھا لە ماناکەیدا عەرەبییە، وەک چۆن لە زمانەکەدا بە واتای ئەو شوێنە بەرزە دێت کە لە بەرزاییدا دەڕوانێتە تەنیشت زەوییەکانی خوارەوەی. لێرەوە ھەندێک لە مێژوونووسان کە باسیان لەم ناوچەیە کردووە وتوویانە کە ناوەکەی لە سروشتی پێکھاتنی جیۆلۆجییەکەیەوە وەرگرتووە، بەو پێیەی ئەو فەلاتە بەرزە لەخۆدەگرێت کە دەکەوێتە ڕۆژھەڵاتی شاری بەیروت و ڕووی لەم شارە کردووە کە لە ڕابردوودا لە ناوەوەدا جێگیر بووە، ئەم فەلاتە لە ڕۆژانی کۆن بە فەلاتی دیمتری ناسرابوو. ئەم گەڕەکەی بەیروت نزیکەی ٧٠٠ ساڵ لەمەوبەر بە (الئەشرافییە) ناسرابوو، بەدرێژایی کەناراوەکانی لیڤانتی لەسەر دەستی ھێزەکانی مەملوکی ئیسلامی. ھەموو دەقە مێژووییەکان، کاتێک باسیان لە ئەشرەفیە دەکرد، بە گەڕەکێکی بەیروت وەسفیان کردووە و بەشێک لەو دەقەش ئەم ناوچەیەیان بە مەزرەت ئەشرەفیە ناوبردووە. ئەشرەفیە کە بە ناوی ئەلئەشرەف خەلیلەوە ناونراوە، کێڵگەیەک بووە لە جەرگەی بەیروت کە توو و دار میوە و ڕەگی زەیتوون و لیمۆی تێدا بووە، ھەروەھا خانوویەک بۆ نیشتەجێبوون، محمد مستەفا شەتیلە لە ساڵی ١٨٢٦ی زایینی لە بەدرە بنت فەرەح کڕیوە الغازۆزی بە بڕی ھەزار و شەش سەد پیاستەری زیوینی عوسمانی. شاعیری فەرەنسی لامارتین کاتێک بەدەوریدا دەگەڕا بە جوانی فەلاتی مار میتر سەرسام بوو، ئەو گردانەی بە دار شوتی داپۆشرابوون لە مار میترەوە تا لوتکەی ئەشرەفییە درێژ دەبوونەوە. پاشان ئەم ناوچەیە لە ئەنجامی دامەزراندنی قوتابخانە و کەنیسەی تێدا گەشەی کرد. کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی سانت دیمتری (مار میتر) بە گۆڕستانەکەی ناسرابوو. ژمارەیەک لە بنەماڵەی ئەرستۆکراتی مەسیحی ئۆرتۆدۆکسی ئەشرەفیە نیشتەجێ بوون و ڕۆڵێکی کۆمەڵایەتی و ئابووری دیاریان ھەبوو و کۆشکەکانیان لەم ناوچەیەدا دروست کرد وەک سورسۆک، توێنی، بوستەر، تراد، داغێر، فێرنینی، فەیاز.