بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئەستێرەناسیی چاودێری

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
تەلەسکۆپی مایال لە ڕوانگەی نیشتمانیی کیت پیک
کۆبوونەوەیەک لە ئیستۆنیا بۆ چاودێریکردنی نەیزەکەکان

ئەستێرەناسیی چاودێری بەشێکە لە ئەستێرەناسی کە پەیوەستە بە تۆمارکردنی داتا سەبارەت بە گەردوونی شیاوی چاودێریکردن، بەپێچەوانەی ئەستێرەناسیی تیۆرییەوە، کە بە شێوەیەکی سەرەکی پەیوەستە بە ژماردنی ئاماژە پێوانەکراوەکانی مۆدێلە فیزیکییەکان. بریتییە لە پراکتیک و لێکۆڵینەوەی چاودێریکردنی تەنە ئاسمانییەکان بە بەکارھێنانی تەلەسکۆپ و ئامێرە ئەستێرەناسییەکانی تر.

وەک زانستێک، لێکۆڵینەوەی ئەستێرەناسی تا ڕادەیەک بەربەستی بۆ دروست دەبێت لەوەی کە تاقیکردنەوەی ڕاستەوخۆ لەگەڵ تایبەتمەندییەکانی گەردوونی دووردا ئەنجام نادرێت؛ بەڵام، ئەمە بەشێکی قەرەبوو دەکرێتەوە بەو ڕاستییەی کە ئەستێرەناسان ژمارەیەکی زۆری نموونەی بینراوی دیاردە ئەستێرەیییەکانیان ھەیە کە دەکرێت لێکۆڵینەوەیان لەسەر بکرێت. ئەمە ڕێگە دەدات کە داتای چاودێریکراو لەسەر گرافەکان بنەخشێنرێت، و ئاراستە گشتییەکان تۆمار بکرێن. پاشان نموونە نزیکەکانی دیاردە دیاریکراوەکان، وەک ئەستێرە گۆڕاوەکان، دەکرێت بۆ دەرئەنجامگیری لەسەر ڕەفتاری نوێنەرە دوورترەکان بەکاربھێنرێن. ئەو پێوەرە دوورانە پاشان دەکرێت بۆ پێوانەکردنی دیاردەکانی تر لەو دەوروبەرەدا بەکاربھێنرێن، لەوانە دووریی گەلەستێرەیەک.

گالیلێو گالیلەی تەلەسکۆپێکی ئاراستەی ئاسمان کرد و ئەوەی بینی تۆماری کرد. لەو کاتەوە، ئەستێرەناسیی چاودێری پێشکەوتنی بەردەوامی بەخۆیەوە بینیوە لەگەڵ ھەر باشتربوونێک لە تەکنەلۆژیای تەلەسکۆپدا.[١]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Observational astronomy»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ١١ی ئەیلوولی ٢٠٢٥.