بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئیفریقیە

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئیفریقیە
دامەزران١ی کانوونی دووەمی ٠٧٠٣
ناسناوی خەڵکifriqí، ifriqiyya
کیشوەرئەفریقا
پۆتانی شوێن٣٥°٠′٠″N ٧°٠′٠″E
کۆتاییھاتن١٥ی تەممووزی ١٧٠٥
Map

ئیفریقییە (بە عەرەبی: إفريقية، واتا: 'ئەفریقا' ئیفریقیا)، ناسراو بە مەغریبی ئەدنا (بە عەرەبی: المغرب الأدنى)، ناوچەیەکی مێژوویی سەدەی ناوەڕاست بوو کە پێکھاتبوو لە تونسی ئەمڕۆ و ڕۆژھەڵاتی جەزائیر، و سێپۆلیتانیا (ڕۆژاوای ئەمڕۆی لیبیا).[١][٢] ھەموو ئەو شتانەی لەخۆگرتبوو کە پێشتر پارێزگای بیزەنتین لە ئەفریقا پرۆکۆنسولاریس بووە و لەوە زیاتر درێژدەبووەوە،[٣] بەڵام مۆریتانیاکانی نەگرتەوە.[٤]

پارێزگای ڕۆمانی ئەفریقا لە ساڵی ١٢٥ی زایینی (بە ڕەنگی سوور)، کە ھاوتایە لەگەڵ ناوچەی ئەفریقا لە سەردەمی فەتحی ئیسلامیدا و ناوی عەرەبی لێ وەرگیراوە

لە ئێستادا وڵاتانی ئەفریقا بریتین لە توونس، باکووری ڕۆژھەڵاتی جەزائیر (قەستەنتین) و باکووری ڕۆژاوای لیبیا (ناوچەی تەرابلوس) و ناوەندەکەی قەیرەوانە، لەنێو ئەو وڵاتانەی کە فەرمانڕەوایی ئەم ناوچەیەیان کردووە بریتین لە ئاغلابییەکان، ئەلموحەدەکان، فاتیمییەکان، بانو غانیا، بانی حەمەد: ھەندێک جار ئەم دەوڵەتانە حوکمڕانی ھەموو ئەفریقا دەکەن و ھەندێک جار تەنھا بەشێکی.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. Larousse، Éditions. «Ifriqiya - LAROUSSE». www.larousse.fr (بە فەرەنسی). لە ١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  2. Brett، Michael (٢٠١٣). Approaching African History (بە ئینگلیزی). Boydell & Brewer Ltd. ژپنک ٩٧٨-١-٨٤٧٠١-٠٦٣-٦.
  3. Rouighi، Ramzi (٥ی تەممووزی ٢٠١٩). Inventing the Berbers: History and Ideology in the Maghrib (بە ئینگلیزی). University of Pennsylvania Press. ژپنک ٩٧٨-٠-٨١٢٢-٩٦١٨-١.
  4. Valérian، Dominique، «Ifrīqiya»، Encyclopaedia of Islam, THREE (بە ئینگلیزی)، Brill، لە ١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ ھێنراوە