ئیتۆریکۆکسیب

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

ئیتۆریکۆکسیب پێکهاتەیەکی کیمیایی خۆکاری ئەنزیمی کۆکسە(COX-2) لەلایەن هاوبەشگای میرک بۆ دەرمان بەرهەم دەهێنرێت،لەکاتی ئێستای دا لەلایەن زیاتر لە ۸۰وڵاتەوە دانیپدانراوە جگەلە وڵاتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکا نەبێت،دەزگای خۆڕاک و دەرمانی جیهانی (FDA) چەندین ڕێنمایی بڵاو کردۆتەوە لەبارەی ساخلەمی پێکهاتەکەو چۆنیەتی بەرهەم هێنان و ڕێپێدانی.

بەکارهێنانی وەک دەرمان[دەستکاری]

پێکهاتەی  ئیتۆرکۆکسیب وەک دەرمان بەکاردێت بۆ ئازارە توندەکان،وەک هەوکردنی جومگەکان و هەوکردنی جومگەتووشبوەکانی بە گڵاوپێستی و هەوکردنی ئێسکەپەیکەر و هەوکردنی بڕبڕەکانی پشت و ئازارەکانی کەمەر و خواڕەوەی پشت .هەروەها بۆ پێگەیشتوان لەدوای نەشتەرگەری بۆ کەمکردنەوەی ئازار بەکاردێت، [١] توێژینەوەکان دەریانخستوە زۆڕ چاڵاکە بۆ لەناوبردنی ئازاری دوای نەشتەرگەریەکان, بەیەکێک لە دەرمانە هەرە بەهێز و هێورکەرەکان دادەنرێت.

چۆنیەتی کارکردنی[دەستکاری]

ئاوێتەکانی (COX2)کە کری سەرەکیان بریتیە لە لابردن و لاوازکردنی هەوکردنەکان بەشێوەیەکی زۆڕ چاڵاک و کاریگەر کاردەکات ،ئەم چاڵاکیەی بۆتە هۆکارێکی لاوەکی بۆ کەمکردنەوە ڕێژەی پرۆستاگڵاندینات لە ترشەکانی ئەراکیدۆنیک لەگەڵ سەرجەم چاڵاکی و کارێگەریەکانی پرۆستاگڵاندینات کە هۆکارن بۆ درووست بوونی هەوکردن لەگەڵ ئەوش پێویستن بۆ لەش،هەروەها ڕۆڵی کۆکس یەک کەم دەکاتەوە کە دژەهەوکەری ناستیرۆدیدی ئاسایین  [[{{{1}}}]] () [[{{{1}}}]] () (NSAIDs) , کەمکردنەوەی ڕۆڵی ئەمانە دەبێتە هۆی کێشەنانەوە لە گەدە و کەناڵەکانی هەرسی خۆڕاک ،هەموو ئەمانە لە ئەنجامی توێژینەوەی وورد و پشکنینی پزیشکی دڵنیاکراونەتەوە بۆ هەموو کۆکسیبەکان بەگشتی  (Coxib).[٢][٣]

کاریگەریە لاوەکیەکانی[دەستکاری]

هەروەک هەموو دژەهەوکەرە نا ستیرۆیدیەکان ( COX-2) کاریگەری خڕاپی هەیە وەک سووربونەوەی پێست و هەوکردنی پێست و پەیدابوونی زیپکە بە ڕووی پێست دا و خوڕیشتێکی زۆڕ پەیدادەکات(AGEP)[٤]،داڕێژە:وصلة إنترويكي

مێژووی درووست بوونی[دەستکاری]

ناوە بازڕگانیەکانی[دەستکاری]

ئەرۆکسیا(Arcoxia) لەهەریەکە لە وڵاتانی سوێد و فینلەند و ئەڵمانیا و بەڕازیل و سەنگافوڕە و تایڵەند و بولگاریا و ڕۆمانیا .هەروەها لەژێڕناوی ئەلگیکس و تۆوکسیب ( Algix) (Tauxib ) لە ئیتاڵیا بەکاردێن،وە بەناوەکانی ئەتۆریکس و ڤارگوس (Etorix)  (Vargus) لە بەنگڵادش بانگ دەکرێن ،بەڵام لە پاکستان بە بێریکا ((Berrica )) و لە پورتوگاڵیش بە ئێکسیڤ  (Exxiv) دەناسرێت،لە هندستانیش بە ئێتۆزۆکس (Etozox) .

بەکارهێنانە پزیشکیەکانی[دەستکاری]

بەکاردێت بۆ چاڕەسەری هەوکردنی جومەگەیی رۆماتیۆدی(Rheumatoidarthritis)،  جومگە پەیکەریەکان (Osteoarthritis) ،بۆ هێورکردنەوەی ئازاڕەکانی هەوکردن و دوای نەشتەرگەری لە پێگەیشتوان.

ناوە بازڕگانیەکانی[دەستکاری]

etoria - Ezact - Coxyveen - Algix - Tauxib - Etorix - ARCOXIA- Starcox

شێوازەکانی دەرمان[دەستکاری]

بەشێوەی پەپکە(حەب)بەڕێژەکانی  : ٦۰ -۹۰ - ۱۲۰ ملگم

سەرچاوە[دەستکاری]

  1. ^ Cochrane Database Syst Rev. 5 (5). doi:10.1002/14651858.CD004309.pub4. PMID 24809657. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الأخير3= ignored (help); Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Unknown parameter |ساڵ= ignored (help); Unknown parameter |سەردێڕ= ignored (help); Unknown parameter |نووسەر= ignored (help)
  2. ^ New England Journal of Medicine. 343 (21). doi:10.1056/NEJM200011233432103. PMID 11087881. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الأخير3= ignored (help); Unknown parameter |الأخير4= ignored (help); Unknown parameter |الأخير5= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول3= ignored (help); Unknown parameter |الأول4= ignored (help); Unknown parameter |الأول5= ignored (help); Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Unknown parameter |ساڵ= ignored (help); Unknown parameter |سەردێڕ= ignored (help)
  3. ^ The Lancet. 368 (9549). doi:10.1016/S0140-6736(06)69666-9. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الأخير3= ignored (help); Unknown parameter |الأخير4= ignored (help); Unknown parameter |الأخير5= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الأول3= ignored (help); Unknown parameter |الأول4= ignored (help); Unknown parameter |الأول5= ignored (help); Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Unknown parameter |ساڵ= ignored (help); Unknown parameter |سەردێڕ= ignored (help)
  4. ^ Acta Derm Venereol. 88. doi:10.2340/00015555-0381. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |ناونیشان= (help); Missing or empty |title= (help); Unknown parameter |الأخير1= ignored (help); Unknown parameter |الأخير2= ignored (help); Unknown parameter |الأول1= ignored (help); Unknown parameter |الأول2= ignored (help); Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Unknown parameter |ساڵ= ignored (help); Unknown parameter |سەردێڕ= ignored (help)

بەستەرە دەرەکیەکان[دەستکاری]