ئیبن بەتووتە

ئیبن بەتووتە
Ibn Battuta
ئیبن بەتووتە; Ibn Battuta
	ئیبن بەتووتە
لەدایکبوون	٢٥ی شوباتی ١٣٠٤ز; تەنجە، مەغریب
مردن	١٣٦٩ز (تەمەنی ٦٤–٦٥)ساڵ; مەغریب
نەتەوە	عەرەب
بواری زانستی	زانای ئیسلامی، گەڕیدە، جوگرافیا، یاسا، دادگەر
ناسراو بە ھۆی	یەکێک لە ھەرە گەڕیدە بەناوبانگەکانی جیھانیەکێک لە ھەرە گەڕیدە بەناوبانگەکانی جیھان

پۆتانەکان: 22°19′51″N 36°29′25″E / 22.33083°N 36.49028°E / 22.33083; 36.49028 ئیبن بەتووتە (بە عەرەبی: أبوو عبد الله محمد بن عبد الله اللواتي الطنجي بن بطوطة) ناسراو بە شەمسەددین (٢٥ی شوباتی ١٣٠٤ – ١٣٦٨ یان ١٣٦٩)، زانا و گەشتکارێکی مەغربی بوو کە بە زۆری گەشتەکانی و سەفەرکانی ناسرابوو کە پێی دەوترا «رحلة» (دەریایی). بۆ ماوەی ٢٩ ساڵ سەردانی زۆربەی جیھانی ئیسلامی کردووە، وەک باکووری ئەفریقا، نیوەدوورگەی ئەفریقا، خۆراوای ئەفریقا، باشووری ئەورووپا و ڕۆژھەڵاتی ئەورووپا لە خۆراواوە، بۆ ڕۆژھەڵاتی ناوین، باشووری ئاسیا، ناوەڕاستی ئاسیا، باشووری ڕۆژھەڵاتی ئاسیا و چین لە ڕۆژھەڵاتەوە، ناوچەیەک کە زیاتر بووە لە گەشتە نزیک-مۆدێرنەکەی مارکۆ پۆلۆ، ئیبن بەتووتە بە یەکێک لە گەورەترین گەڕیدەکانی ھەموو سەردەمەکان دادەنرێت. گەشتێکی کرد کە زیاتر لە «١٢١٫٠٠٠ کم»ی بڕی، کە ھیچ کەسێکی ئەو سەردەمە ئەو مەودایە گەشتی نەکردبوو.^[١]

سەرەتای ژیانی و یەکەم حەج

زۆربەی ئەو زانیارییانەی کە بەدەست ھاتوون دەربارەی ژیانی ئیبن بەتووتە لە گەشتنامەکانییەوە وەرگیراوە. ئیبن بەتووتە لە خێزانێکی موسوڵمان ھاتووەتە ژیانەوە و لە شاری تانجیر لە وڵاتی مەغریب. ئیبن بەتووتە لە سەرەتای گەنجێتیدا مەزھەبی مالیکی خوێندووە کە مەزھەبی ئەفریقای باکوور بووە لەو کاتەدا.^[٢]

گەشتەکانی

ئیبن بەتووتە بە یەکێک لە گەشتیار یان گەڕیدە بەناوبانگەکانی جیھان ناسراوە.

گەشتنامە ١٣٢٥–١٣٣٢

گەشتنامەی ئیبن بەتووتە لە نێوان ساڵانی (١٣٢٥–١٣٣٢) (ئەفریقای باکوور، عێراق، ئێران، نیمچەدوورگەی عەرەب، سۆماڵیا، کەناری سواھیلی)

سەرچاوەکان

^ Nehru, Jawaharlal (1989). Glimpses of World History. Oxford University Press. p. 752. ISBN 0-19-561323-6. After outlining the extensive route of Ibn Battuta's Journey, Nehru notes: "This is a record of travel which is rare enough today with our many conveniences.... In any event, Ibn Battuta must be amongst the great travellers of all time."
^ Dunn 2005, p. 22

ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[1] Nehru, Jawaharlal (1989). Glimpses of World History. Oxford University Press. p. 752. ISBN 0-19-561323-6. After outlining the extensive route of Ibn Battuta's Journey, Nehru notes: "This is a record of travel which is rare enough today with our many conveniences.... In any event, Ibn Battuta must be amongst the great travellers of all time."

[2] Dunn 2005, p. 22

[١]

[٢]