ئاستی دەریا

ئاستی دەریا
ئاستی دەریا
لقی	zero-level elevation، water level
وڵات	internationality
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

مامناوەندی ئاستی دەریا (MSL، زۆرجار کورت دەکرێتەوە بۆ ئاستی دەریا) تێکڕای ئاستی ڕووکاری یەکێک یان زیاترە لە نێوان ئاوە کەنارییەکانی زەوی کە بەرزییەکانی وەک بەرزی لە ئاستی دەریا لێیەوە دەپێورێت. MSL جیھانی جۆرێکە لە داتای ڕاست – داتایەکی جیۆدێتیکی ستاندارد – کە بۆ نموونە وەک داتایەکی ھێڵکاری لە نەخشەسازی و گەشتیاری دەریاییدا بەکاردەھێنرێت، یان لە فڕۆکەوانیدا وەک ئاستی دەریای ستاندارد کە پەستانی بەرگەھەوای تێدا دەپێورێت بۆ قەبارەدانانی بەرزی و لە ئەنجامدا ئاستی فڕینی فڕۆکە.

زاراوەی سەرووی ئاستی دەریا بەگشتی ئاماژەیە بۆ بەرزی سەرووی ئاستی دەریای مامناوەند (AMSL). زاراوەی APSL بە واتای سەرووی ئاستی دەریای ئێستا دێت، بەراوردکردنی ئاستی دەریا لە ڕابردوودا لەگەڵ ئاستی ئەمڕۆ.

تیرەی زەوی لە ئاستی دەریادا ٦٣٧٨٫١٣٧ یە کم (٣٬٩٦٣٫١٩١ mi) لە ھێڵی ئیستوایی. ٦٣٥٦٫٧٥٢ دۆلارە کم (٣٬٩٤٩٫٩٠٣). میل) لە جەمسەرەکان و ٦٬٣٧١٫٠٠١ کم (٣٬٩٥٨٫٧٥٦ mi) بە تێکڕا.^[١] ئەم گۆییە تەختە، لەگەڵ ناتەواوییەکانی کێشکردنی ناوخۆییدا تێکەڵکراوە، جیۆیدی زەوی پێناسە دەکات، کە نزیکەی مامناوەندی ئاستی دەریای ناوخۆیی بۆ شوێنەکانی ناو زەریای کراوە نزیک دەکاتەوە. جیۆیدەکە خەمۆکییەکی بەرچاو لە زەریای ھیندی لەخۆدەگرێت، کە ڕووی زەوییەکەی ١٠٦ مەتر (٣٤٨ پێ) نزم دەبێتەوە لە خوار ئاستی جیھانی مامناوەندی دەریا (بەدەر لە کاریگەرییە بچووکەکانی وەکو مەل و با و جەریانی).^[٢]

سەرچاوەکان

^ «Earth Radius by Latitude Calculator». لە ڕەسەنەکە لە ١٥ی ئابی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی ئابی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ Sreejith، K.M.؛ Rajesh، S.؛ Majumdar، T.J.؛ Rao، G. Srinivasa؛ Radhakrishna، M.؛ Krishna، K.S.؛ Rajawat، A.S. (کانوونی دووەمی ٢٠١٣). «High-resolution residual geoid and gravity anomaly data of the northern Indian Ocean – An input to geological understanding». Journal of Asian Earth Sciences. ٦٢: ٦١٦–٦٢٦. Bibcode:٢٠١٣JAESc..٦٢..٦١٦S. doi:١٠.١٠١٦/j.jseaes.٢٠١٢.١١.٠١٠. {{cite journal}}: |bibcode= length بپشکنە (یارمەتی)

بەستەرە دەرەکییەکان

[1] «Earth Radius by Latitude Calculator». لە ڕەسەنەکە لە ١٥ی ئابی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی ئابی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[Geoid-2] Sreejith، K.M.؛ Rajesh، S.؛ Majumdar، T.J.؛ Rao، G. Srinivasa؛ Radhakrishna، M.؛ Krishna، K.S.؛ Rajawat، A.S. (کانوونی دووەمی ٢٠١٣). «High-resolution residual geoid and gravity anomaly data of the northern Indian Ocean – An input to geological understanding». Journal of Asian Earth Sciences. ٦٢: ٦١٦–٦٢٦. Bibcode:٢٠١٣JAESc..٦٢..٦١٦S. doi:١٠.١٠١٦/j.jseaes.٢٠١٢.١١.٠١٠. {{cite journal}}: |bibcode= length بپشکنە (یارمەتی)

[١]

[٢]